Đến vịnh Vân Phong trải nghiệm nghề nuôi tôm hùm

Hoang sơ vịnh Vân Phong

Vân Phong vùng vịnh nên không có sóng to gió lớn, ghe đi rất êm, không bị say sóng. Đi qua vài hòn đảo nhỏ, bạn sẽ được thưởng thức trời mây thoáng đãng, buổi sáng nắng rất dịu thời điểm tuyệt vời để selfie giữa biển núi mà không cần chỉnh bất kỳ filter nào. Giờ đây, vịnh Vân Phong không còn hoang sơ không dấu chân người như cách nay 10năm tôi đã đến trên chuyến hải trình cùng lãnh đạo tỉnh Khánh Hòa thực hiện tập sách về tiềm năng xứ trầm hương. Những gì lãnh đạo tỉnh Khánh Hòa mong muốn vịnh Vân Phong trở thành một trong những điểm kinh tế biển đã thành hiện thực. Vùng biển duyên hải Nam Trung Bộ nơi tôi đang có mặt trong cổ tích xứ trầm hương, tên ban đầu là bãi Giếng, cửa ra Biển Đông phía trái là ra Bắc, đi thẳng sang Philippines, rẽ phải vào Nam tận mũi Cà Mau qua vịnh Thái Lan. Ngày nay là thôn Khải Lương (thuộc xã đảo Vạn Thạnh, huyện Vạn Ninh, Khánh Hòa).

Dọc dài theo những dãy núi thò chân xuống biển, từng nhà bè nuôi hải sản, chủ yếu là tôm hùm, cá bốp, cá mú nhấp nhô trên mặt nước, liền kề nhau thành những xóm bè trên biển bạc. Người dân Nha Trang từng ví von, chỉ có nằm mơ, họ mới chạm được vào Vân Phong, một trong 3vịnh của Khánh Hòa cùng với vịnh Cam Ranh, vịnh Nha Trang. Với Vân Phong, vùng vịnh mang tên mây và gió vẫn như một cô gái đẹp, thách cưới cao giá, cho nên nhận biết bao lời ca ngợi mà vẫn ế duyên kiếp phu thê đến cuối thế kỉ 20. Nhưng sau nhiều thập niênloay hoay kén chọn, bây giờ vịnh Vân Phong không còn hoang sơ lẻ bóng. Đứng giữa các nhà bè nuôi tôm hùm, cá bốp ăm ắp gió lộng, và mây trời - Hòn Lớn - mũi đất nhô ra che chắn cho vịnh Vân Phong cõng trên lưng các khu dân cư của 3 thôn Đầm Môn Thượng, Đầm Môn Hạ và Xuân Đừng.

Con đường xẻ cát nối từ đèo Cổ Mã ra Đầm Môn dài 18 cây số, băng qua rừng dương mơ mộng nức tiếng của bờ vịnh Vân Phong mà nhờ nó, Đầm Môn liền mạch với đất liền, không còn là bán đảo nữa. Nhìn trên bản đồ, khu vực này tựa như có một doi cát hình vòng tay ôm lấy vịnh biển. Chính vòng cung này đã che chắn cho Vân Phong, khiến vùng vịnh nước sâu và kín gió này được đánh giá là nơi có một không hai cho ngành kinh tế biển. Vùng biển hiền hòa và an toàn hiếm có này là nơi sinh sống của nhiều loài hải sản như tôm hùm, cá bốp, ốc hương...

Doanh nhân bỏ phố ra biển làm ngư dân

Trong dải đất ven bờ Nam Trung bộ, vịnh Vũng Rô của Phú Yên và vịnh Vân Phong của Khánh Hòa là hai địa danh nổi tiếng với nghề nuôi tôm hùm. Do nơi này nước sạch, trong, nắng dải quanh năm, cũng không có nguồn nước ngọt đổ vào biển và hiếm mưa nên tôm hùm rất sáng giá. Con đường Cổ Mã vài năm gần đây đã nối liền với bán đảo Sơn Đừng là nơi du khách rất hào hứng ghé đến mỗi khi muốn lặn biển Vân Phong, khám phá rạn san hô và thưởng thức hải sản. Nhất là cảm giác thú vị khi băng qua bàu cát rộng và rừng dương, rồi dạo chơi với biển hoang sơ. Đây là vùng đất liền nhô xa nhất ra phía đông của Tổ quốc, dân phượt dạo mê bình minh trên vịnh Vân Phong chỉ đến để tắm trong mây gió và khí trời.

Những động cát ven bờ Vân Phong trắng tựa như cát thủy tinh. Trưa nắng lóa mắt và biển xanh ngằn ngặt. Nếu muốn trèo qua động cát Cô Đơn - cái tên thật hàm ý, người ta phải dò dẫm từng bước qua trảng cát rộng và lún. May mắn thì có chỗ những trảng cát dày có đặt những phiến gỗ chống lún cát kết lại như chiếc cầu cạn. Hoặc là phải ném cây dương xuống mới đủ sức lội qua cát. Một buổi quá trưa trên vịnh, tôi nán lại nhà bè của Nguyễn Thành Tâm, một doanh nhân thời trang, một người mê thơ đã bỏ Sài Gòn, mang hồn thơ ra biển làm ngư dân. Ban đầu, có nghĩa là hơn 10năm trước, ai cũng bảo rằngTâm đem của đổ biển. Nhưng rồi Tâm cứ thản nhiên như những con tôm hùm, con cá bốp lăn tăn nhẹ nhẹ trong rọ mà lớn lên giữa biển trời mênh mông ít sóng to bão dữ. Rồi vài ngày cùng làm ngư dân với Nguyễn Thành Tâm, tôi cũng đã như là ngư dân cá bốp tôm hùm.

Cứ 5 giờ chiều dong thuyền ra khơi đánh bắt cá đem về vịnh Vân Phong làm thực phẩm nuôi tôm hùm, cá bốp. Cho vật nuôi ăn xong, ăn cơm lúc 9 giờ đêm. Chiều soạn ngư cụ để tối đi biển. Lại cho vật nuôi ăn và ra biển tiếp, cứ thế mọi ngày như một ngày. Vụ nuôi tôm hùm bắt đầu từ tháng 9 âm lịch, đến tháng 2 âm lịch năm sau, là con giống tại biển Việt Nam, nó phải trải qua hai mùa bão, từ con giống nhỏ như que tăm mới lớn thành con tôm hùm nặng tới1,7kg. Với con giống nhập từ nước ngoài như Philippines, trại nuôi tôm hùm và cá bốp của Tâm Nguyễn có gần 4.000m² mặt biển, là ngư trường cũng là nơi cung cấp tôm hùm, cá bốp các nhà hàng hải sản có thương hiệu ẩm thực được nhiều người chọn lựa. Có điều lạ là hàng trăm con người ở đây hoàn toàn là đàn ông. Và muốn thấy mặt phụ nữ, bạn phải đi tàu vào Đầm Môn hơn một tiếng đồng hồ.

Biển mênh mông

Trời bao la.

Nhưng không có đất.

Chỉ có núi thò chân xuống biển.

Hàng trăm con người sống trên nhà bè thật nhỏ bé nên rất thương nhau.