Euro 2024 đến giai đoạn gay cấn: Ý, Anh và Pháp có lập lại chiến tích của BĐN sau vòng bảng thất vọng?

Bình luận của Jock Stein có từ thời điểm giải đấu là những bữa tiệc độc quyền chứ không phải lễ hội ồn ào kéo dài cả tháng như ngày nay, khi VCK Giải vô địch châu Âu có sự góp mặt của 8 đội tuyển thay vì 24 như hiện tại.

Vòng loại Euro thường là cuộc vật lộn đầy khó khăn, với những chuyến đi đáng sợ vượt ra ngoài Bức Màn Sắt.

Vào những năm 1970 và 1980, Anh, Pháp, Ý, Tây Ban Nha và các đội tuyển khác đã nhiều lần không vượt qua được vòng loại. Vì vậy, đó là một câu nói gợi cảm hứng nhưng không còn phù hợp vào thời này.

Với các đội tuyển lớn của châu Âu, chiến dịch vòng loại ngày nay thường không còn là cuộc vật lộn mà mang tính thủ tục nhiều hơn. Đổi lại, vòng bảng VCK Euro trở nên ít căng thẳng hơn khi 16/24 đội tranh tài đi tiếp vào vòng đấu loại trực tiếp như giải đấu năm nay.

Điều đó đã tạo ra một động lực khác biệt. Các đội tuyển lớn không cần phải thể hiện lối chơi ấn tượng và có khởi đầu mạnh mẽ ngay lập tức. Thay vào đó, họ có thể sử dụng vòng bảng để xây dựng nhịp điệu, sự gắn kết giữa các cầu thủ và tạo đà cho vòng đấu quan trọng hơn sau này.

Đội tuyển Bồ Đào Nha đã chơi rất tệ ở vòng bảng Euro 2016, chỉ đứng thứ ba sau ba trận hòa với Iceland, Áo và Hungary. Tuy nhiên, Ronaldo cùng các đồng đội dần cải thiện để thắng Croatia 1-0 ở vòng 1/8 (bằng pha lập công ba phút trước khi hiệp phụ kết thúc), Ba Lan tại tứ kết (trên chấm luân lưu, sau trận hòa 1-1 tẻ nhạt) và đánh bại xứ Wales 2-0 ở bán kết. Ở trận chung kết Euro 2016, tuyển Bồ Đào Nha thắng Pháp 1-0 trong hiệp phụ nhờ bàn thắng của tiền đạo Elder. Cuối cùng, liệu còn ai quan tâm đến cách mà thầy trò HLV Fernando Santos đạt được chiến tích đó?

HLV Didier Deschamps bị chỉ trích nặng nề khi đội tuyển Pháp bắt đầu World Cup 2018 không mấy ấn tượng (thắng Úc 2-1 và Peru 1-0, hòa Đan Mạch 0-0). Đến vòng đấu loại trực tiếp, tuyển Pháp lần lượt thắng Argentina (4-3), Uruguay (2-0) và Bỉ (1-0), trước khi đánh bại Croatia 4-2 trong trận chung kết để trở về từ Nga với tư cách nhà vô địch thế giới.

Tuyển Argentina khởi đầu chiến dịch giành chức vô địch World Cup 2022 ở Qatar còn tệ hơn bằng thất bại 1-2 trước Ả Rập Saudi. Điều này không đồng nghĩa đội tuyển Anh, Pháp, Ý, Bỉ hay Hà Lan sẽ lập lại được chiến tích của Bồ Đào Nha hay Argentina sau vòng bảng Euro 2024 đáng thất vọng, nhưng ít ra người hâm mộ họ vẫn còn điểm tựa để hy vọng.

"Bạn không thể luôn đọc một giải đấu chỉ từ vòng bảng. Đây là giải đấu mới bắt đầu cho chúng tôi vào ngày 1.7 (chơi vòng 1/8 gặp Bỉ). Nó sẽ căng thẳng hơn một chút", Deschamps nói sau khi đội tuyển Pháp xếp thứ hai bảng D sau Áo.

Điều đáng lo ngại với Deschamps là Les Bleus phải rơi vào nhánh đấu khó khăn ở vòng đấu loại trực tiếp.

Không thể giành ngôi đầu bảng D, giờ đây đội tuyển Pháp sẽ phải chạm trán Bỉ, sau đó có thể là Bồ Đào Nha ở tứ kết và Đức hoặc Tây Ban Nha tại bán kết. Đội tuyển Bỉ cũng vậy, có thể phải trả giá đắt khi chỉ xếp nhì bảng E sau Romania.

4 trong số 6 đội tuyển quốc gia mạnh nhất còn lại ở Euro 2024 theo bảng xếp hạng FIFA là Pháp (thứ 2), Bỉ (thứ 3), Bồ Đào Nha (thứ 6) và Tây Ban Nha (thứ 8) đều nằm ở nhánh đấu tử thần đó.

Đội tuyển Đức cũng nằm ở nhánh đấu này, dù vị trí trên bảng xếp hạng FIFA (6) không phản ánh đúng phong độ của họ ở Euro 2024 do không có nhiều trận đấu quốc tế từ năm 2022 vì đã đủ điều kiện dự giải đấu này với tư cách là nước chủ nhà.

