Thủ tướng: Việt Nam là thiên đường sản xuất mới ở Đông Nam Á

Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị tổng kết năm 2020, triển khai nhiệm vụ năm 2021 ngành tài chính ngày 8.1, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao việc ngành tài chính đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ tài chính ngân sách giai đoạn 2016-2020, đặc biệt là năm 2020 đầy khó khăn.

Theo lãnh đạo Chính phủ, kết quả tài chính năm 2020 đã ghi nhận kết quả thành công hơn 2019 và là năm thành công nhất trong giai đoạn 5 năm 2016-2020.

Thủ tướng dẫn các số liệu về kinh tế được cải thiện như năng suất lao động tăng 5,8%; giá trị xuất nhập khẩu đạt 543 tỉ USD với xuất siêu cao kỷ lục trên 19,1 tỉ USD (năm 2020) và đạt trên 43 tỉ USD trong cả nhiệm kỳ 5 năm qua. Bên cạnh đó, dự trữ ngoại hối của Việt Nam đã tăng 5 lần, thu ngân sách vượt xa con số đã báo cáo Quốc hội và nợ công duy trì ở mức 55,8% GDP.

“Nợ công đầu nhiệm kỳ là trên 64,5% GDP mà đến nay còn 55,8%, đây là sự cố gắng rất lớn của ngành tài chính những năm qua”, Thủ tướng nhấn mạnh.

Việt Nam trở thành “thiên đường” sản xuất mới

Bên cạnh các số liệu tài chính, Thủ tướng cho biết các chuyên gia, tổ chức quốc tế đều đánh giá rất cao Việt Nam, đặc biệt trong công tác phòng chống dịch COVID-19 và phát triển kinh tế.

Người đứng đầu Chính phủ nhấn mạnh Việt Nam đang được xem là “thiên đường” sản xuất mới tại Đông Nam Á với giá trị quốc gia tăng mạnh nhất thế giới năm 2020, đi ngược xu hướng giảm trên toàn cầu.

Theo Brand Finance, hiện giá trị thương hiệu quốc gia Việt Nam đã đạt 319 tỉ USD, tăng 29% so với năm 2019, tăng 9 bậc và đứng thứ 33 trong top 100 thương hiệu quốc gia giá trị nhất thế giới.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chỉ đạo tại hội nghị tổng kết ngành tài chính ngày 8.1. Ảnh: BTC.

Nền kinh tế Việt Nam cũng được đánh giá đứng thứ 40 thế giới, vượt Singapore và Malaysia về quy mô GDP.

“Một số định chế tài chính lớn nhận định Việt Nam đến 2035 sẽ là nền kinh tế đứng thứ 19 toàn cầu. Tổ chức Fitch Ratings cũng đánh giá lạc quan vào nền kinh tế Việt Nam năm 2021 với mức dự báo tăng trưởng lên tới 8,6%”. Thủ tướng cho biết.

Trong hoạt động quản lý tài chính, người đứng đầu Chính phủ nhấn mạnh một số kết quả nổi bật của ngành năm qua.

Trong đó, ngành tài chính đã thực hiện tốt nhiệm vụ tài chính ngân sách trong bối cảnh khó khăn chung do đại dịch COVID-19. Chủ động, tham mưu ban hành nhiều chính sách ứng phó hiệu quả với dịch bệnh, hỗ trợ sản xuất kinh doanh, thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công... Triển khai kịp thời nhiều giải pháp miễn, giảm, giãn thuế, phí và lệ phí, tiền thuê đất với tổng số giảm gần 124.000 tỉ đồng.

Trước tác động của dịch bệnh, ngành tài chính đã trình và được Quốc hội đồng ý mức giảm thu ngân sách gần 200.000 tỉ đồng. Tuy nhiên đến nay, toàn ngành đã hoàn thành 98% dự toán và tổng thu đạt trên 184.000 tỉ đồng so với số báo cáo Quốc hội.

