Gửi bình luận
Trong một cuộc phỏng vấn gây chú ý với Fox News hôm 29.1, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã công khai chỉ trích chính quyền của cựu Tổng thống Joe Biden “chậm trễ” trong việc cung cấp vũ khí cho cuộc chiến chống Nga.
Theo Newsweek, ông Zelensky sau đó cũng ca ngợi cách tiếp cận của Tổng thống Mỹ Donald Trump đối với Tổng thống Nga Vladimir Putin, gọi đó là "công bằng và chính đáng". Phát biểu của nhà lãnh đạo Ukraine ngay lập tức trở thành tâm điểm tranh cãi, được truyền thông Nga đưa tin rộng rãi và làm dấy lên câu hỏi về chiến lược ngoại giao của Kyiv giữa lúc cuộc chiến bước sang năm thứ 3.
Chỉ trích chính quyền Biden và khen ngợi Tổng thống Trump
Ông Zelensky tiết lộ, trước khi Nga phát động cuộc chiến vào tháng 2.2022, ông đã liên tục kêu gọi Washington cung cấp vũ khí phòng thủ và áp lệnh trừng phạt sớm. Tuy nhiên, phía Mỹ chỉ đồng ý viện trợ "nếu Nga thực sự tấn công". Điều này khiến Ukraine rơi vào tình thế phải tự chiến đấu trong những ngày đầu tiên của cuộc chiến.
Ngoài ra, ông cũng cho biết Liên minh châu Âu (EU) lúc đó cũng không thể hành động độc lập mà phải chờ tín hiệu từ Mỹ trước khi đưa ra quyết định viện trợ cho Kyiv. Điều này càng khiến tình thế Ukraine trở nên khó khăn hơn, khi họ gần như bị bỏ rơi trong giai đoạn đầu của cuộc xung đột. "Khi cuộc chiến nổ ra, người Ukraine phải tự chiến đấu", Tổng thống Zelensky nhấn mạnh.
Tuy nhiên, ông Zelensky lại bày tỏ sự lạc quan về cách tiếp cận của ông Trump, đặc biệt là trong việc gây sức ép lên Tổng thống Nga Putin. Ông gọi những phát biểu của ông Trump về Tổng thống Nga Vladimir Putin là "công bằng và chính đáng", đồng thời khẳng định Nga "sợ một nước Mỹ mạnh mẽ dưới thời Trump".
Lời khen ngợi này đến sau khi ông Trump tuyên bố trên mạng xã hội Truth Social rằng Moscow nên nhanh chóng đạt được thỏa thuận hòa bình, nếu không Nga sẽ phải đối mặt với "thuế, thuế quan và lệnh trừng phạt nghiêm khắc" từ Mỹ.
"Hãy giải quyết ngay bây giờ và dừng cuộc chiến vô lý này lại! Nếu không có thỏa thuận, tôi không còn lựa chọn nào khác ngoài việc áp thuế cao đối với tất cả hàng hóa Nga", ông Trump nhấn mạnh.
Phản ứng dư luận: Bất ngờ và hoài nghi
Bình luận này của ông Zelensky gây bất ngờ, bởi Mỹ dưới thời Tổng thống Biden là nhà tài trợ quân sự lớn nhất cho Kyiv, với tổng viện trợ lên tới 62 tỉ USD kể từ năm 2022, bao gồm xe tăng Abrams, hệ thống phòng không Patriot, đào tạo phi công F-16... Đầu tháng 1, chính quyền Biden công bố gói viện trợ mới trị giá 500 triệu USD trước khi ông Trump trở lại Nhà Trắng. Tổng số tiền hỗ trợ của Mỹ và các đồng minh NATO ước tính đã lên đến 126 tỉ USD, giúp Ukraine duy trì khả năng phòng thủ trước các cuộc tấn công từ Nga.
Một số nhà phân tích cho rằng ông Zelensky có lý do để bày tỏ bất mãn. Trước năm 2022, việc Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) chần chừ cung cấp vũ khí phòng thủ đã khiến Ukraine mất cơ hội chuẩn bị tốt hơn. Nếu Ukraine được trang bị hệ thống phòng không tiên tiến sớm hơn, thiệt hại trong giai đoạn đầu chiến sự có thể giảm đáng kể.
Lời phát biểu của ông Zelensky có thể làm gia tăng tranh luận tại Mỹ về việc liệu chiến lược hỗ trợ Ukraine của chính quyền tiền nhiệm có thực sự hiệu quả. Một số ý kiến trong nội bộ chính trị Mỹ cho rằng Washington cần có cách tiếp cận mới, tập trung hơn vào đàm phán hòa bình, thay vì tiếp tục viện trợ quân sự không giới hạn. Ở cấp độ ngoại giao, phát ngôn của ông Zelensky có thể thúc đẩy các cuộc thảo luận giữa Ukraine và các đồng minh NATO nhằm đảm bảo viện trợ không bị gián đoạn, đặc biệt khi chiến tranh kéo dài đã tạo ra những áp lực kinh tế và chính trị đáng kể đối với phương Tây.
Trong khi đó, phản ứng từ truyền thông quốc tế chia thành hai luồng rõ rệt. Báo chí phương Tây nhấn mạnh đây có thể là chiến thuật của ông Zelensky nhằm thu hút sự ủng hộ từ đảng Cộng hòa và Tổng thống Trump - những người ngày càng tỏ ra hoài nghi về việc viện trợ cho Ukraine. Việc ông Zelensky ca ngợi Donald Trump có thể là một động thái khôn ngoan nhằm đảm bảo rằng viện trợ Mỹ sẽ không bị cắt giảm như một số nghị sĩ cánh hữu đề xuất.
Ngược lại, truyền thông Nga nhanh chóng tận dụng phát biểu này để củng cố luận điểm rằng "phương Tây không thực sự ủng hộ Ukraine một cách vô điều kiện". Các hãng tin như RBC, RIA Novosti đã liên tục đăng tải các bài viết nhấn mạnh rằng Ukraine bị bỏ rơi trong những ngày đầu cuộc chiến, ám chỉ rằng phương Tây chỉ đang hỗ trợ Ukraine "có điều kiện" và rằng Kyiv có thể không thể duy trì cuộc chiến nếu không có sự hậu thuẫn từ Mỹ.
