Ả Rập Saudi 'không liên quan' đến vụ khủng bố ngày 11.9

Các thông tin mới "không làm thay đổi đánh giá của chính phủ Mỹ rằng không có bằng chứng cho thấy chính phủ Ả RậpSaudi là một tổ chức cấp cao tài trợ cho al-Qaeda", Josh Earnest, thư ký báo chí Nhà Trắng cho biết, trích dẫn trực tiếp nội dung của 28 trang báo cáo mật.

Dù vậy, phần báo cáo dài 28 trang không được công khai suốt 14 năm qua chứa nhiều thông tin về một "thuyết âm mưu". "Tại Mỹ, một trong số những tên không tặc trong vụ khủng bố ngày 11.9 đã tiếp xúchoặc sự hỗ trợ từ các cá nhân có liên quan đến chính phủ Ả Rập Saudi", báo cáo cho biết.

"Có thông tin, chủ yếu từ các nguồn của FBI, cho rằng cóít nhất hai trong số những cá nhân bị cáo buộc (giúp đỡ al-Qaeda) là sĩ quan tình báo của Ả Rập Saudi", báo cáo bí mật cho biết thêm.

Phần báo cáo mới giải mật, được hoàn tất vào tháng 12.2002 đã không công khai trong suốt 14 năm qua, sẽ không tạo ra sự thay đổi lớn trong thông tin mà công chúng biết về vai trò của Ả Rập Saudi trong vụ tấn công khủng bố ngày 11.9. 15/19 tên không tặc trên những chiếc máy bay được sử dụng tấn công Trung tâm Thương mại Thế giới ở New York, Lầu Năm Góc và một máy bay khác bị không quân Mỹ bắn hạ ở Pennsylvania là công dân Ả Rập Saudi.

Cũng theo báo cáo, các lãnh đạo của Ả Rập Saudi đã tiếp tay cho sự gia tăng của chủ nghĩa khủng bố xuyên quốc gia trước thời điểm xảy ra vụ khủng bố ngày 11.9 và thế giới phải trả giá cho chuyện này.

"Cả CIA và FBI đều không có nhân chứng để xác định chính xác mức độ hỗ trợ của Ả Rập Saudi cho hoạt động khủng bố trên toàn cầu hoặc trong phạm vi nước Mỹ", báo cáo mật mới được đăng tải cho biết. Theo các nhà điều tra của Thượng viện Mỹ khi đó thìviệc thiếu thông tin này là "không thể chấp nhận" và báo cáo cũng nói thêm là FBI "dường như" đã cố tình không điều tra Ả Rập Saudi bên trong lãnh thổ Mỹ vì "Ả Rập Saudi là một đồng minh lớn của Mỹ".

Phần lớn nội dung của báo cáo vừa giải mật là các thông tintình báo chưa qua xử lý và kiểm chứngnên các thông tin này không đáng tin cậy. 28 trang báo báo này đã bị "niêm phong" suốt 14 năm qua để giữ mối quan hệ giữa Washington và Riyadh ổn định.

28 trang báo cáo này có nêu tên 10 nhân vật Ả Rập đã hỗ trợ cho những tên không tặc, trong đó có một người nhận được "một số lượng đáng kể" tiền từ một thành viên của gia đình Hoàng gia Ả Rập Saudi. Cuộc điều tra của Thượng viện Mỹ khi đó cũng nhấn mạnh họ không điều tra các bằng chứng cho thấy Ả Rập Saudi hỗ trợ không tặc thực hiện vụ 11.9 vì điều đó "vượt qua khỏi phạm vi của cuộc điều tra chung này".

Thời điểm hiện tại, sau 15 năm từ khi vụ tấn công ngày 11.9 xảy ra, chính quyền Ả Rập Saudi đang phải chống lại các thành phần khủng bố cực đoan khi al-Qaeda và cả tổ chức khủng bố IS đang tấn công nước này. Đối với chính phủ Mỹ, sự đồng lõa của chính quyền Ả Rập Saudi với chủ nghĩa khủng bố quốc tế không còn là vấn đề nổi cộm mà nó đã được thay thế bởi những vấn đề cấp bách hơn.

Một số chuyên gia về Trung Đông nói là việc phát hành 28 trang báo cáo bí mật được Mỹ đưa ra vào thời điểm này là để phục vụ lợi ích của Mỹ, sau khi họ đã khắc phục được sự hỗn loạn tại Trung Đông, bất ổn kinh tế toàn cầu và sự đe dọa ngày càng tăng từ "chủ nghĩa khủng bố quốc tế".

Theo chuyên gia Jon Alterman của Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế thì Ả Rập Saudi đang trải qua ba cuộc khủng hoảng trong nước: Đầu tiên là khủng hoảng tài chính do sự sụt giảm giá dầu trong 2 năm qua. Thứ hai là khủng hoảng quyền lực, khi hiện chưa rõ ai sẽ là người kế vị khi Quốc vương hiện tại là ông Salman (80 tuổi)đã chết. Cuối cùng làcuộc khủng hoảng trong quan hệ với Mỹ.

Chính vì hai mối lo đầu tiên, Ả Rập Saudi đã từng phản đối việc giải mật 28 trang báo cáo bí mật của Mỹ, thậm chí còn dọa sẽ bán hết số trái phiếu Mỹ mà họ đang nắm giữ nếu Washington giải mật báo cáo.

"Trong thực tế đây là một thông tin tốt, nhưng họ (Ả Rập Saudi) lại nhìn nó theo hướng có thể gây ra một cuộc khủng hoảng song phương. Và họ không biết làm thế nào để đối phó với nó", ông Altermna phân tích.

Từ quan điểm của Mỹ, vấn đề liên quan đến Ả Rập Saudi vẫn rất nhạy cảm do tầm quan trọng của nước này với Mỹ.

Ngay lập tức, phía Ả Rập Saudi đã lên tiếng hoan nghênh động thái giải mật 28 trang báo cáo kết quả điều tra vụ 11.9 cho thấyrằng chính quyền nước này liên quan đến vụ tấn công. "Chuyện này đã chấm dứt", Ngoại trưởng Ả Rập Saudi Adel al-Jubeir, nói trong một cuộc họp báo ở Washington. Khi được hỏi là liệu 28 trang báo cáo vừa được giải mật này có giải oan cho Ả Rập Saudi không, ông al-Jubeir nói: "Chắc chắn rồi".