Tổng thống Mỹ Donald Trump đã lao vào cuộc tranh luận về việc phá dỡ các bức tượng của Liên minh miền Nam - phe thua trong cuộc nội chiến Mỹ - là một dấu hiệu "buồn" và "lịch sử và văn hóa của đất nước vĩ đại của chúng ta đang bị chôn vùi".
Hiện tại Mỹ còn tới 700 tượng đài vinh danh những người lính, chỉ huy của Liên minh miền Nam tại nhiều thị trấn ở các bang ly khai năm xưa. Đa số những tượng đài này có thể bị dỡ bỏ trong thời gian tới.
Sự kiện bùng phát cho việc dỡ bỏ hàng loạt tượng đài Liên minh miền Nam ở Mỹ là cuộc bạo loạn ở Charlottesville hôm 12.8, khi các nhóm cực hữu đụng độ với những người biểu tình phản đối chủ nghĩa phân biệt chủng tộc xung quanh việc dỡ bỏ tượng Đại tướng thống lãnh quân đội Liên minh miền Nam Robert E. Lee từ một công viên trung tâm thành phố.
"Thật là buồn khi phải chứng kiến cảnh lịch sử và văn hóa của đất nước vĩ đại của chúng ta đang bị chôn vùi với việc loại bỏ những bức tượng đẹp, những di tích của chúng ta. Bạn không thể thay đổi lịchsử, nhưng bạn có thể học hỏi từ nó. Sau Robert E. Lee, Stonewall Jackson sẽ tới Washington, Jefferson bị dỡ bỏ? Thật là ngu ngốc! Chúng tôi sẽ rất nhớ những di tích đẹp đã bị đưa ra khỏi các thành phố, thị xã, khu công cộngcủa chúng tôi và sẽ không bao giờ có những thứ như thế được xây lại", ông Trump viết trên Twitter cá nhân của mình.
Theo Telegraph, quan điểm của ông Trump có hơi đi ngược lại so với hậu duệ của tướng Robert E. Lee, Stonewall Jackson.
Cháu của tướng Thomas "Stonewall" Jackson đã viết một tâm thư yêu cầu người Mỹ dỡ các bức tượng của tổ tiên ông vì "những tượng đài Liên minh miền Nam cũng như bức tượng của ông Jackson không bao giờ có thể được coi là biểu tượng lành mạnh. Thay vào đó, chúng là những tác phẩm nghệ thuật rõ nét của chủ trương thượng đẳng da trắng".
Nhiều bức tượng Liên minh miền Nam đã bị dỡ trong năm nay, mới nhất Baltimore quyết định dỡ bỏ 4 tượng trong đêm 16.8, sau vụ bạo loạn ở Charlottesville. Ở Alabama những bức tượng Liên minh miền Nam bị bao bọc trong các hộp gỗ trong lúc chính quyền địa phương xem xét việc có dỡ bỏ tượng hay không. Lexington, Kentucky tuyên bố sẽ dỡ bỏ những bức tượng Liên minh miền Nam từ từ trong tương lai.
Gia đình của tướng Robert E. Lee thì cho biết: "Vào cuối cuộc chiến, ông đã cầu khẩn đất nước hàn gắn vết thương từ cuộc nội chiến này và trở thành một quốc gia thống nhất hơn. Ông ấy sẽ không chấp nhận những lời hận thù và những hành động bạo lực của những người chủ trương thượng đẳng da trắng, KKK, hoặc tân Tổng thống".
"Cuối cùng, ai đó sẽ phải ra quyết định chuyện này, những nhà lập pháp địa phương hãy làm như vậy. Nhưng chúng ta hãy làm điều đó mà không có những thù hận và bạo lực. Và nếu họ chọn dỡ bỏ những bức tượng, thì tốt thôi, họ cứ làm", ông Robert E. Lee V nói.
Trong khi đó, Thống đốc Maine Paul LePage ủng hộ ông Trump và nói rằng hành động dỡ bỏ tượng Liên minh miền Nam "giống như" hành động bỏ đi tượng đài kỷ niệm cho nạn nhân của vụ khủng bố 11.9.
Ông LePage cũng lên án hai bên tham gia bạo động ở Charlottesville khi những người ủng hộ chủ trương thượng đẳng da trắng và những người phản đối chủ nghĩa phân biệt chủng tộc là "tồi tệ như nhau" và "đáng ghê tởm".
Thiên Hà (theo Telegraph)