Thủ tướng cũng đánh giá cao các chính sách hỗ trợ người dân khắc phục khó khăn của dịch bệnh và thiên tai. “Không bao giờ Bộ trưởng Tài chính để Thủ tướng khó khăn trong chuyện phải giảm các nguồn chi cần thiết hỗ trợ người dân”, Thủ tướng nhấn mạnh.

Ngoài ra, ngành tài chính cũng thành công trong việc hoàn thiện thể chế tài chính; cơ cấu lại thu chi ngân sách, huy động vốn; cải cách hành chính xây dựng bộ máy tinh gọn; tinh giảm biên chế nhưng vẫn đảm bảo hoạt động hiệu quả không bỏ sót nguồn thu…

Không để nền kinh tế bong bóng dù xác suất rất nhỏ

Về mục tiêu năm 2021, Thủ tướng cho rằng tình hình thế giới vẫn diễn biến rất phức tạp, không chỉ dịch bệnh mà cả cạnh tranh quốc tế, nguy cơ khủng hoảng tài chính, tiền tệ, nợ công trên phạm vi toàn cầu có thể xảy ra.

Đây là vấn đề ảnh hưởng trực tiếp và gián tiếp đến ngành tài chính trong nước, cả về thu và chi ngân sách, nợ công, thị trường tài chính mà trước hết sẽ ảnh hưởng tới công tác thu ngân sách.

Thủ tướng ví dụ mới đây có các thông tin cảnh báo về thị trường chứng khoán tăng cao, nợ xấu ngân hàng có thể tăng khi Thông tư 01 thay đổi, thị trường bất động sản còn nhiều vấn đề, các chuỗi cung ứng qua Việt Nam còn bất cập… Thủ tướng nhấn mạnh cần xây dựng nền tài chính ổn định vững chắc không để nền kinh tế bong bóng dù xác suất này rất thấp.

“Xác suất này rất thấp để có thể xảy ra nhưng trong việc phát triển tài chính vĩ mô, cần tăng cường xem xét, xử lý, và giải quyết tốt những cảnh báo này”, Thủ tướng nhấn mạnh.

Lãnh đạo Chính phủ yêu cầu ngành tài chính cần thực hiện một số nhiệm vụ trọng tâm để đảm bảo tốt công tác tài chính ngân sách năm 2021 này.

Cụ thể, bám sát phương châm hành động của Chính phủ để thực hiện đồng bộ, hiệu quả Nghị quyết của Chính phủ (Nghị quyết số 01 và 02), đồng thời tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Ngân hàng Nhà nước, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Công Thương trong điều hành chính sách tài khóa, tiền tệ nhằm bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát…

Bộ Tài chính cũng phải tập trung thực hiện rà soát sửa đổi, bổ sung quy định pháp luật, các cơ chế chính sách thuộc lĩnh vực tài chính ngân sách. Làm tốt công tác quản lý thu ngân sách, bảo đảm thu đúng, đủ, kịp thời các khoản thu phát sinh; tăng cường chống thất thu, chuyển giá, trốn lậu thuế, buôn lậu, gian lận thương mại…

“Toàn ngành cần phấn đấu giảm nợ đọng thuế năm 2021 xuống dưới 5% tổng thu ngân sách Nhà nước, tăng thu tối thiểu 3% so dự toán và tỷ lệ động viên vào ngân sách đạt 15,5% GDP”, Thủ tướng giao nhiệm vụ.

Ngoài ra, ông cũng yêu cầu cơ quan quản lý tài khóa điều hành chi ngân sách chặt chẽ, tiết kiệm, hiệu quả. Kiểm soát bội chi trong phạm vi 4% GDP hoặc thấp hơn.

Thủ tướng cho rằng hiện còn một số hạn chế trong hoạt động cơ cấu lại, cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước và cần phải xác định rõ nguyên nhân để sớm tìm giải pháp, cần thực hiện đúng lộ trình cổ phần hóa DNNN, không để chậm trễ.

