SpaceX có thể giúp dọn dẹp rác ngoài không gian

Những mảnh vụn trong không gian, hay “rác thải vũ trụ” là một vấn đề nan giải thách thức trí tuệ của các nhà khoa học. Các chuyên gia cho rằng nếu vấn đề này không được giải quyết thì việc khám phá trong không gian có thể sẽ dừng lại hoàn toàn. Nguyên nhân là vì tất cả các vật thể trong quỹ đạo gần Trái đất sẽ bị mắc kẹt bởi thiết bị phế thải.

Rác vũ trụ có thể được coi là những vật thể nhân tạo không còn sử dụng tồn tại ngoài vũ trụ, bao gồm những thiết bị được phóng lên hoặc bỏ lại, ví dụ như tên lửa đẩy, các vệ tinh không còn hoạt động, thậm chí là những vật dụng cá nhân mà phi hành gia vô tình đánh mất như găng tay, máy quay hay xẻng trộn. Thậm chí, rác thải có thể rơi trở lại Trái đất, gây nguy hiểm cho con người và các loài vật khác.

Rác vũ trụ không cháy hết trong khí quyển hay rơi trở lại Trái đất sẽ mắc kẹt trong không gian và vẫn bay quanh Trái đất. Không gian để vệ tinh được phóng lên và hoạt động có giới hạn nhất định. Khi rác thải vũ trụ chiếm quá nhiều chỗ, các vệ tinh có thể đâm vào chúng.

Ngoài ra, việc rác vũ trụ tồn tại dày đặc cũng khiến phóng tên lửa lên ngày càng khó khăn. Khi phóng lên, tốc độ của tên lửa đủ nhanh để không va chạm với những mảnh rác vũ trụ đang lơ lửng trên không. Tuy nhiên, càng về sau thì số lượng rác vũ trụ sẽ càng nhiều, khiến việc phóng tên lửa khó khăn, đắt đỏ hơn. 

Theo thống kê, có khoảng 34.000 vật thể có đường kính lớn hơn 4 inch (10 cm) được cho là đang quay quanh Trái đất vào thời điểm hiện tại. Bên cạnh đó, có khoảng 900.000 mảnh vụn từ các vật thể quỹ đạo có đường kính từ 0,4 inch đến 4 inch (1 đến 10 cm) và 128 triệu mảnh vỡ từ 0,04 inch đến 0,4 inch (1 mm đến 1 cm).

Theo Space, hồi năm 2009, hai vệ tinh va vào nhau ở vận tốc 11.700 m/s và tan thành hơn 1.800 mảnh vỡ mảnh vỡ siêu nhỏ, tiếp tục di chuyển trên quỹ đạo gốc của chúng. Một trong hai là vệ tinh Kosmos của Nga. Kosmos lúc đó đã không còn được sử dụng, và bị bỏ lại trên không trung. Nói cách khác, lúc đó nó là một mảnh rác vũ trụ.

Dù vậy, loại bỏ rác vũ trụ cũng không hề dễ. Các mảnh vỡ, tàu vũ trụ hay tên lửa cũ thường xoay vòng vòng, không có chỗ để móc nối. Một số mảnh vỡ có kích thước tương đương một chiếc xe bus đưa đón học sinh.

Do đó, cách tốt nhất hiện nay để giảm tốc độ gia tăng lượng rác ngoài không gian là hạn chế thải rác. Tập đoàn tên lửa SpaceX (Mỹ) của tỷ phú Elon Musk đang thực hiện điều này bằng cách dùng loại tên lửa, tàu vũ trụ có thể tái sử dụng và tự quay trở lại Trái đất.

Ngoài nhiệm vụ đưa con người đến các địa điểm vũ trụ xa xôi, tàu vũ trụ Starship của SpaceX đang được thiết kể để có thể thu thập và và tiêu hủy những mảnh rác không gian rắc rối.

Trong một cuộc phỏng vấn gần đây, chủ tịch kiêm giám đốc điều hành của Space X Gwynne Shotwell đã nhấn mạnh vai trò dọn dẹp tiềm năng. "Rất có thể chúng ta có thể sử dụng Starship để đi đến một số xác tên lửa đã chết để thu gom một ít rác trong không gian vũ trụ", bà nói.

"Dù sẽ không dễ dàng, nhưng tôi tin rằng Starship cung cấp khả năng đi và làm điều đó. Và tôi thực sự vui mừng về nó", Shotwell đề cập đến việc giảm thiểu các mảnh vỡ không gian.