Đại cử tri đoàn Mỹ sắp bỏ phiếu bầu tổng thống, cơ hội nào cho Trump?

Cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm nay đã chứng kiến số người tham gia bỏ phiếu cao kỷ lục, cho thấy mức độ quan tâm của cử tri Mỹ đối với cuộc chạy đua giữa Tổng thống Donald Trump và ứng viên của đảng Dân chủ Joe Biden.

Tuy nhiên, những lá phiếu này không phải là phiếu bầu trực tiếp tổng thống Mỹ mà chỉ nhằm chọn ra người được ủy quyền làm điều đó, hay còn gọi là đại cử tri. Do đó, đại cử tri đoàn có vai trò quyết định tổng thống tiếp theo.

Theo hiến pháp Mỹ, mỗi bang của Mỹ được phép chọn ra một số lượng đại cử tri nhất định dựa trên số ghế họ có tại quốc hội. Tổng cộng Mỹ có 538 đại cử tri lập thành đại cử tri đoàn. Theo quy định, đại cử tri đoàn sẽ bỏ phiếu vào ngày thứ hai sau thứ tư thứ hai của tháng 12 (tức ngày 14.12 năm nay), để bầu ra tổng thống. Người giành được tối thiểu 270 phiếu đại cử tri sẽ chính thức trở thành tổng thống tiếp theo của Mỹ. Quốc hội Mỹ sau đó sẽ kiểm phiếu và công bố kết quả bỏ phiếu này vào ngày 6.1 để xác định ứng viên đắc cử.

Đại cử tri sẽ bỏ phiếu theo kết quả bầu cử phổ thông của bang. Trước đó, toàn bộ 50 bang Mỹ đã chứng nhận kết quả bầu cử, với chiến thắng phiếu phổ thông thuộc về Joe Biden. Ước tính, ông Biden giành 306 phiếu đại cử tri, trong khi Tổng thống đương nhiệm Donald Trump giành 232 phiếu.

Thông thường, các đại cử tri thường bỏ phiếu cho ứng viên của đảng mình, người giành được đa số phiếu phổ thông ở bang đó. Tuy nhiên, họ cũng có quyền làm ngược lại. Một đại cử tri không bỏ phiếu cho ứng viên giành đa số phiếu phổ thông của bang mình bị gọi là “đại cử tri bất tuân”.

Trong lịch sử, việc xuất hiện các đại cử tri bất tuân là điều rất hiếm thấy, bởi họ là những người đã được chọn lựa dựa trên lòng trung thành với đảng nên việc họ phản bội cam kết ủng hộ ứng viên đảng mình thường không xảy ra.

Tại 33 bang và thủ đô Washington DC, luật bầu cử của bang hoặc quy định của các đảng yêu cầu đại cử tri phải bỏ phiếu ủng hộ ứng viên nhận được đa số phiếu bầu phổ thông của bang đó. Ở một số bang, đại cử tri có thể bị thay thế hoặc bị phạt nếu không tuân thủ quy tắc.

Đáng chú ý, Tòa án Tối cao Mỹ hồi tháng 7 còn ra phán quyết cho phép các bang trừng phạt đại cử tri bất tuân, khẳng định việc bắt buộc đại cử tri bỏ phiếu cho người thắng phiếu phổ thông không vi hiến.

Có thể nói, kịch bản mà các đồng minh của Tổng thống Trump đặt nhiều kỳ vọng rằng những đại cử tri bất tuân sẽ giúp ông tiếp lập ngược kết quả bầu cử và tục nắm quyền là không có cơ sở trên thực tế.