Hà Lan giành lại quyền kiểm soát xuất khẩu một số thiết bị sản xuất chip của ASML từ Mỹ

Mỹ trước đây đơn phương quản lý các thiết bị sản xuất chip đó của ASML (Hà Lan), như một phần trong chiến dịch hạn chế các hãng chip Trung Quốc tiếp cận công nghệ tiên tiến, vì chúng có thể đóng góp vào tiến bộ về công nghệ và quân sự cho cường quốc châu Á.

Là hãng công nghệ lớn nhất châu Âu và nhà cung cấp công cụ sản xuất chip số 1 thế giới, ASML cho biết không mong đợi sự thay đổi trong quyền giám sát các thiết bị này sẽ ảnh hưởng đến thu nhập năm 2024 hoặc trong tương lai.

Cổ phiếu ASML giảm 1,36% xuống còn 710,20 euro vào thời điểm viết bài.

"Tôi đưa ra quyết định này vì sự an toàn của chúng tôi. Chúng tôi thấy rằng do sự phát triển về công nghệ nên có nhiều rủi ro về an toàn hơn khi xuất khẩu các loại máy sản xuất đặc biệt này", Reinette Klever (Bộ trưởng Thương mại Hà Lan) nói khi công bố thông tin cập nhật.

Trong khi Mỹ và Hà Lan vẫn đang đàm phán về chính sách xuất khẩu, quyết định hôm 6.9 là động thái thực tế có thể làm giảm bớt căng thẳng giữa hai chính phủ.

Các thiết bị được đề cập trong bài, công cụ in thạch bản chìm tia cực tím sâu (DUV) 1970i và 1980i, nằm ở tầm trung trong danh mục sản phẩm của ASML.

Dưới áp lực của Mỹ, chính phủ Hà Lan chưa bao giờ cho phép ASML bán các công cụ in thạch bản cực tím (EUV) tốt nhất của mình đến khách hàng Trung Quốc. Tuy nhiên từ tháng 9.2023, Hà Lan đã bắt đầu yêu cầu Mỹ giấy phép để xuất khẩu công cụ DUV thuộc dòng NXT:2000 và các dòng cao cấp hơn cho Trung Quốc. ASML đã cảnh báo khách hàng Trung Quốc không nên mong đợi được giao các thiết bị đó từ năm 2024.

Vào tháng 10.2023, chính quyền Biden đã đơn phương bắt đầu hạn chế lô hàng công cụ DUV 1970i và 1980i của ASML, với lý do chúng chứa một số bộ phận của Mỹ.

Các thành viên Quốc hội Hà Lan đã đặt ra câu hỏi về những tác động với chủ quyền nước này, trong khi ASML phải vật lộn để theo kịp các yêu cầu cấp phép riêng biệt tại Mỹ và Hà Lan.

Bộ Thương mại Mỹ đã cập nhật các quy tắc xuất khẩu của mình hôm 5.9. Các quy tắc cập nhật của Hà Lan đã áp dụng cách diễn đạt từ Mỹ trong các đoạn văn có liên quan về quang khắc, lĩnh vực của ASML.

Các thiết bị ASML sử dụng tia laser để giúp tạo ra mạch nhỏ của chip.

Sự quan tâm đến 1980i và 1970i tăng lên sau thành công của các công ty Trung Quốc như SMIC trong việc sản xuất chip tiên tiến. Họ đã sử dụng hai công cụ này để xử lý các đĩa bán dẫn silicon nhiều lần, quá trình được gọi là "nhân bản mẫu". SMIC là hãng sản xuất chip số 1 Trung Quốc.

Tại sự kiện ở thành phố New York (Mỹ) hôm 5.9, Giám đốc điều hành ASML - Christophe Fouquet cho biết các hãng chip Trung Quốc sẽ có thể sản xuất chip ở tiến trình 7 nanomet, 5 nanomet và cuối cùng là 3 nanomet nếu sử dụng máy DUV tốt hơn các giới hạn do Mỹ đặt ra.

Tuy nhiên, Giám đốc điều hành ASML cho biết các nhà sản xuất chip Trung Quốc sử dụng kỹ thuật này sẽ phải chịu mức sản lượng ngày càng thấp. Việc đó chỉ là minh chứng về khả năng kỹ thuật nhưng không khả thi về mặt kinh tế, theo Christophe Fouquet.

Hồi tháng 7, Christophe Fouquet nói thế giới cần những chip cũ mà Trung Quốc sản xuất.

Người mua chip, gồm cả ngành công nghiệp ô tô Đức, cần những chip máy tính thế hệ cũ mà các công ty Trung Quốc đang đầu tư sản xuất, Christophe Fouquet cho biết trong một cuộc phỏng vấn với báo Handelsblatt (Đức).

