Một thỏa thuận ngừng bắn đã chính thức có hiệu lực tại Syria sau khi hơn 100 người thiệt mạng trong các cuộc không kích vào cuối tuần qua. Mỹ và Nga đã làm trung gian cho thỏa thuận nhằm đảm bảo các bên trong cuộc nội chiến sẽ tuân thủ những quy định.
Báo Independent cho biết thỏa thuận ngừng bắn được Mỹ và Nga làm trung gian đã chính thức có hiệu lực tại Syria vào chiều ngày 12.9 (giờ địa phương), mặc dù vẫn còn nhiều nghi ngờ cho rằng các nhóm vũ trang đối lập trong cuộc nội chiến sẽ không tuân thủ lệnh ngừng bắn.
Thỏa thuận ngừng bắn được ký kết tại Geneva (Thụy Sĩ) vào ngày 9.9, sau cuộc đàm phán kéo dài nhiều tháng giữa các quan chức Mỹ và Nga. Tổng thống Syria Bashar al-Assad đã lên tiếng ủng hộ thỏa thuận, trong khi lực lượng nổi dậy cho rằng việc duy trì lệnh ngừng bắn sẽ phụ thuộc vào các hành động của quân đội chính phủ.
Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ John Kerry cảnh báo thỏa thuận là cơ hội cuối cùng để tái lập nền hòa bình tại Syria. Trong bài phát biểu tại Washington, ông Kerry nói rằng một số dấu hiệu cho thấy tình trạng bạo lực đã giảm ngay sau khi lệnh ngừng bắn được ban hành. Tuy nhiên, bộ trưởng ngoại giao Mỹ nhấn mạnh còn quá sớm để kết luận thỏa thuận sẽ đem lại những hiệu quả tích cực về lâu dài cho cuộc nội chiến.
Quân đội Syria cho biết đã thực hiện lệnh ngừng bắn sau khi nhận được thông báo từ chính phủ, nhưng các nhóm vũ trang đối lập vẫn tiếp tục một số hoạt động khiêu khích. Các quan chức quốc phòng Syria nói rằng quân đội sẽ “đóng băng” các hoạt động quân sự trong vòng 7 ngày để xem xét tình hình và tiếp tục kéo dài điều này nếu lực lượng nổi dậy cũng cho thấy sự đồng thuận của mình.
Trong khi đó, lực lượng nổi dậy tại Syria cho biết sẽ “hợp tác tích cực” để thực hiện thỏa thuận ngừng bắn. Cả hai nhóm vũ trang Quân đội Syria Tự do và Hồi giáo Ahrar al-Sham đều tuyên bố chấp nhận thỏa thuận. Tuy nhiên, chỉ huy các nhóm vũ trang đối lập cho rằng ông al-Assad cần tuân thủ những điều khoản đảm bảo cho lợi ích của phe đối lập trong chính phủ để lệnh ngừng bắn tiếp tục kéo dài.
Các cơ quan giám sát nhân quyền đang hoạt động tại Syria báo cáo rằng giao tranh đã chấm dứt tại hầu hết các khu vực và không có thêm bất cứ người nào thiệt mạng trong vài giờ qua.
Ngoài yêu cầu các bên chấm dứt những hoạt động quân sự chống lại nhau, thỏa thuận cũng đòi hỏi quân đội chính phủ và lực lượng nổi dậy cho phép các tổ chức nhân đạo cung cấp hàng viện trợ cho người dân trong khu vực bị bao vây.
Nếu lệnh ngừng bắn được thực hiện trong khoảng 1 tuần, Nga và Mỹ sẽ tiến hành các cuộc không kích chống lại Nhà nước Hồi giáo (IS) và các nhóm thánh chiến khác. Các chiến dịch nhằm tiêu diệt bọn khủng bố IS của liên minh do Mỹ dẫn đầu tại Syria và Iraq đã ít nhiều bị ảnh hưởng bởi cuộc nội chiến kéo dài giữa quân đội trung thành với Tổng thống al-Assad và lực lượng nổi dậy trước đó.
Hàn Giang