2022 là năm nóng kỷ lục của các đại dương

Hơn 90% lượng nhiệt dư thừa bị giữ lại do khí thải nhà kính được hấp thụ trong các đại dương. Các ghi chép bắt đầu từ năm 1958 cho thấy nhiệt độ đại dương gia tăng là việc không thể tránh khỏi, với sự gia tăng nhiệt độ sau năm 1990.

Nhiệt độ bề mặt nước biển là một ảnh hưởng lớn đến thời tiết của thế giới. Các đại dương nóng hơn làm tăng cường thời tiết khắc nghiệt, dẫn đến các cơn bão lớn hơn và nhiều hơi ẩm hơn trong không khí, gây ra nhiều mưa và lũ lụt dữ dội hơn. Nước ấm hơn cũng đẩy mực nước biển lên cao và gây nguy hiểm cho các thành phố ven biển.

Nhiệt độ của các đại dương ít bị ảnh hưởng bởi sự biến đổi khí hậu tự nhiên hơn nhiều so với nhiệt độ của bầu khí quyển, khiến các đại dương trở thành một chỉ số dự báo không thể phủ nhận về sự nóng lên toàn cầu.

Năm ngoái dự kiến ​​sẽ là năm nóng thứ 4 hoặc thứ 5 được ghi nhận đối với nhiệt độ không khí bề mặt khi dữ liệu cuối cùng được đối chiếu. Trong năm 2022, chúng ta đã chứng kiến ​​sự kiện La Nina thứ 3 xảy ra liên tiếp, đây là giai đoạn lạnh hơn của chu kỳ khí hậu bất thường tập trung ở Thái Bình Dương, ảnh hưởng đến các kiểu thời tiết toàn cầu. Khi El Nino quay trở lại, nhiệt độ không khí toàn cầu sẽ còn được đẩy lên cao hơn nữa.

Nhóm các nhà khoa học quốc tế thực hiện phân tích nhiệt độ đại dương mới đã kết luận: "Chu trình năng lượng và nước của Trái đất đã bị thay đổi sâu sắc do hoạt động phát thải khí nhà kính, dẫn đến những thay đổi sâu rộng trong hệ thống khí hậu của Trái đất". 

Giáo sư John Abraham (Đại học St Thomas ở Minnesota, Mỹ) là thành viên của nhóm nghiên cứu, cho biết: "Nếu muốn đo sự nóng lên toàn cầu và nó diễn ra ở đâu thì hãy tìm hiểu ở các đại dương. Đo lường nhiệt độ đại dương là cách chính xác nhất để xác định mức độ mất cân bằng của hành tinh chúng ta. Chúng ta đang có thời tiết khắc nghiệt hơn do các đại dương nóng lên và điều đó gây ra những hậu quả to lớn trên toàn thế giới". 

Giáo sư Michael Mann (Đại học Pennsylvania, Mỹ) cho rằng "Các đại dương ấm hơn có nghĩa là có nhiều khả năng xảy ra các hiện tượng mưa lớn hơn, giống như chúng ta đã thấy trong năm qua ở châu Âu, Úc và hiện tại là ở bờ biển phía tây Mỹ". 

Ông Mann cho biết phân tích cho thấy một lớp nước ấm ngày càng lan rộng trên bề mặt đại dương: "Điều này dẫn đến cường độ mạnh hơn và nhanh hơn của các cơn bão - điều mà chúng ta cũng đã thấy trong năm ngoái". 

Nghiên cứu do Cơ quan Khí quyển và đại dương quốc gia Mỹ công bố mới đây cho thấy nhiều hiện tượng thời tiết cực đoan vào năm 2022 có nhiều khả năng xảy ra và dữ dội hơn do khủng hoảng khí hậu, chẳng hạn như mưa lớn gây ra lũ lụt tàn khốc ở Chad, Niger và Nigeria.

Các phép đo nhiệt độ đại dương đã có từ năm 1940 nhưng có khả năng các đại dương hiện đang ở mức nóng nhất trong 1.000 năm qua và nóng lên nhanh hơn bất kỳ thời điểm nào trong 2.000 năm qua. 

Phân tích được công bố trên tạp chí Những tiến bộ trong khoa học khí quyển đã sử dụng dữ liệu nhiệt độ được thu thập bởi một loạt các thiết bị trên khắp các đại dương và kết hợp các phân tích riêng biệt của các nhóm nghiên cứu tại Trung Quốc và Mỹ. 

Các đại dương hấp thụ nhiệt nhiều hơn khoảng 10 Zetta Joule vào năm 2022 so với năm 2021, tương đương với việc mỗi người trên Trái đất chạy 40 máy sấy tóc cả ngày, mỗi ngày.

Các nhà nghiên cứu cũng phân tích độ mặn cùng với nhiệt độ xác định mật độ nước và là động lực quan trọng của sự lưu thông đại dương. Chỉ số về sự thay đổi độ mặn trên các đại dương đạt mức cao kỷ lục vào năm 2022, cho thấy chu trình thủy văn toàn cầu đang tiếp tục gia tăng. 

Một đặc điểm quan trọng khác của đại dương là sự phân tầng, trong đó sự phân lớp của nước theo mật độ trở nên mạnh hơn. Điều này hạn chế sự pha trộn của nước ở tầng sâu hơn, mát hơn và giàu chất dinh dưỡng hơn với nước trên bề mặt.

Các nhà khoa học nhận thấy xu hướng dài hạn của việc gia tăng phân tầng vẫn tiếp tục vào năm 2022, với "những hậu quả về mặt khoa học, xã hội và sinh thái". 

Theo ông Abraham, một hậu quả là ít hòa trộn trong đại dương hơn có nghĩa là lớp bề mặt hấp thụ ít carbon dioxide hơn từ khí quyển, làm tăng sự nóng lên toàn cầu.

Các nhà nghiên cứu cũng cho biết "ngày càng có nhiều đợt nắng nóng kỷ lục và hạn hán ở bán cầu bắc, phù hợp với sự nóng lên mạnh mẽ của đại dương".

Sự nóng lên của các đại dương đã tác động làm thời tiết khắc nghiệt tăng lên cho đến khi nhân loại đạt mức phát thải ròng bằng 0. 

Vào tháng 10.2022, Tổ chức Khí tượng thế giới (WMO) đã báo cáo rằng nồng độ trong khí quyển của tất cả các loại khí nhà kính chính gồm carbon dioxide, mê tan và ni tơ oxit đã đạt mức cao kỷ lục.  Người đứng đầu WMO, Giáo sư Petteri Taalas nói rằng "Chúng ta đang đi sai hướng".