Mọi thứ dường như nhẹ nhàng hơn với những đội tuyển ở nhánh đấu bên kia. 2 trong số 8 đội gồm Romania (xếp thứ 47 theo FIFA), Hà Lan (thứ 7), Áo (thứ 25), Thổ Nhĩ Kỳ (thứ 42), Anh (thứ 5), Slovakia (thứ 45), Thụy Sĩ (thứ 19) và Ý (thứ 10) sẽ vào bán kết Euro 2024. 1 trong số họ sẽ vào chung kết. Trong số 8 đội tuyển đó, chỉ Áo và Thổ Nhĩ Kỳ là thắng nhiều hơn 1 trận ở vòng bảng.

Tuyển Anh hiển nhiên cần cải thiện phong độ ngay cả khi HLV trưởng Gareth Southgate cảm thấy những lời ồn ào về màn trình diễn của đội mình đã bị thổi phồng quá mức. HLV Ronald Koeman thì gay gắt hơn khi mô tả thất bại 2-3 của đội tuyển Hà Lan trước Áo trong lượt trận cuối bảng D là "kinh hoàng".

"Nếu chúng tôi muốn đạt được điều gì đó tại Giải vô địch châu Âu này, một số thứ cần phải thay đổi rất nhanh chóng", Koeman nói.

Tuy nhiên, mọi thứ có thể thay đổi.

Không phải lúc nào cũng cần đến những biện pháp quyết liệt như đội tuyển Bờ Biển Ngà từng sa thải HLV trưởng Jean-Louis Gasset sau vòng bảng Giải vô địch các quốc gia châu Phi năm nay, trước khi giành chức vô địch dưới thời HLV tạm quyền Emerse Fae.

Đôi khi vòng bảng tồi tệ có thể thúc đẩy việc suy nghĩ lại chiến thuật và thay đổi trọng tâm. Đôi khi nó có thể rèn giũa trí óc cho những thử thách khốc liệt hơn ở phía trước. Tất nhiên, có thể các cầu thủ không nhận ra dấu hiệu cảnh báo về những vấn đề nội bộ hoặc bất ổn trong đội quá sâu sắc đến mức không thể dễ dàng loại bỏ được.

Luciano Spalletti, HLV trưởng đội tuyển Ý, đã gợi ý trong giai đoạn vòng bảng rằng màn trình diễn sẽ là chìa khóa cho tất cả: Cách duy nhất để đạt được kết quả mong muốn là thực hiện đúng quy trình. Song lúc phát biểu trước lượt trận thứ hai vòng bảng gặp đội tuyển Tây Ban Nha và thua 0-1, Luciano Spalletti trả lời gây chú ý khi phóng viên hỏi về những bộ vest Armani mà ông và các cầu thủ đang mặc.

“Chúng tôi sẽ ra sân với bộ đồ đẹp nhất (cho cả đội) và sẵn sàng làm bẩn bộ vest đẹp đẽ của mình nếu cần thiết", HLV 65 tuổi người Ý nói với một nụ cười.

Nếu còn sống, Jock Stein có lẽ sẽ đồng tình với điều đó. Mọi người đều muốn bước vào sân với phong cách ấn tượng khi thi đấu tại các giải đấu lớn nhất, nhưng điều quan trọng hơn hết là khả năng của đội bóng vượt qua những bài kiểm tra khó khăn nhất, khi mọi thứ trở nên căng thẳng.

Euro 2024 đang đến giai đoạn gay cấn và bất ngờ hơn bao giờ hết.

Lúc 23 giờ tối 29.6 giờ Việt Nam, tuyển Ý sẽ chạm trán Thụy Sĩ, trong trận mở màn vòng 1/8 Euro 2024. Đến 2 giờ sáng 30.6 giờ Việt Nam, đội chủ nhà Đức sẽ đối đầu Đan Mạch.

Jock Stein là huyền thoại của CLB Celtic (Scotland) với tư cách là cầu thủ và HLV.

Sự nghiệp thi đấu

1951-1959: Stein thi đấu cho Celtic, góp phần mang về 2 chức vô địch Scottish League, 1 Scottish Cup và 1 Scottish League Cup.

1959-1960: Stein chuyển đến Newport County, thi đấu 1 mùa giải trước khi giải nghệ do chấn thương.

Sự nghiệp huấn luyện

1960-1965: Stein bắt đầu sự nghiệp huấn luyện tại Dunfermline Athletic, dẫn dắt CLB này đến chức vô địch Scottish Cup 1961.

1965-1978: Stein trở lại Celtic và tạo nên thời kỳ hoàng kim cho CLB này. Thành tựu nổi bật bao gồm:

1967: Đưa Celtic trở thành đội bóng Anh đầu tiên vô địch European Cup (nay là UEFA Champions League).

9 chức vô địch Scottish League liên tiếp từ 1966 đến 1974.

7 chức vô địch Scottish Cup và 6 chức vô địch Scottish League Cup.

1978-1982: Stein dẫn dắt đội tuyển quốc gia Scotland tham dự 2 kỳ World Cup 1978 và 1982.

1985: Stein qua đời vì đau tim sau trận đấu giữa Scotland và Wales.