Tổng giám đốc Vinatex: Việt Nam mua 45% vải từ Trung Quốc

Làn sóng dịch chuyển sản xuất từ Trung Quốc sang Việt Nam

Chia sẻ với báo chí mới đây về bức tranh sản xuất kinh doanh ngành dệt may năm 2018, ông Lê Tiến Trường - Tổng giám đốc Vinatex gói gọn trong từ “đột biến” bởi theo ông, kể từ năm 2011 đến nay thì 2018 được xem là năm có tốc độ tăng trưởng cao nhất với gần 17%, kim ngạch xuất khẩu tăng hơn 5 tỉ USD so với năm 2017.

Đánh giá chung về thị trường thế giới, ông Trường nhìn nhận năm 2018 không có nhiều thuận lợi mà chỉ được coi là ổn định. Tuy nhiên, ngành dệt may tăng trưởng năm qua là do sự dịch chuyển từ khu vực sản xuất cực lớn của thế giới là Trung Quốc sang Việt Nam. Trung Quốc đang xuất 250 tỉ USD mặt hàng dệt may, cung ứng 53% lượng vải thế giới. Do đó, sự dịch chuyển sản xuất dệt may của Trung Quốc đóng vai trò quan trọng trong tăng trưởng của ngành dệt may Việt Nam.

Ngoài ra, mức lương, năng suất lao động, chất lượng hay giá thành sản phẩm tại Việt Nam cũng là những lợi thế. Vì vậy, số lượng khách hàng mong muốn đặt sản xuất tại Việt Nam đã tăng lên và đây là cơ hội tương đối tốt cho Việt Nam phát triển.

Cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung tác động mạnh vào ngành dệt may

Tuy nhiên, ông Trường nhìn nhận trong năm 2018 không có lợi thế khách quan về việc giảm thuế từ các hiệp định thương mại tự do cho Việt Nam, tổng cầu không tăng lên. Trong khi đó khó khăn hiện hữu rõ ở 3 khía cạnh:

Thứ nhất, Việt Nam là nước phá giá đồng tiền ít nhất trong số các quốc gia xuất khẩu dệt may, tăng khoảng 3%, trong khi CNY là 9%, Rupee Ấn Độ là 15%. Như vậy, đứng trên mặt tỷ giá, hàng hóa Việt Nam đắt hơn hàng hóa Trung Quốc khoảng 6% và đắt hơn hàng hóa từ Ấn Độ khoảng hơn 12%.

Thứ hai, từ khi bắt đầu có cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung, dù đến thời điểm này chưa có sắc thuế nào đánh vào hàng hóa dệt may nhưng nó đã tác động khiến cầu trong quý 4 giảm mạnh. Tăng trưởng 3 quý đầu năm tốt hơn quý 4, thậm chí đã có thời điểm dự báo cả năm ngành có thể đạt trên 37 tỉ USD, song do tác động của cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung khiến tốc độ tăng trưởng giảm, rõ rệt nhất là ngành sợi.

Thứ ba, khi lãi suất của các quốc gia lên thì sức cầu có xu hướng giảm như việc Mỹ tăng lãi suất lên 1 điểm phần trăm, hay việc điều chỉnh lãi suất của Ngân hàng Trung ương châu Âu và Nhật Bản cũng đã ảnh hưởng sức cầu rõ rệt.

Sức cầu năm 2019 không thể... bừng sáng

Theo ông Trường thì trong năm tới, ngành dệt may sẽ không bừng sáng về sức cầu. Bởi dự báo cho thấy kinh tế Mỹ, Nhật Bản, châu Âu tăng trưởng đều thấp hơn so với năm 2018. Dù không tăng lãi suất nhiều nhưng Fed dự báo năm 2019 lãi suất sẽ tăng 2 lần. Xu thế thắt chặt dòng tiền tại các quốc gia nhập khẩu vẫn tiếp diễn.

Liên quan đến cuộc chiến thương mại Trung - Mỹ, ông Trường cho biết đến thời điểm này chưa có mặt hàng nào của dệt may bị đánh thuế, tuy vậy dự báo cuộc chiến còn nhiều phức tạp. Ngoài ra, Trung Quốc xuất khẩu hơn 53% vải thế giới, nếu Trung Quốc tăng thuế mặt hàng vải, thì chắc chắn Việt Nam sẽ bị ảnh hưởng bởi hiện nay Việt Nam mua 45% vải từ Trung Quốc.

Trường hợp cực đoan hơn, ông Trường giả định, nếu Trung Quốc không bán vải cho các nước may mặc xuất khẩu, hoặc không xuất vải để cho các nước may hàng cho Mỹ sẽ khiến cho cả thế giới khó khăn trong việc thay thế nguồn cung, bao gồm cả Việt Nam.

Dù vậy, ông Trường cũng chia sẻ lợi thế dành cho Việt Nam đến từ CPTPP với 2 thị trường xuất khẩu dệt may tiềm năng là 20 tỉ USD của Canada và 40 tỉ USD của Úc. Việt Nam hiện mới chỉ có 4-5% từ các thị trường này. Nếu theo diễn biến theo kịch bản tốt thì 6 tháng cuối năm 2019 sẽ có thêm thị trường EU, từ đó có thể tăng thêm khoảng 1 tỉ USD.

"Chính vì thế đứng trong phương án giữ được các thị trường xuất khẩu chính ổn định, hiệp định EVFTA đi vào hiệu lực, tận dụng tốt CPTPP, ngành dệt may Việt Nam đặt mục tiêu xuất khẩu 40 tỉ USD trong năm 2019. Tất nhiên, đây là mục tiêu cao nhất và để đạt được phải nằm trong kịch bản thuận lợi nhất", ông Trường nói.

Tuyết Nhung