Bí ẩn dưới lòng Paris khiến nàng Mona Lisa luôn mỉm cười và 'không bao giờ bị đổ mồ hôi'

Theo hãng tin AP ngày 31.7, một trong những bí mật được giữ kín nhất của thành phố Paris là hệ thống “làm mát đô thị” nằm trong lòng đất, bên dưới chân khách bộ hành ở độ sâu 30 mét. Hệ thống bơm nước lạnh suốt chuỗi mê cung các đường ống có chiều dài tổng cộng 89 km để làm mát cho hơn 700 địa điểm của Paris. 

Hệ thống này dùng điện từ các nguồn năng lượng tái tạo, là hệ thống làm mát lớn nhất châu Âu, hoạt động 24/24 với tiếng ồn "đinh tai nhức óc" nhưng người trên mặt đất không nghe tiếng ồn.

Hãng tin Mỹ, cho biết 3 trong số 10 điểm làm mát công nghệ cao nằm trên sông Seine và được tiếp cận bằng cầu thang xoắn ốc có thể thu vào nên hầu như không thể nhìn thấy từ mặt đường. Khi nước sông Seine đủ lạnh, một chiếc máy sẽ thu nhận nguồn nước này để làm lạnh nước của hệ thống làm mát.

Nhiệt được tạo ra được  được chuyển trở về sông Seine. Sau đó, nước lạnh được bơm qua các đường ống của hệ thống làm mát tới 730 địa điểm ở Paris.

Tham vọng làm mát toàn bộ Kinh thành Ánh sáng

Tòa thị chính Paris nay ký một hợp đồng đầy tham vọng, để nối dài gấp ba kích cỡ của hệ thống lên 252 km kể từ năm 2042, khiến sẽ trở thành hệ thống làm mát đô thị lớn nhất thế giới.

Hợp đồng mới nhằm giúp Paris vừa thích ứng vừa chống lại mối đe dọa của hiện tượng trái đất đang nóng dần lên. Nhiều nơi ở châu Âu đang phải chịu đựng nhiệt độ 40 độ C trong tháng 7.

Paris đang nối dài hệ thống làm mát đến các bệnh viện, trường học và trạm xe điện ngầm trong 20 năm tới. Chưa thể biết rõ bao nhiêu phần của hệ thống sẽ hoạt động đúng dịp Olympic mùa hè Paris 2024, nhưng có khả năng hệ thống sẽ được sử dụng ở nhiều nơi tổ chức thi đấu thể thao Olympic.

Hàng triệu du khách nước ngoài không hề biết hệ thống này đang làm mát nhiều điểm đến nổi tiếng của Paris, ví dụ Bảo tàng Quai Branly, Bảo tàng Louvre... 

Hệ thống làm mát được điều hành bởi công ty liên doanh Fraicheur de Paris-85% thuộc sở hữu của công ty năng lượng nhà nước Pháp EDF và phần còn lại của nhà điều hành giao thông công cộng RATP.

Các quan chức của công ty giới thiệu lợi ích của hệ thống làm mát là cho toàn bộ thủ đô của Pháp.

Giám đốc truyền thông của Fraicheur de Paris, bà Maggie Schelfhaut cho biết: “Nếu tất cả các tòa nhà ở Paris được trang bị các hệ thống làm mát tự động như máy điều hòa nhiệt độ, nó sẽ dần dần tạo ra một hiệu ứng đảo nhiệt đô thị rất đáng kể”.

Ý bà muốn nói đến việc tăng nóng bức ở các thành phố là do không còn cây xanh để làm mát, và có thêm nhiều cơ sở hạ tầng đô thị hấp thụ tia nắng mặt trời.

Nhưng bà Schelfhaut cũng nói, hệ thống làm mát có thể làm cho toàn bộ Paris mát hơn một độ C so với các máy điều hòa nhiệt độ được lắp đặt trên toàn thành phố: “Thấp hơn một độ C ở trung tâm thành phố là rất nhiều rồi”.

Các hệ thống làm mát của Paris đều sử dụng nguồn năng lượng tái tạo như turbin gió và các tấm bảng mặt trời. Đã có kế hoạch xây thêm 4 điểm năng lượng mặt trời mới và sẽ được kết nối vào hệ thống làm mát.

Các quan chức Pháp xem việc độc lập về năng lượng là rất quan trọng, do ngại Nga có thể cắt nguồn cung ứng năng lượng cho châu Âu. Tập đoàn năng lượng nhà nước Nga Gazprom hôm 27.7 đã giảm dòng khí thiên nhiên chảy qua tuyến ống dẫn khí Nord Stream 1 từ Nga qua châu Âu xuống còn 20% sản lượng.

Mona Lisa “chưa bao giờ bị đổ mồ hôi” nhờ hệ thống làm mát

Các địa điểm sử dụng hệ thống làm mát sử dụng năng lượng tái tạo để vận hành ở Paris đã thấy rõ được các lợi ích của việc sử dụng hệ thống này.

Bảo tàng Louvre đông khách tham quan nhất thế giới, đã được hưởng lợi từ hệ thống làm mát kể từ những năm 1990, với các quan chức tự hào về các lợi thế có giá trị bảo tồn sinh thái, kinh tế và nghệ thuật của hệ thống.

Giám đốc Bảo tàng Louvre, ông Laurent Le Guedart nói: “Hệ thống cho phép chúng tôi hưởng lợi về năng lượng với lượng khí thải carbon thấp hơn quanh năm. Đặc trưng của Bảo tàng Louvre là cần nguồn nước lạnh như đá để bảo quản chính xác các tác phẩm nghệ thuật và kiểm soát độ ẩm”.

Louvre không sử dụng máy điều hòa nhiệt độ, và các quan chức nói hệ thống làm mát có thêm nhiều không gian hơn trong tòa lâu đài cũ và lộng lẫy được dùng để trưng bày 550.000 tác phẩm nghệ thuật.

Ông Le Guedart nói hệ thống làm mát giúp tiết kiệm tiền vào lúc chiến sự xảy ra ở Ukraine làm tăng giá năng lượng. Hệ thống hoạt động nhiều ở Phòng Quốc gia tại tầng 1 Khu Denon, nơi trưng bày bức tranh nổi tiếng Mona Lisa. Đấy là lý do tại sao tác phẩm của danh họa Leonardo da Vinci “chưa bao giờ bị đổ mồ hôi” theo cách chơi chữ của AP vào lúc thời tiết nắng nóng.

Ông Le Guedart cho biết hóa đơn năng lượng của Bảo tàng Louvre khoảng 10 triệu euro/năm hồi năm 2021: “Chúng tôi đang cố gắng kiểm soát hóa đơn này tối đa một cách có thể, vào lúc chi phí năng lượng tăng cao và những biến động”.

AP kết luận hệ thống làm mát của Paris có thể giúp tiết kiệm hàng triệu USD, kéo giảm cú sốc tăng giá, vào lúc Nga tiếp tục gây chao đảo thị trường năng lượng.