Thực phẩm siêu chế biến gây hại cho sức khỏe con người như thế nào?

Tiêu thụ thực phẩm siêu chế biến chiếm hơn 20% lượng calo hàng ngày có thể khiến con người bị suy giảm nhận thức, một nghiên cứu mới tiết lộ.

Số lượng nói trên tương đương với khoảng 400 calo mỗi ngày trong chế độ ăn 2.000 calo mỗi ngày. Để so sánh, nó tương đương với một lượng nhỏ khoai tây chiên và bánh mì kẹp phô mai với lượng calo là 530. 

Nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí JAMA Neurology cho biết việc ăn nhiều thực phẩm qua chế biến có thể góp phần vào sự suy giảm nhận thức tổng thể, bao gồm các vùng não liên quan đến chức năng điều hành - khả năng xử lý thông tin và đưa ra quyết định.

Thực phẩm được chia thành 4 nhóm theo mức độ chế biến.

Nhóm 1: Thực phẩm chưa qua chế biến gồm thức ăn tươi hoặc được chế biến tối thiểu như trái cây, rau, trứng và sữa.

Nhóm 2: Nguyên liệu mà bạn có thể nấu cùng hoặc dùng để tạo hương vị cho thực phẩm nhóm 1, chẳng hạn như dầu thực vật hoặc đường tinh luyện.

Nhóm 3: Thực phẩm đã qua chế biến để bảo quản hoặc tăng hương vị, chẳng hạn như giăm bông, thịt xông khói, cá hun khói và pho mát.

Nhóm 4: Thực phẩm siêu chế biến, trải qua nhiều bước xử lý và chứa các chất phụ gia để cải thiện kết cấu và kích thích thèm ăn. Các ví dụ bao gồm đùi gà, khoai tây chiên đông lạnh, bánh pizza làm sẵn và nhiều loại ngũ cốc.

Nghiên cứu cho thấy, nam giới và phụ nữ ăn nhiều thực phẩm siêu chế biến có tốc độ suy giảm nhận thức nhanh hơn 28% và tốc độ suy giảm chức năng điều hành nhanh hơn 25% so với những người ăn ít thực phẩm chế biến.

“Mặc dù đây là một nghiên cứu về mối liên hệ, không chứng minh nguyên nhân và kết quả, nhưng có một số hoặc yếu tố cho thấy rằng sự gia tăng suy giảm nhận thức có liên quan đến thực phẩm siêu chế biến", tiến sĩ David Katz cho biết. 

Nghiên cứu được trình bày tại Hội nghị Quốc tế Hiệp hội bệnh Alzheimer ở San Diego, đã theo dõi hơn 10.000 người Brazil trong 10 năm. Chỉ hơn một nửa số người tham gia nghiên cứu là phụ nữ, người da trắng hoặc có trình độ đại học, độ tuổi trung bình là 51.

Những người trong nghiên cứu được tham gia các bài kiểm tra nhận thức, bao gồm nhớ lại từ ngay lập tức và trì hoãn, nhận dạng từ và nói trôi chảy, những người tham gia được hỏi về chế độ ăn uống của họ.

Tiến sĩ Claudia Suemoto, trợ lý giáo sư về khoa lão khoa tại Trường Y Đại học São Paulo (Brazil) - đồng tác giả nghiên cứu cho biết: "58% lượng calo tiêu thụ của công dân Mỹ, 56,8% lượng calo tiêu thụ của công dân Anh và 48% lượng calo tiêu thụ của người Canada đến từ thực phẩm siêu chế biến".

"Những người tiêu thụ hơn 20% lượng calo hàng ngày từ thực phẩm chế biến sẵn có sự suy giảm nhận thức nhanh hơn 28% và suy giảm chức năng điều hành nhanh hơn 25% so với những người ăn ít hơn 20%", đồng tác giả nghiên cứu Natalia Gonçalves nói thêm. 

Ngoài tác động đến nhận thức, thực phẩm siêu chế biến đã được biết là làm tăng nguy cơ béo phì, các vấn đề về tim và tuần hoàn, tiểu đường, ung thư và tuổi thọ ngắn.  

Rudy Tanzi, Giáo sư thần kinh học tại Trường Y Harvard và Giám đốc đơn vị nghiên cứu di truyền và lão hóa tại Bệnh viện Đa khoa Massachusetts ở Boston (Mỹ) cho biết: "Thực phẩm siêu chế biến thường rất nhiều đường, muối và chất béo. Tất cả đều thúc đẩy quá trình viêm trong cơ thể và đây là mối đe dọa lớn nhất đối với sự lão hóa lành mạnh của cơ thể và não bộ".