Trong khi Tổng thống Mỹ Donald Trump dự Hội nghị thượng đỉnh G-20 từ Đức chưa về tới Nhà Trắng, thì lại rộ tin cậu cả nhà Trump cũng dính líu quan hệ với Nga.
Theo báo New York Times ngày 8.7, hồi tháng 6.2016, một tháng sau khi ông Trump được công nhận là ứng viên tổng thống của đảng Cộng hòa, cậu cả Donald Trump Jr (từ đây gọi là Trump ‘con’) và con rể Jared Kuhsner của ông gặp một nữ luật sư Nga thân cận Điện Kremlin.
Đây được xem là cuộc gặp riêng tư sớm nhất giữa các trợ lý thân cận của tổng thống Mỹ với một người Nga.
Sau khi báo New York Times đưa tin Trump ‘con’ và con rể đã gặp nữ luật sư người Nga Natalia Veselnitskaya tại Tháp Trump ở New York, đại diện của Trump ‘con’ và Kushner đều xác nhận cuộc gặp trên diễn ra ngày 9.6.2016.
Lãnh đạo Mỹ-Nga đồng ý "không nhắc lại chuyện cũ"
Trong một tuyên bố, Trump ‘con’, mô tả là “một cuộc họp ra mắt ngắn”, và các ông bàn luận với luật sư Veselnitskaya về chương trình cho phép công dân Mỹ nhận con nuôi người Nga.
Tuyên bố của cậu cả nhà Trump cũng cho biết chủ tịch nhóm tranh cử tổng thống của ông Trump lúc đó là Paul Manafort cũng dự họp:
“Tôi yêu cầu Jared và Paul ghé qua. Chúng tôi chủ yếu nói về chương trình nhận con nuôi người Nga rất có tiếng với nhiều gia đình Mỹ. Lúc đó, chúng tôi không bàn vụ tranh cử của cha, về sau cũng không bàn”.
New York Times dẫn lời người biết chuyện xin giấu tên, nêu Manafort đã khai cuộc gặp nữ luật sư Nga với một đoàn điều tra của quốc hội Mỹ, nơi thắc mắc về mối quan hệ với người nước ngoài của ông.
Manafort điều hành chiến dịch tranh cử của ông Trump trong khoảng 5 tháng, đến tháng 8.2016 thì lập tức rút lui, sau khi có tin công ty của ông mở hoạt động vận động hành lang “chui’ Washington cho các thế lực thân Nga ở Ukraine.
Manafort đã phủ nhận rằng không hề điều phối với Nga, và công việc của ông ở Ukraine không liên quan chiến dịch tranh cử tổng thống Mỹ.
Manafort là một trong những người thuộc nhóm tranh cử của ông Trump, đều đang bị các ủy ban quốc hội và Cục điều tra liên bang (FBI) điều tra vụ Nga can thiệp vào cuộc bầu cử tổng thống Mỹ 2016, và khả năng có sự thông đồng giữa các quan chức Nga với nhóm tranh cử của ông Trump.
Các cơ quan tình báo Mỹ đã kết luận Tổng thống Nga Vladimir Putin ra lệnh mở chiến dịch can thiệp vào kết quả bầu cử để nghiêng thắng lợi về ông Trump. Tổng thống Mỹ đã phủ nhận rằng không hề có sự thông đồng nào, và nói ông nghi ngờ kết luận của giới tình báo Mỹ.
Ngày 7.7, ông Trump đã có cuộc gặp mặt đối mặt với Tổng thống Putin, nhân dịp các ông dự Hội nghị thượng đỉnh G-20.
Tại cuộc gặp này, ông Trump cho lãnh đạo Nga biết: dân Mỹ rất bất ngờ trước hành động của Nga và muốn Nga chấm dứt các hành động này, theo tường thuật của Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson.
Đáp lại, ông Putin nói Nga không hề giữ vai trò nào, và cuối cùng, hai vị lãnh đạo đồng ý “không nhắc lại chuyện cũ”, vẫn ông Tillerson cho biết.
Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cũngcho các nhà báo biếtông Trump chấp nhận lời khẳng định của ông Putin là Nga không hề can thiệp vào cuộc bầu cử tổng thống Mỹ.
"Kusher chỉ dự chút xíu'
Trong bản tuyên bố, Trump ‘con’ còn cho biết một người quen đề nghị ông dự cuộc gặp, nhưng người này không cho ông biết trước ông sẽ gặp ai.
Trump ‘con’ cùng em trai Eric điều hành một công ty gia đình trong lúc cha họ làm tổng thống.
Vì Trump ‘con’, 39 tuổi, không tham gia chính quyền, nên không phải kê khai mối quan hệ với người nước ngoài. Ngược lại, em rể Kushner, 36 tuổi, hiện là cố vấn cấp cao ở Nhà Trắng cho cha vợ làm tổng thống.
Jamie Gorelick, nữ luật sư của Kushner nói thân chủ của bà đã khai cuộc gặp luật sư người Nga trong một đơn xin cấp chứng nhận ông có lý lịch sạch, vốn buộc ông lập danh sách người nước ngoài mà ông đã tiếp xúc.
Ban đầu Kushner không kê khai, nhưng hôm sau ông trình một danh sáchvà cho biết ông có nhiều “cuộc tiếp xúc các quan chức nước ngoài”.
Tiếp đó, con rể ông Trump trình thông tin “khoảng 100 cuộc gọi hoặc cuộc gặp những đại diện của hơn 20 nước, đa phần là trong thời gian tranh cử”.
Bà Gorelick nói Kushner chỉ dự cuộc gặp “chút xíu”theo yêu cầu của anh vợ. Bà cho biết Kushner thường nói anh “sốt ruột hợp tác, chia sẻ những điều đã biết được”.
Trước đó, hai cuộc gặp giữa Kushner với lãnh đạo một ngân hàng nhà nước Nga (bị Mỹ cấm vận) và với Đại sứ Nga tại Washington, ông Sergei Kislyak, đã khiến có cuộc điều tra phản giánnhằm xác minh tầm cỡ hai cuộc gặp này.
Đầu năm nay, ông Kushner trở thành quan chức Nhà Trắng đầu tiên đồng ý giải trình trước Ủy ban tình báo thượng viện Mỹ.
Con rể Kushner và con gái Ivanka của Tổng thống Trump
New York Times nêu luật sư Veselnitskaya nổi tiếng nỗ lực vận động chống Luật Magnitsky vốn trừng phạt những người Nga ngược đãi nhân quyền.
Luật này được chính quyền Mỹ thông qua, tiếp sau cái chết trong tù năm 2009 của Sergei Magnisky, một luật sư Nga dám nói về một vụ tai tiếng gian lận tiền thuế cấp độ lớn.
Năm 2012, Tổng thống Putin ký luật cấm người Mỹ nhận con nuôi người Nga, để phản ứng luật trên. Trên các tài khoản mạng xã hội, bà Veselnitskaya cũng thường chỉ trích cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama và đảng Dân chủ ở Mỹ.
Bà cũng ưa ca ngợi những thành quả lớn của ông Trump, ví dụ việc ông giới thiệu thành công ông Neil Gorsuch làm Chánh án Tòa án tối cao Liên bang Mỹ.
Chồng của bà Veselnitskaya là một quan chức ngành giao thông vùng Moscow. Thân chủ của bà gồm những doanh nghiệp nhà nước, và con trai của một quan chức cấp cao trong chính phủ Nga. Công ty của người con này đang bị điều tra vào lúc diễn ra cuộc họp giữa bà với cậu cả và con rể nhà Trump.
Trung Trực (theo The Wall Street Journal)