2 công ty liên quan đến Sagri dính loạt sai phạm về đất đai, quản lý vốn

Thanh tra TP.HCM vừa có kết luận chỉ ra nhiều thiếu sót, sai phạm về việc chấp hành các quy định pháp luật trong công tác quản lý sử dụng đất đai; quản lý và sử dụng vốn nhà nước; thực hiện dự án tại Công ty TNHH MTV Bò sữa TP.HCM (Công ty Bò sữa) và Công ty TNHH MTV Cây trồng TP.HCM (Công ty Cây trồng) năm 2018. Đây là 2 công ty tách ra từ Tổng Công ty Nông nghiệp Sài Gòn (Sagri) năm 2018.

Công ty Bò sữa kinh doanh thua lỗ

Tại Công ty Bò sữa, Thanh tra TP.HCM kết luận doanh nghiệp này được nhà nước giao quản lý, sử dụng số lượng diện tích đất hơn 3.392,7ha, chủ yếu là đất sản xuất nông nghiệp (chiếm trên 99%). Trong đó, dự án "chăn nuôi bò giống, bò thịt" tại huyện Đức Trọng (tỉnh Lâm Đồng) sử dụng 236.987ha đất theo hình thức trả tiền thuê đất hằng năm, nhưng thực hiện không hiệu quả, thua lỗ. Thanh tra cho biết lỗ lũy kế tại dự án trên đến năm 2015 là hơn 11 tỉ đồng.

Cũng liên quan đến dự án này, Công ty Bò sữa chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính chuyển mục đích sử dụng 2.838m2 đất nông nghiệp sang đất chuyên dùng và xin phép thiết kế xây dựng mà tiến hành xây dựng văn phòng làm việc, chuồng trại, nhà kho trên đất. Khi chuyển nhượng dự án và chuyển đàn bò về lại TP.HCM (năm 2016), Công ty Bò sữa và Sagri không báo cáo cho UBND TP.HCM.

Công ty Bò sữa còn triển khai chậm tiến độ dự án đầu tư xây dựng nhà máy chế biến sữa Củ Chi, tạm ngưng dự án mà không báo cáo thông qua Hội đồng thành viên Sagri. Việc này đã gây lãng phí, không phát huy hiệu quả vốn đầu tư. Bên cạnh đó, Công ty Bò sữa góp vốn thực hiện dự án trồng cao su ở Lào cũng không mang lại hiệu quả, lỗ luỹ kế hơn 12 tỉ đồng.

Đáng chú ý, trong phi vụ góp vốn này, ngoài Công ty Bò sữa (góp 27 tỉ đồng), Thanh tra TP.HCM còn chỉ ra các đơn vị tham gia góp vốn gồm Lực lượng Thanh niên Xung phong (153.7 tỉ đồng), Tổng Công ty Du lịch Sài Gòn (4 tỉ), Tổng Công ty Thương mại Sài Gòn (15 tỉ), Quỹ Đầu tư và Phát triển Đô thị (26 tỉ).

Thanh tra TP.HCM cho rằng cần phải kiểm tra kết quả việc góp vốn thực hiện dự án của các cổ đông góp vốn trực thuộc UBND TP.HCM như trên. Việc này để đánh giá toàn diện hiệu quả đầu tư dự án, xác định trách nhiệm cá nhân, tổ chức có liên quan để có biện pháp xử lý sai phạm (nếu có) theo quy định pháp luật.

Trước những sai phạm trên, Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Thành Phong yêu cầu tổ chức kiểm điểm, xác định nguyên nhân, trách nhiệm tổ chức, cá nhân để xảy ra các sai phạm. Thanh tra TP.HCM trao đổi với Sở Tài nguyên – Môi trường tỉnh Lâm Đồng để kiểm tra, làm rõ về giá chuyển nhượng dự án chăn nuôi bò sữa tại huyện Đức Trọng theo chứng thư thẩm định giá, đề xuất UBND TP.HCM chỉ đạo xử lý theo quy định.

Giám đốc Sở Nội vụ phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức kiểm điểm, đề xuất hình thức xử lý các tổ chức, cá nhân thời kỳ có liên quan của Sagri, Công ty Bò sữa về các sai phạm liên quan trong quản lý, sử dụng đất đai, quản lý vốn.

Công ty Cây trồng dính hàng loạt sai phạm về đất đai

Còn tại Công ty Cây trồng, theo Thanh tra TP.HCM, công ty này được Nhà nước giao quản lý, sử dụng diện tích đất khá lớn với hơn 2.486 ha, chủ yếu là đất nông nghiệp (chiếm 99,23%), trải rộng trên nhiều địa bàn thành phố. Quá trình quản lý, sử dụng đất đã để xảy ra nhiều thiếu sót, vi phạm dẫn đến chưa phát huy hiệu quả sử dụng đất.

Đến nay, công ty này vẫn còn nợ tiền thuê đất hơn 200 tỉ đồng. Việc này công ty thực hiện chưa đầy đủ về nghĩa vụ chung của người sử dụng đất theo luật định.

Về quản lý và sử dụng đất đai, Công ty Cây trồng đã sử dụng 4 cơ sở mặt bằng để ký kết hợp đồng hợp tác kinh doanh với các tổ chức, cá nhân để chia khoản lợi nhuận cố định hàng tháng mà không phụ thuộc vào kết quả kinh doanh. Thanh tra TP.HCM nhìn nhận việc này là thực hiện chưa đúng quy định pháp luật.

Ngoài ra, Công ty Cây trồng vẫn chưa lập thủ tục đăng ký biến động đất theo quy định (giảm diện tích đất) trong việc có trách nhiệm phải bàn giao lại đất cho các đơn vị thực hiện dự án gồm: dự án bệnh viện Chợ Rẫy (cơ sở 2, 9,6 ha), Khu công nghiệp Lê Minh Xuân 3 (217 ha), khu dân cư tái định cư liền kề Khu công nghiệp Lê Minh Xuân 3 (69 ha).

Thanh tra TP.HCM chỉ ra dù Công ty Cây trồng được thành phố giao 1.694 ha đất thuê có thời hạn 50 năm nhưng vẫn chưa thực hiện ký hợp đồng thuê đất với Sở Tài nguyên - Môi trường.

Do vậy, Chủ tịch UBND TP.HCM giao Chủ tịch Hội đồng thành viên và Giám đốc Công ty Cây trồng tổ chức kiểm điểm, xác định trách nhiệm tổ chức, cá nhân với những tồn tại, thiếu sót, vi phạm theo nội dung kết luận thanh tra.

Chủ tịch UBND TP.HCM cũng chỉ đạo Giám đốc Sở Nội vụ phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức kiểm điểm, đề xuất hình thức xử lý các tổ chức, cá nhân thời kỳ có liên quan của Sagri, Công ty Cây trồng về các sai phạm liên quan trong quản lý, sử dụng đất đai, quản lý vốn…

Sở Nội vụ TP.HCM phải tham mưu UBND TP.HCM sớm kiện toàn bộ máy lãnh đạo quản lý, tổ chức nhân sự của Công ty Cây trồng TP.HCM đảm bảo đủ năng lực quản lý, điều hành công ty nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh, hiệu quả sử dụng vốn tài sản nhà nước, đất đai.

Đặc biệt, ông Nguyễn Thành Phong còn chỉ đạo cho Chánh thanh tra TP.HCM chuyển giao nộp vào ngân sách thành phố số tiền hơn 342 triệu đồng là doanh thu từ hoạt động cho thuê mặt bằng, nhà đất không đúng quy định của Công ty Cây trồng.