Đà Nẵng đề xuất vay vốn ODA làm dự án dời ga đường sắt

Dự án di dời ga đường sắt Đà Nẵng và các công trình liên quan ra khỏi trung tâm thành phố là một trongsố những dự án quan trọng về phát triển cơ sở hạ tầng, kinh tế xã hội và an ninh quốc phòng của thành phố Đà Nẵng, đã được xác định tại các nghị quyết của Bộ Chính trị.

Trên cơ sở nội dung thống nhất giữa UBND TP.Đà Nẵng và Bộ GTVT, UBND TP này đã chỉ đạo các đơn vị liên quan nghiên cứu phân kỳ giai đoạn thực hiện và hoàn chỉnh các phương án đầu tư.

Theo đó, về hạng mục đầu tư giai đoạn 1 sẽ xây dựng tuyến tránh qua trung tâm thành phố dài 18,26 km; cải tạo, nâng cấp đoạn tuyến cũ dài 7 km; xây dựng nhà ga hành khách mới với chức năng đón, trả khách thay cho khu ga Đà Nẵng hiện tại; chưa xây dựng nhà ga hàng hóa Kim Liên mới mà cải tạo, nâng cấp ga Lệ Trạch để đảm nhận khối lượng xếp dỡ của ga Đà Nẵng hiện tại.

Xây mới cầu Nam Ô và cầu Quan Nam, một cầu đường bộ vượt đường sắt và xây dựng 4 đường ngang tại các điểm giao cắt; xây dựng hệ thống thông tin tín hiệu đồng bộ phục vụ; di dời máy móc thiết bị khu đầu máy toa xe tại khu ga mới. Kinh phí đầu tư giai đoạn này là 3.451 tỉ đồng.

Về phương án đầu tư cho giai đoạn 1 bằng nguồn vốn trong nước, có 3 phương án được đưa ra.

Trong đó,phương án 1 là đầu tư theo hình thức BT bằng quỹ đất tương ứng với giá trị thu được từ khu đất nhà ga cũ khoảng 1.192 tỉ đồng. Nhà đầu tư được quyền khai thác quỹ đất tại khu vực nhà ga cũ theo quy hoạch của thành phố. Phần cònlại 2.259 tỉ đồng sẽ kiến nghị Chính phủ đầu tư bằng vốn ngân sách Trung ương (vốn trái phiếu, vốn dự phòng trung ương hoặc ODA…).

Phương án 2: Đầu tư theo hình thức BT kết hợp với hình thức BTL (Xây dựng-thuê dịch vụ-chuyển giao); đầu tư theo hình thức BT bằng quỹ đất tương ứng với giá trị thu được từ khu đất nhà ga cũ khoảng 1.192 tỉ đồng. Nhà đầu tư được quyền khai thác quỹ đất tại khu vực nhà ga cũ theo quy hoạch của thành phố, phần con lại 2.259 tỉ đồng sẽ được đầu tư theo hình thức BTL. Sau khi xây dựng xong, nhà đầu tư chuyển giao cho Tổng công ty Đường sắt Việt Nam quản lý khai thác, sử dụng; kinh phí chi trả cho nhà đầu tư được trích từ nguồn doanh thu của Tổng công ty ĐSVN; thời gian hoàn vốn của dự án là 16 năm.

Phương án 3:Đầu tư theo hình thức BT kết hợp với hình thức BOT (Xây dựng-Kinh doanh-Chuyển giao). Thời gian hoàn vốn của dự án là 22 năm.

Trên cơ sở phân tích 3 phương án nêu trên, phương án 2 được đánh giá là khả thi với thời gian hoàn vốn dự án khoảng 16 năm, nhà nước không bỏ vốn ban đầu, chủ động trong việc triển khai thực hiện và Tổng công ty Đường sắt Việt Nam vẫn là đơn vị vận hành, khai thác, tạo thuận lợi cho việc quản lý, điều hành.

Về phương án đầu tư hoàn chỉnh bằng nguồn vốn ODA: sẽ đầu tư hoàn chỉnh toàn bộ dự án bao gồm thêm tuyến đường bộ kết nối nhà ga hành khách với quốc lộ 1A, hầm chui dưới ga mới kết nối Đông – Tây để phù hợp với quy hoạch của thành phố với tổng mức đầu tư là 6.731 tỉ đồng từ nguồn vay ODA.

Về cơ chế tài chính của phương án này, chi phí đối ứng trong nước chủ yếu là phục vụ công tác giải phóng mặt bằng với kinh phí 2.129 tỉ đồng (bao gồm dự phòng), trong đó dự kiến được 1.192 tỉ đồng từ nguồn khai thác quỹ đất khu vực nhà ga cũ, phần còn lại 937 tỉ đồng đề nghị Chính phủ cấp; công tác giải phóng mặt bằng phục vụ dự án do thành phố thực hiện.

Bên cạnh đó, Chính phủ bảo lãnh cho Tổng công ty Đường sắt Việt Nam trực tiếp vay ODA phần còn lại 4.602 tỉ đồng để thực hiện đầu tư xây dựng các hạng mục công trình của dự án. Trong trường hợp Tổng công ty Đường sắt Việt Nam không thực hiện được thì kiến nghị Chính phủ bảo lãnh vay ODA và giao Quỹ Đầu tư phát triển của thành phố. Sau khi đầu tư xây dựng xong, sẽ cho Tổng công ty Đường sắt VN thuê khai thác và chi trả kinh phí để hoàn vốn dự án.

Được biết hiện nay Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) đang quan tâm tài trợ thực hiện dự án. Ngoài ra, việc vay vốn ODA sẽ giúp đầu tư hoàn chỉnh dự án phù hợp với quy hoạch phát triển thành phố về lâu dài và chủ động trong việc quản lý, điều hành.

Vì vậy, UBND thành phố đề xuất chọn phương án vay ODA để thực hiện, trường hợp không xúc tiến được nguồn vốn vay ODA, UBND TP.Đà Nẵng đề nghị Trung ương chọn phương án 2 (BT kết hợp BLT) sử dụng nguồn vốn trong nước.