Sợ bị kỷ luật, một số nơi ngại mua máy móc, thiết bị y tế

Không mua để đỡ bị... sai phạm

Báo cáo Thủ tướng tại cuộc làm việc sáng 15.5, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cho biết mục tiêu phấn đấu tới năm 2030 là đưa y tế Việt Nam vào top 30 thế giới.

Về tổ chức, bộ máy, Bộ trưởng Long cho biết sẽ hình thành cơ quan kiểm soát bệnh tật 2 miền; nâng cao năng lực y tế dự phòng để ứng phó với các tình huống khẩn cấp, tiếp tục phòng chống hiệu quả các dịch bệnh, không để “dịch chồng dịch”.

Cùng với đó, thực hiện đồng bộ các giải pháp nâng cao chất lượng khám chữa bệnh cho nhân dân, “mỗi người dân mỗi năm được khám sức khỏe sàng lọc ít nhất một lần”; thực hiện nền y tế công khai, minh bạch, triệt để công khai, minh bạch trong quản lý, cấp phép, đấu thầu, mua sắm thuốc, trang thiết bị y tế…

Theo Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên, năng lực xét nghiệm COVID-19 của các địa phương chưa đồng đều, tất cả các tỉnh thành phố đều đã xét nghiệm được Realtime RT-PCR, nhưng còn 12 tỉnh chưa đủ năng lực xét nghiệm khẳng định chắc chắn các ca bệnh.

Thứ trưởng Trần Văn Thuấn cho biết, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng, những ngày qua ông và lãnh đạo Bộ liên tục làm việc để nâng cao năng lực xét nghiệm.

Trong đó, quan trọng nhất là xét nghiệm khẳng định Realtime RT-PCR, hiện cả nước có 175 phòng xét nghiệm với công suất gần 66.000 mẫu/ngày, trong trường hợp cần thiết có thể tăng cường công suất tối đa lên 290.000 mẫu đơn/ngày, nếu làm xét nghiệm gộp 10 mẫu thì có thể đạt 2,9 triệu mẫu/ngày.

Một vấn đề khác, một số địa phương đang có tâm lý ngại mua máy móc, thiết bị y tế do sợ bị xử lý, kỷ luật, Bộ đề nghị Bộ Tài chính nhanh chóng ban hành các hướng dẫn, cơ chế mua sắm thiết bị, vật tư, hóa chất phòng chống dịch COVID-19 để các địa phương sớm triển khai.

Cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh Lương Ngọc Khuê cho biết vừa qua ngành y tế đã xử lý kịp thời hơn 10 trường hợp gặp phản ứng sau tiêm vắc xin COVID-19, nếu không xử lý kịp thời thì hậu quả sẽ khôn lường.

Một giải pháp cụ thể được ngành triển khai là chuẩn bị sẵn Adrenalin tại các điểm tiêm chủng để khi sự cố xảy ra chỉ việc tiêm ngay thay vì mất công chuẩn bị thuốc chống sốc.

Vụ trưởng Vụ Pháp chế Nguyễn Huy Quang nêu 8 nghịch lý của ngành y tế, trong đó có tình trạng ách tắc trong mua sắm các trang thiết bị kỹ thuật cao tại nhiều cơ sở y tế; dịch chuyển nguồn nhân lực chất lượng cao từ bệnh viện công lập sang khu vực tư nhân do chênh lệch thu nhập; mục tiêu tăng tỷ lệ bác sĩ, điều dưỡng viên trên 1 vạn dân vướng quy định về biên chế…

Ông đề nghị sửa đổi quy định liên quan mua sắm, đầu thầu tài sản công, nghị định về đào tạo chuyên sâu phù hợp đặc thù của ngành y tế…

Cần nhanh chóng sửa đổi Nghị định 16

Đánh giá chung về ngành y tế, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam cho biết, theo các xếp hạng toàn cầu, tiêu chí về chăm sóc sức khỏe của Việt Nam đứng trong top 50, tương đương với các nước có thu nhập GDP bình quân đầu người đạt 10.000 USD.

Tuy nhiên, chỉ số chất lượng dịch vụ y tế đứng thấp hơn, trong đó giá thành dịch vụ và hạ tầng thấp nhất; tiêu chí về khám sàng lọc đứng thứ 104 theo xếp hạng của Quỹ Bill và Melinda Gates…

Trong các thành tích nổi bật của ngành y tế, Phó thủ tướng Đam cho rằng ngành dược đạt được tiến bộ rất lớn, khi giá thuốc ở Việt Nam từ chỗ cao thứ nhì ASEAN đến nay đã xuống thấp nhất khu vực. Tỷ lệ thuốc kém chất lượng ở Việt Nam dưới 2% so với mức trung bình 7% ở ASEAN.

“Những kết quả, thành tựu đạt được của ngành y tế là công sức của nhiều thế hệ cán bộ, y bác sĩ của ngành y tế, trong đó có đội ngũ các nhà khoa học, trí thức ngang tầm quốc tế của ngành”, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam nói.

Về lĩnh vực cơ chế tài chính dành cho y tế, Phó thủ tướng đề nghị Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các bộ ngành liên quan khẩn trương sửa đổi Nghị định 16; đẩy nhanh lộ trình thực hiện tính đúng, tính đủ chi phí giá dịch vụ y tế, từ đó tạo điều kiện để các bệnh viện được tự chủ toàn diện, đầy đủ.

“Phần ngân sách nhà nước tiết kiệm được từ tự chủ khối điều trị, cần dành phần lớn cho khối y tế dự phòng, chăm sóc sức khỏe ban đầu, phòng bệnh hơn chữa bệnh”, Phó thủ tướng nói.

Nêu thực tế tỷ lệ bác sĩ, điều dưỡng trên 1 vạn dân của y tế Việt Nam thấp hơn nhiều so với tỷ lệ trung bình trên thế giới, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam cho rằng phải tháo gỡ vướng mắc về biên chế, tự chủ thì các bệnh viện mới có cơ chế, nguồn lực để tuyển thêm bác sĩ, điều dưỡng viên. Ước tính theo nhu cầu hiện nay, số bác sĩ, điều dưỡng viên phải tăng gấp 3 lần.

“Thiếu bác sĩ, điều dưỡng viên nên các bệnh viện phải để người nhà vào chăm sóc gây nguy cơ lây nhiễm chéo, gây một số vụ việc mất trật tự, an toàn... Tới đây, với cơ chế tự chủ, tăng mệnh giá BHYT thì các bệnh viện sẽ tuyển được thêm bác sĩ, điều dưỡng viên, nâng cao chất lượng điều trị, chăm sóc bệnh nhân”, Phó thủ tướng trao đổi.

Đối với kiện toàn, củng cố đội ngũ y tế thôn bản, cộng tác viên dân số, cô đỡ thôn bản, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam gợi ý phương án một người làm nhiều việc thay vì phân tán mỗi người một việc như trước đây.

Về chuyên môn, Bộ Y tế nhất định phải điều hành thông suốt đến tận cơ sở.