Những phát biểu của Christophe Fouquet, người đảm nhận vị trí Giám đốc điều hành ASML từ tháng 4, được đưa ra khi Ủy ban châu Âu bắt đầu khảo sát các công ty, gồm cả ASML, về quan điểm từ họ với các khoản đầu tư của các công ty Trung Quốc vào các chip gọi là legacy (truyền thống). Đây là một nguồn doanh thu quan trọng cho ASML.

"Ngành công nghiệp ô tô, đặc biệt là ngành công nghiệp ô tô Đức, cần nhiều chip được sản xuất bằng các công nghệ đơn giản và đã được biết đến từ lâu", Christophe Fouquet nói với Handelsblatt.

Đối mặt với các hạn chế do Mỹ dẫn đầu về công nghệ tiên tiến hơn, các công ty Trung Quốc đang mở rộng khả năng sản xuất các chip cũ này, làm dấy lên lo ngại ở phương Tây về khả năng dư thừa nguồn cung trong dài hạn.

Christophe Fouquet cho biết nhu cầu toàn cầu với những chip này đang tăng mạnh, nhưng việc sản xuất chúng không mang lại lợi nhuận cao và các công ty phương Tây không đầu tư nhiều.

"Châu Âu thậm chí không thể đáp ứng một nửa nhu cầu của mình", ông nói.

Theo ước tính của SEMI, các nhà sản xuất chip Trung Quốc sẽ tăng công suất thêm 14% vào năm 2025, gấp hơn 2 lần tốc độ phần còn lại của thế giới, lên 10,1 triệu đĩa bán dẫn mỗi tháng vào năm 2025, chiếm khoảng 1/3 tổng sản lượng toàn cầu.

"Nếu ai đó muốn làm chậm quá trình này, vì bất kỳ lý do gì, thì cần có các giải pháp thay thế. Chẳng ích gì khi ngăn cản ai đó sản xuất thứ bạn cần", Christophe Fouquet nhận xét.

SEMI là hiệp hội thương mại quốc tế đại diện cho chuỗi cung ứng thiết bị và vật liệu bán dẫn toàn cầu.

Cựu CEO ASML: Cuộc chiến chip giữa Mỹ và Trung Quốc có thể kéo dài hàng thập kỷ

Peter Wennink, cựu Giám đốc điều hành ASML, cho rằng tranh chấp giữa Mỹ với Trung Quốc về chip máy tính chỉ mang tính ý thức hệ chứ không dựa trên thực tế và chúng sẽ tiếp tục kéo dài.

Peter Wennink rời đi vào tháng 4 sau nhiệm kỳ 10 năm lãnh đạo ASML và đưa nó trở thành hãng công nghệ lớn nhất Châu Âu. Kể từ năm 2018, Mỹ đã ngày càng áp đặt các hạn chế với những công cụ mà ASML có thể xuất khẩu sang Trung Quốc, thị trường lớn thứ hai của họ sau Đài Loan, với lý do lo ngại về an ninh. Gần đây, Mỹ đã tìm cách ngăn ASML bảo trì các thiết bị đã bán cho khách hàng Trung Quốc.

Peter Wennink nói: “Những cuộc thảo luận kiểu này không được tiến hành dựa trên cơ sở thực tế, nội dung, số liệu hoặc dữ liệu mà dựa trên cơ sở ý thức hệ. Bạn có thể nghĩ bất cứ điều gì mình muốn về điều đó, nhưng chúng tôi là một doanh nghiệp, nơi lợi ích của các bên liên quan phải được quản lý cân bằng... Nếu các quan điểm chính trị can thiệp vào vấn đề đó một cách trực tiếp, tôi sẽ gặp khó khăn”.

Ông cho biết ASML đã có khách hàng và nhân viên ở Trung Quốc trong 30 năm “nên cũng phải có nghĩa vụ”.

Là một phần của việc tìm cách đạt được sự cân bằng, Peter Wennink nói ông đã vận động hành lang nếu có thể để ngăn chặn các hạn chế xuất khẩu trở nên quá chặt chẽ, đồng thời phàn nàn với các chính trị gia cấp cao Trung Quốc khi cảm thấy quyền sở hữu trí tuệ của công ty không được tôn trọng.

“Tôi nghĩ ở Washington, có lẽ đôi khi họ nghĩ rằng Wennink, có thể ông ấy là bạn của Trung Quốc. Không. Tôi là bạn của khách hàng, nhà cung cấp, nhân viên và cổ đông của tôi", Peter Wennink cho hay.

Peter Wennink dự đoán rằng với sự quan tâm đến lợi ích địa chính trị, cuộc chiến chip có thể kéo dài hàng thập kỷ để giải quyết. "Điều này sẽ tiếp diễn trong một thời gian dài", cựu Giám đốc điều hành ASML nói.