Cách tính thuế bất động sản trên thế giới và kinh nghiệm cho Việt Nam

Chống đầu cơ bất động sản

Thông tin đến báo giới, Bộ Tài chính cho biết đang có dự định đánh thuế tài sản mang tính trực thu, đánh vào những người có tài sản lớn, sở hữu nhiều. Chẳng hạn, với những người có 2 - 3 nhà thì nhà thứ hai sẽ bị đánh thuế. Theo Bộ này, việc này chưa áp dụng ngay trong năm tới nhưng tương lai chắc chắn phải thu.

Trên thực tế, sắc thuế này đã được đề xuất từ hơn 5 năm trước với tên gọi là thuế nhà ở, nằm trong Luật Thuế nhà đất. Tuy nhiên, đề xuất này không được Quốc hội thông qua vào thời điểm đó.

Liên quan đến vấn đề này, nhiều chuyên gia cho rằng việc đánh thuế tài sản là nên làm và Việt Nam hiện nay mới chuẩn bị thực hiện là hơi muộn, nhiều quốc gia trên thế giới đã thực hiện điều này từ lâu.

Thông tin với Báo điện tử Một Thế Giới, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản thành phố Hồ Chí Minh (HoREA) cho biết, sắc thuế này sẽ giúp cho thị trường bất động sản phát triển lành mạnh, minh bạch, bền vững, phòng chống đầu cơ, tăng nguồn cung cho thị trường, tạo thêm cơ hội cho người có nhu cầu thật tiếp cận nhà ở, và tăng thêm nguồn thu cho ngân sách Nhà nước.

Ngoài ra, theo ông Châu, sắc thuế này còn hướng các nhà đầu tư thứ cấp đi vào lựa chọn thành lập doanh nghiệp kinh doanh bất động sản thay vì kinh doanh cá thể như hiện nay.

GS. Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng cho rằng việc đánh thuế nhà ở đối với những người có từ hai nhà trở lên là hợp lý. Điều này sẽ giúp thị trường bất động sản phát triển ổn định, thu hẹp chênh lệch giàu nghèo. Hiện nay Việt Nam mới tính đến việc đánh thuế này là khá muộn.

Nhiều nước trên thế giới đã áp dụng

Ông Lê Hoàng Châu cũng cho biết, hiện nay nhiều nước trên thế giới đã đánh thuế bất động sản (bao gồm cả nhà và đất), là một nguồn thu ngân sách hàng năm ổn định, bền vững của tỉnh, thành phố, tiểu bang, vùng... với nhiều phương thức mà chúng ta có thể tham khảo, cụ thể:

Tại Mỹ, việc đánh thuế bất động sản do các tiểu bang quy định, mỗi tiểu bang có thuế suất khác nhau. Ví dụ như tại bang California, thuế suất là hơn 1,2%/giá trị bất động sản/năm, bao gồm nhà và đất, còn tại bang Texas, thuế suất là hơn 4%. Thuế suất ở các bang tại Mỹ khác nhau là do giá trị bất động sản ở các bang khác nhau;

Tại Đài Loan, mức thuế lại phân biệt theo từng phân khúc bất động sản, như áp dụng mức thuế 1,2% - 2% đối với nhà chung cư; khoảng 1,4% đối với nhà riêng; 3% - 5% đối với công trình thương mại;

Tại Hàn Quốc, áp dụng mức thuế khác nhau đối với các dòng sản phẩm bất động sản, như đánh thuế 0,15% - 0,5% đối với nhà riêng; 0,25% đối với nhà chung cư; 4% đối với biệt thự, nhà trong khu sân golf, các khu vui chơi giải trí; 5% đối với nhà tại các khu đô thị lớn. Mức thuế được tính trên bảng giá đất do địa phương ban hành;

Tại Singapore, đánh thuế bất động sản thứ 2 rất cao, thuế tài sản phụ trội áp dụng từ năm 2013 trên bất động sản thứ 2 lên đến 7% trên giá mua nhà; 10% đối với bất động sản thứ 3;

Tại Nhật, mức thuế bất động sản từ 1,4% - 2,1% trên giá trị cả nhà và đất tính theo giá thị trường và được điều chỉnh 03 năm một lần;

Tại Anh, vừa đánh thuế tài sản phụ trội lên bất động sản thứ 2 kể từ ngày 1.4.2016, như đối với bất động sản thứ 2 có giá trên 40.000 bảng, người mua phải nộp thêm 3% so với mức thuế thông thường; nhà có giá trên 1,5 triệu bảng thì mức thuế lên tới 15%, nhưng nếu bán nhà cũ trong vòng 3 năm kể từ khi mua nhà thứ 2 thì lại được hoàn trả thuế đã nộp.

Còn ở Việt Nam, ông Châu cho rằng, Luật Thuế sử dụng đất phi nông nghiệp có hiệu lực từ ngày 1.1.2012 đã quy định các loại đất phi nông nghiệp, trong đó có đất ở tại đô thị là đối tượng chịu thuế. Đây là loại thuế trực thu mà người sử dụng đất ở phải nộp hàng năm. Ở nước ta cho đến nay, chỉ mới đánh thuế sử dụng đất ở (như trên), chưa đánh thuế tài sản nhà ở. Do đó, HoRea hoan nghênh đề xuất của Bộ Tài chính.

Không đánh thuế nhà ở xã hội, diện tích nhỏ

Cùng với việc đánh thuế, ông Châu cũng đề nghị không thu thuế này đối với nhà ở xã hội; nhà ở tái định cư; nhà ở thương mại có giá trị dưới 1 tỉ đồng; nhà cấp 4 trở xuống;

Không thu thuế này đối với các hộ gia đình dù đã có một căn nhà nhưng đang ở chật, nay mua thêm nhà thứ 2, thứ 3... nhưng tổng diện tích các căn hộ nhỏ này cũng chỉ dưới 200m2.

Trong giai đoạn đầu nên áp dụng mức thuế suất vừa phải, phù hợp với sức dân. Đối với người có từ căn nhà thứ 2 trở đi thì áp dụng thuế suất tài sản phụ trội tùy theo số lượng và giá trị tài sản.

Bên cạnh đó, cần hoàn thành nhanh việc cấp "sổ đỏ" cho các bất động sản nhà ở; xây dựng, hoàn thiện hệ thống thông tin dữ liệu quốc gia, trong đó có cơ sở dữ liệu nhà ở quốc gia, liên thông các ngành, các tỉnh và được cập nhật theo thời gian thực, nhất là phải hoàn thành cấp thẻ căn cước công dân, xác định mã số định danh cá nhân, để biết rõ người đang sở hữu nhà ở.