Thờ cúng Ông Táo được xem là một nét đẹp tâm linh trong truyền thống văn hóa dân gian của người Việt Nam và việc đặt bàn thờ Táo quân là phổ biến trong không gian bếp của các ngôi nhà.
Trong tín ngưỡng và văn hóa dân gian của người Việt, ông Táo được coi là vị thần cai quản chuyện bếp núc trong mỗi gia đình, giữ cho bếp lửa luôn ấm cúng, nhà cửa êm đẹp, gia đạo thuận hòa, sung túc.
Lễ cúng ông Táo thường được tiến hành vào ngày 23 tháng Chạp. Tuy nhiên, trước đó mỗi gia chủ đều phải dọn dẹp và lau chùi bàn thờ sạch sẽ, sau đó mới tiến hành nghi lễ thờ cúng.
Thêm vào đó, việc đặt bàn thờ ông Táo hợp hướng và hợp phong thủy là điều mà các gia đình cần lưu ý. Một số người quan niệm bàn thờ ông Táo là ăng ten giao tiếp giữa trần thế và thần linh, vì thế, việc thờ cúng và sắp đặt hướng phải chuẩn xác, nếu phạm phải những điều cấm kỵ sẽ gây gây nguy hiểm, không tốt về ý nghĩa tâm linh.
Dù ở đâu, hướng của bàn thờ ông Táo nên trùng với hướng của bếp (hoặc song song), không quá xa khu vực bếp nấu, không nằm trên bồn rửa, vì Thủy khắc Hỏa. Một trong những lựa chọn phổ biến nhất là hướng nhà bếp phía Nam. Nhiều quan niệm cho rằng ngũ hành Táo quân thuộc "Hỏa”, cho nên Táo quân cần được đặt ở phía Nam, hướng "Hỏa” vượng. Hướng này sẽ giúp mang tài lộc và may mắn vào nhà và cho không gian bếp của bạn.
Với những nhà có máy hút bụi khử mùi thì có đặt ngay tại vị trí bên trên của máy hút khử mùi một hộc trống để đặt đặt bàn thờ Táo quân. Nếu ngại thắp cao, bạn có thể đặt bàn thờ ông Táo bằng cách làm một bệ cao hơn so với mặt bếp và chọn không gian góc bếp ít sử dụng để tránh va chạm và nấu nướng làm bẩn. Nếu cẩn thận hơn thì có thể gắn phía dưới đáy tủ treo một tấm kính để ngăn khói nhang không làm ố vàng và khi cần có thể tháo ra lau chùi dễ dàng.
Trước lễ cúng ông Táo vào 23 tháng Chạp, bạn sẽ thực hiện việc lau chùi và dọn dẹp bàn thờ của Táo quân. Nhiều gia đình hiện đại thường kết hợp việc lau chùi bàn thờ ông Táo và dọn dẹp chùi bàn thờ Tổ tiên ông bà để chuẩn bị cho việc cúng 30 và đón Tết.
Dù quan niệm dân gian, đây là những công việc của người đàn ông trong gia đình nhưng trong xã hội hiện đại, phụ nữ thực hiện việc này cũng là điều bình thường.
Người xưa có câu "Linh tại ngã, bất linh tại ngã", thế nên, dù cho bạn sắp đặt bàn thờ ông Táo đúng phong thủy nhưng quan trọng hơn là việc thờ cúng cần phải có niềm tin, có tin thì mới có linh, không tin thì không linh ứng.
Minh An