Hà Nội chưa đồng ý lập 87 trạm thu phí xe vào nội đô

Phó chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền vừa có ý kiến về đề án thu phí phương tiện vào nội đô của Sở Giao thông vận tải Hà Nội.

Theo ông Nguyễn Mạnh Quyền, việc xem xét, phê duyệt đề án vào thời điểm hiện nay là chưa phù hợp, chưa bảo đảm đầy đủ, toàn diện các điều kiện thực hiện.

Do đó, Thành phố giao Sở Giao thông vận tải cùng đơn vị tư vấn và các cơ quan liên quan tiếp tục rà soát, nghiên cứu kỹ lưỡng, đánh giá toàn diện tác động của Đề án đến xã hội, người dân, bảo đảm chặt chẽ các điều kiện về pháp lý theo quy định của pháp luật và thời điểm phù hợp, thận trọng đề xuất các phương án, giải pháp.

Đồng thời, Sở cần nghiên cứu, làm rõ các nội dung về thời điểm áp dụng thu phí để bảo đảm phù hợp với quy định hiện hành, tránh những vướng mắc về sau; làm rõ kinh phí dự kiến đầu tư các trạm thu phí là nguồn vốn trong hay ngoài ngân sách và cơ chế tài chính khi thu, nộp phí.

Sở Giao thông vận tải cũng được yêu cầu nghiên cứu kỹ phạm vi áp dụng, đề xuất thí điểm theo từng bước, trước mắt là khu vực hẹp, trên cơ sở đó, tổ chức sơ kết, rút kinh nghiệm và mở rộng theo lộ trình; tổ chức hội thảo lấy ý kiến các chuyên gia, nhà khoa học, tổ chức chính trị-xã hội, sở, ngành.

Trước đó, cuối tháng 10, Sở Giao thông vận tải trình UBND Thành phố đề án thu phí vào nội đô. Theo ông Vũ Văn Viện, Giám đốc Sở Giao thông vận tải, nếu HĐND Thành phố ban hành nghị quyết về thu phí xe vào nội đô tại kỳ họp cuối năm 2021 thì UBND Thành phố sẽ xây dựng dự án đầu tư, phương án quản lý theo lộ trình. Nếu được triển khai tích cực thì dự án có thể hoàn thành vào năm 2024.

Theo đề án, nhóm bị thu phí là ô tô từ bên ngoài vào trong khu vực nguy cơ ùn tắc giao thông (trừ xe ưu tiên, xe công an, quân đội, cứu thương, cứu hỏa, ô tô vận tải hàng hóa...). Các phương tiện được miễn phí có điều kiện gồm xe hộ gia đình, ô tô của cơ quan công sở trong khu vực thu phí. Một số trường hợp sẽ được giảm phí, trong đó có xe hợp đồng, xe du lịch, taxi...

Hà Nội dự kiến đặt 87 trạm thu phí tại 68 vị trí: Vành đai 3 - cầu Thanh Trì - Pháp Vân - Mai Dịch - Phạm Văn Đồng - trục Tây Thăng Long - Võ Chí Công - cầu Nhật Tân - đường Hoàng Sa - đường Trường Sa - đường Lý Sơn - đường Nguyễn Văn Linh và khép kín vào Vành đai 3. Mức thu thấp nhất 50.000 đồng, cao nhất 100.000 đồng/lượt để bù đắp chi phí đầu tư, quản lý, vận hành và tác động điều chỉnh hành vi người tham gia giao thông.

Trao đổi với phóng viên Một Thế Giới, chuyên gia kinh tế, PGS-TS Đinh Trọng Thịnh (Học viện Tài chính) cho rằng một số quốc gia cũng thu phí xe vào khu vực trung tâm. Việc này vừa điều tiết lưu lượng phương tiện trong thành phố vừa đảm bảo được các yêu cầu về quản lý đô thị, giảm khí thải, giảm ách tắc. Đây là xu hướng chung.

Với Việt Nam, ông Thịnh cho rằng việc nghiên cứu và ứng dụng các biện pháp thu phí là cần thiết nhưng cần phải đảm bảo các điều kiện về cơ sở hạ tầng và quyền lợi của người tiêu dùng.

Theo ông Thịnh, người dân cần vào nội thành để làm việc, mỗi lần đi ra đi vào đều mất phí. Đối với người đi làm thì mức phí họ phải chịu khá cao. Trong khi mục tiêu giảm lưu lượng xe không đạt được vì công việc là bắt buộc, nên phí cao người dân cũng vẫn phải đi. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống và thu nhập của người dân nên cần xem xét.

Ngoài ra, ông Thịnh cũng cho rằng cần tính toán kỹ việc sử dụng nguồn thu phí xe ô tô được sử dụng thế nào. Theo đó, cần thiết phải tính toán hiệu quả kinh tế từ việc xây dựng, vận hành trạm thu phí, việc sử dụng nguồn thu đó thế nào. Nếu nguồn thu chỉ đủ duy trì trạm thì không nên xây dựng trạm.

“Hiện nay hệ thống vận tải công cộng cũng chưa tiện dụng để người dân có thể lựa chọn. Như vậy, hiện thu phí ô tô nhưng người dân vẫn phải chấp nhận đóng phí vì họ không có lựa chọn nào khác. Muốn thu phí không chỉ tính toán kỹ lưỡng bài toán kinh tế mà còn cần phát triển giao thông công cộng thuận lợi”, ông Thịnh nói và cho rằng ý tưởng giảm ùn tắc, giảm khí thải là tốt, nhưng cần tính toán đầy đủ, cẩn trọng và phải đảm bảo điều kiện di chuyển cho người dân thì hãy áp dụng.