Giải ngân vốn đầu tư công năm nay là thành công lớn của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính và các địa phương nhưng giải ngân vốn ODA lại là một tồn tại.

Cán bộ tài chính phải “có tâm, có tầm”

Năm 2021, toàn ngành phải chủ động, tích cực hơn, năng động, sáng tạo hơn và phải đạt được kết quả tổng thể cao hơn năm 2020. Với tinh thần đó, Thủ tướng đề nghị ngành tài chính thực hiện 9 nhiệm vụ trọng tâm.

Thứ nhất, bám sát phương châm hành động của Chính phủ để tổ chức thực hiện đồng bộ, hiệu quả Nghị quyết của Chính phủ (Nghị quyết số 01/NQ-CP và số 02/NQ-CP), tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Ngân hàng Nhà nước, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Công Thương trong điều hành chính sách tài khóa, tiền tệ chủ động, linh hoạt nhằm điều tiết vĩ mô, bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát và các cân đối lớn của nền kinh tế.

Thứ hai, tập trung thực hiện rà soát sửa đổi, bổ sung quy định pháp luật, các cơ chế chính sách thuộc lĩnh vực tài chính – NSNN.

Thứ ba, làm tốt công tác quản lý thu NSNN, bảo đảm thu đúng, đủ, kịp thời các khoản thu phát sinh; tăng cường chống thất thu, chuyển giá, trốn lậu thuế, buôn lậu, gian lận thương mại; giảm nợ đọng thuế năm 2021 xuống dưới 5% tổng thu NSNN; phấn đấu tăng thu NSNN tối thiểu 3% so dự toán theo Nghị quyết Chính phủ, tỷ lệ động viên vào NSNN đạt 15,5% GDP.

Thứ tư, điều hành chi NSNN chặt chẽ, tiết kiệm, hiệu quả. Kiểm soát bội chi NSNN trong phạm vi 4% GDP và phấn đấu thấp hơn.

Thứ năm, tăng cường quản lý giá, thị trường, góm phần kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô; thực hiện tốt các giải pháp đảm bảo cung cầu hàng hóa thiết yếu, ổn định giá cả, thị trường, nhất là dịp Tết Nguyên đán, đồng thời quản lý và phân phối hiệu quả trong những trường hợp cứu trợ cấp bách.

Thứ sáu, đẩy mạnh phát triển đồng bộ và nâng cao chất lượng thị trường tài chính, chứng khoán, bảo hiểm, các sản phẩm bảo hiểm, mở rộng các kênh phân phối bảo hiểm mới, tăng cường kết nối sản phẩm bảo hiểm với các dịch vụ tài chính khác, ngang tầm khu vực và quốc tế, đáp ứng yêu cầu tình hình mới.

Về nhiệm vụ thứ bảy, Thủ tướng cho rằng, hiện còn một tồn tại là cơ cấu lại, cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước (DNNN), là do vấn đề thị trường hay thủ tục, nên việc tiếp theo cần khắc phục là cổ phần hóa DNNN. Cần thực hiện đúng lộ trình cổ phần hóa DNNN, không để chậm trễ.

Thứ tám, xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức ngành tài chính "có tâm, có tầm". Tiếp tục cải cách hành chính, hiện đại hóa, cắt giảm thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh, xây dựng chính phủ điện tử phục vụ người dân, doanh nghiệp. Những gì gây phiền hà, phức tạp cho người dân, doanh nghiệp thì chúng ta nên tháo gỡ, tạo điều kiện cho sản xuất.

Thứ chín, ngành tài chính tiếp tục chủ động hội nhập tài chính quốc tế. Theo dõi tình hình hội nhập sâu rộng của Việt Nam, đánh giá tác động kịp thời để điều chỉnh chính sách. Không để lạc hậu về chính sách điều hành trong quá trình hội nhập về tài chính.