Công nghệ của Formosa tại Vũng Áng không được Bộ KH-CN thẩm định

Tại cuộc họp báo, vấn đề được quan tâm nhất vẫn là việc xảy ra sự cố môi trường làm hải sản chết bất thường tại 4 tỉnh ven biển miền Trung, Thứ trưởng Bộ KH-CN Phạm Công Tạc nhấn mạnh: Với vai trò, chức năng quản lý của mình, Bộ KH-CN chủ trì phối hợp với Viện Hàn lâm KH-CN Việt Nam và các bộngành thành lập Hội đồng chuyên gia KH-CN quốc gia, huy động hơn 100 nhà khoa học chuyên ngành hỗ trợ Bộ TN-MT có chứng cứ, bổ sung dữ liệu đánh giá, tăng cường độ tin cậy, khách quan trong việc kết luận nguyên nhân hải sản chết hàng loạt tại miền Trung. Thêm vào đó, Hội đồng cũng đã hợp tác chặt chẽ với các nhà khoa học nước ngoài (Australia, Nhật Bản, Đức, Pháp, Mỹ, Israel) để bổ sung dữ liệu đánh giá, tăng cường độ tin cậy, tính chính xác, khách quan. Qua phân tích trong các mẫu cá chết, thử nghiệm, phân tích các mẫu nước dị thường thu được, phân tích ảnh vệ tinh, cùng với kết quả mô phỏng lan truyền ô nhiễm đã chứng minh có một nguồn thải từ khu vực Vũng Áng (Hà Tĩnh), được kết hợp với hydroxit sắt, tạo thành một dạng phức hợpsắt dạng keo chứa độc tố như phenol, xyanua… có tỷtrọng lớn hơn nước biển di chuyển theo dòng hải lưu từ Bắc vào Nam và gây ra hải sản chết hàng loạt bởi độc tố và thiếu ô xy, nhất là các loài cá tầng đáy. Chiều 30.6, tại phiên họp báo Chính phủ, nguyên nhân gây ra hiện tượng hải sản chết bất thường đã được công bố. Sau khi có kết luận thì Bộ KH-CN tiếp tục phối hợp với các bộ ngành, đơn vị tham gia khắc phục sự cố môi trường trong phạm vi quản lý của mình.

Liên quan đến việc sử dụng công nghệ khi đầu tư của Formosa, ông Đỗ Hoài Nam - Vụ trưởng Vụ Đánh giá, thẩm định và giám định công nghệ thuộc Bộ KH-CN cho biết: Tại thời điểm Formosa đầu tư thì cơ quan chịu trách nhiệm xem xét, phê duyệt đầu tư là UBND tỉnh Hà Tĩnh. Theo quy định, tỉnh Hà Tĩnh có gửi công văn kèm theo Báo cáo tiền khả thi cho Bộ KH-CN năm 2008 xin ý kiến. Với nội dung thông tin trong Báo cáo tiền khả thi, đó là báo cáo sơ bộ, chưa có nội dung đầu tư thì Bộ KH-CN trả lời: Công nghệ lò cao truyền thống là công nghệ phổ biến được các nhà máy thép trên thế giới sử dụng và đây không phải công nghệ mới. Tuy nhiên, toàn bộ quá trình tiếp theo, nhất là việc thiết kế xây dựng nhà máy Formosa ở Vũng Áng (Hà Tĩnh) thì Bộ KH-CN không thẩm định mà do Bộ Công Thương thẩm định nên trách nhiệm thuộc về Bộ Công Thương. Việc thay đổi công nghệ của Formosa cũng do Bộ Công Thương chịu trách nhiệm.

Trả lời câu hỏi của báo chí về phương án khắc phục sự cố môi trường sau sự cố Formosa xả thải sẽ phải mất thời gian bao nhiêu lâu, kinh phí thế nào, Thứ trưởng Phạm Công Tạc nhận định rằng đây là vấn đề rất lớn. "Chức năng quản lý chính thuộc về Bộ Tài nguyên - Môi trường (TN-MT). Trong bộ máy nhà nước, mỗi cơ quan, đơn vị có một chức năng nhất định, không thể làm thay được. Việc kiểm soát chất thải ở Formosa là trách nhiệm của Bộ TN-MT. Còn chúng tôi lập hội đồng các nhà khoa học để hỗ trợ cho Bộ TN-MT, hỗ trợ cho các cơ quan điều tra có chứng cứ trong việc tìm nguyên nhân, thủ phạm gây ra tình trạng cá chết"- Thứ trưởng Tạc nói.

Trả lời bổ sung vấn đề này, PGS-TS Vũ Đức Lợi -Phó viện trưởng Viện Hóa học (Viện Hàn lâm KH-CN Việt Nam) cho biết thêmviệc xây dựng phương án phục hồi và khắc phục sự cố môi trường sau khi xác định Formosa xả thải gây ô nhiễm đã đượcChính phủ đã giao cho Bộ TN-MT. Hội đồng khắc phục sự cố này do Thứ trưởng Bộ TN-MT Võ Tuấn Nhân là Chủ tịch, ông Nguyễn Văn Tài - Tổng cục trưởng Tổng Cục môi trường là Phó chủ tịch. Hội đồng còn có sự tham gia của đại diện của 4 tỉnh miền Trung và đại diện Bộ KH-CN.

Theo Trần Bình/Sài Gòn giải phóng