Tai nạn máy bay Ethiopian Airlines: Cơ trưởng chưa lái 737 MAX 8 trong buồng mô phỏng

Một đồng nghiệp của Yared cho biết Ethiopian Airlines tiếp nhận buồng lái mô phỏng hồi tháng 1 và lên lịch đào tạo cho ông trong cuối tháng 3.

Nhưng thảm họa lại xảy ra vào đầu tháng (ngày 10.3). Tai nạn liên quan đến MAX 8 thứ hai chỉ trong vòng chưa đầy 5 tháng qua làm dấy lên nghi vấn về hệ thống điều khiển tự động trên loại máy bay này cũng như liệu phi công hiểu cách vận hành nó hay chưa.

Trong cả hai tai nạn ở Ethiopia lẫn Indonesia, phi công đều mất kiểm soát chiếc MAX 8 ngay sau khi cất cánh và không thể ngăn máy bay lao xuống.

Boeing trang bị cho dòng MAX hệ thống tăng cường tính cơ động (MCAS) nhằm tránh cho máy bay rơi vào stall - tình huống phần chuyển động nâng cánh không còn đủ để chống lại trọng lượng máy bay, khiến nó bị mất kiểm soát và rớt.

Theo đồng nghiệp của Yared: “Boeing không gửi hướng dẫn sử dụng MCAS cho chúng tôi. Chúng tôi biết về hệ thống qua truyền thông nhiều hơn qua Boeing”.

Trước sức ép sau vụ tai nạn mới nhất, Boeing tuyên bố đã ban hành hướng dẫn cách thức xử lý một khi MCAS kích hoạt, đồng thời cam kết cung cấp bản sửa lỗi phần mềm.

Cựu chủ tịch Hiệp hội Phi công Mỹ John Cox đánh giá: “Dường như Boeing đánh giá thấp khác biệt giữa dòng MAX với thế hệ 737 cũ hơn. Kết quả là việc chế tạo buồng lái mô phỏng 737 MAX không được thúc đẩy”.

Thông thường thì phi công lái máy bay thương mại có cơ hội trải qua đào tạo buồng mô phỏng 6 tháng/lần. Người nhà của Yared cho biết phi công này từng sang thành phố Miami (bang Florida) tham gia huấn luyện. Hiện chưa rõ Ahmednur Mohammed - cơ phó của Yared trong vụ rơi máy bay Ethiopian Airlines - từng thực hành lái 737 MAX 8 chưa.

737 MAX 8 trình làng vào năm 2017. Phi công lái dòng cũ hơn chỉ cần phải tập lái trên máy tính, vì Boeing khẳng định cách điều khiển “hoàn toàn giống nhau”.

Hai tháng sau tai nạn ở Indonesa, nhà sản xuất CAE Inc (Canada) cũng chỉ mới giao thêm được 4 buồng mô phỏng 737 MAX. Thời điểm đó họ nhận đến 30 đơn đặt hàng.

Hãng hàng không Southwest Airlines vận hành nhiều máy bay 737 nhất thế giới nhưng phải chờ đến tháng 10 mới có buồng mô phỏng MAX đầu tiên. Công đoàn của hãng rất lo ngại khi Boeing chẳng hề tiết lộ gì về MCAS cho đơn vị khai thác lẫn phi công.