Ông Kissinger phân tích vì sao Tổng thống Putin ra tay với Ukraine

DER SPIEGEL: Thưa ông Kissinger, khi ông sinh ra, Lenin vẫn còn sống. Ông 29 tuổi khi Stalin qua đời, 39 tuổi khi Nikita Khrushchev triển khai tên lửa hạt nhân ở Cuba và 45 tuổi khi Leonid Brezhnev xử lý Mùa xuân Praha. Vladmir Putin khiến ông nhớ đến người cai trị Điện Kremlin nào nhất?

Henry Kissinger: Khrushchev.

Tại sao?

Khrushchev muốn được công nhận. Ông ấy muốn khẳng định tầm quan trọng của đất nước mình và được mời đến Mỹ. Khái niệm bình đẳng rất quan trọng đối với ông. Trong trường hợp của Putin, điều này thậm chí còn quan trọng hơn, bởi vì ông coi sự sụp đổ của vị thế Nga ở châu Âu từ năm 1989 trở đi là một thảm họa chiến lược đối với Nga. Đó đã là nỗi ám ảnh của ông ấy. Tôi không thực sự chia sẻ quan điểm của nhiều người, những người nghĩ rằng ông ta muốn giành lại từng chút lãnh thổ đã mất. Nhưng điều mà ông không thể chịu được là toàn bộ lãnh thổ giữa Berlin và biên giới Nga đã rơi vào tay NATO. Và đó là điều khiến Ukraine trở thành một điểm quan trọng đối với ông ấy.

Khrushchev đã tham gia cuộc Khủng hoảng Tên lửa Cuba, nhưng cuối cùng ông ấy đã nhượng bộ. Ông có nghĩ điều tương tự có thể xảy ra với Putin và Ukraine không?

Putin không bốc đồng như Khrushchev. Ông ta toan tính hơn và hay phẫn uất hơn. Có thể dễ dàng giải quyết với một số nhà lãnh đạo khác ta đã biết (từ quá khứ của Nga). Mặt khác, quá trình chuyển đổi từ Putin sang người kế nhiệm sẽ khó có khả năng diễn ra suôn sẻ. Nhưng trên tất cả, sự phát triển của Nga là một vấn đề của Nga. Các quốc gia phương Tây sẽ phải phân tích xem họ có thể làm gì tùy thuộc vào diễn biến đó và kết quả quân sự ở Ukraine.

Chương đầu tiên trong cuốn sách mới của ông, "Lãnh đạo: Sáu nghiên cứu trong chiến lược thế giới", tập trung vào thủ tướng đầu tiên của Đức thời hậu chiến, Konrad Adenauer. Ông  viết rằng chính sách của Adenauer dựa trên quan điểm rằng sự phân chia đất nước của ông ấy chỉ là tạm thời. Đây có phải là ông đã nghĩ gì về tuyên bố gần đây của mình tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới ở Davos, khi ông đề xuất rằng Ukraine chấp nhận một sự chia cắt tạm thời của đất nước, phát triển một phần thành một quốc gia thân phương Tây, dân chủ và mạnh về kinh tế trong khi chờ đợi lịch sử thống nhất cả nước?

Tôi đã nói thế này: Để kết thúc cuộc chiến này, ranh giới phân chia tốt nhất sẽ là nguyên trạng, nghĩa là 93% đất nước. Đó là một điều hoàn toàn khác. Nếu việc xác định nguyên trạng là mục tiêu, điều đó có nghĩa là hành động xâm chiếm đã không thành công. Sau đó, vấn đề là một lệnh ngừng bắn dọc theo giới tuyến vào ngày 24.2. Lãnh thổ vẫn do Nga kiểm soát, chiếm khoảng 2,5% lãnh thổ Ukraine ở Donbas cũng như Bán đảo Crimea, sau đó sẽ là một phần của cuộc đàm phán chung.

Tuy nhiên, ông nói thêm rằng việc theo đuổi cuộc xung đột vượt ra ngoài ranh giới 24.2 “sẽ biến nó thành một cuộc chiến không phải vì tự do của Ukraine… mà là một cuộc chiến mới chống lại chính nước Nga”.

Tôi không hề nói rằng Ukraine nên từ bỏ bất kỳ lãnh thổ nào. Tôi đã nói ranh giới hợp lý cho một lệnh ngừng bắn là giữ nguyên trạng.

Nhiều người Ukraine hiểu nó theo cách khác. Nghị sĩ Oleksiy Goncharenko nói rằng ông"vẫn đang sống trong thế kỷ 20" và Ukraine sẽ không từ bỏ một inch lãnh thổ.

Tổng thống Volodymyr Zelenskyy không nói như vậy. Ngược lại, trong vòng hai tuần sau tuyên bố của tôi, ông ấy nói trong một cuộc phỏng vấn với Financial Times rằng việc giành lại nguyên trạng sẽ là một chiến thắng lớn và rằng họ sẽ tiếp tục chiến đấu ngoại giao cho phần còn lại của lãnh thổ. Điều đó phù hợp với quan điểm của tôi.

Trong phần giới thiệu cuốn sách mới của mình, ông trích dẫn Winston Churchill: "Nghiên cứu lịch sử. Trong lịch sử, tất cả những bí mật của nghề chế tác đều nằm trong lịch sử". Ông nghĩ tiền lệ lịch sử nào là chỉ dẫn nhất để hiểu và kết thúc chiến tranh ở Ukraine?

Đó là một câu hỏi rất hay mà tôi không thể trả lời trực tiếp được. Bởi vì cuộc chiến ở Ukraine là một cuộc chiến về cán cân quyền lực. Nhưng ở một cấp độ khác, nó có các khía cạnh của một cuộc nội chiến, và nó kết hợp một loại vấn đề quốc tế cổ điển của châu Âu với một loại vấn đề toàn cầu. Khi cuộc chiến này kết thúc, vấn đề sẽ là liệu Nga có đạt được mối quan hệ gắn kết với châu Âu - điều mà nước này luôn tìm kiếm - hay liệu nước này có trở thành tiền đồn của châu Á ở biên giới châu Âu hay không. Và không có một ví dụ lịch sử phù hợp.

Đọc tiếp 2 phần phỏng vấn sau: 

Ông Kissinger phân tích về nguy cơ xảy ra chiến tranh hạt nhân với Mỹ

Ông Kissinger trước câu hỏi Mỹ có lặp lại chuyện Nixon ve vãn Trung Quốc để chống Nga