Họa sĩ tài hoa Đỗ Quang Em qua đời ở tuổi 79

Nhà nghiên cứu mỹ thuật Lý Đợi thông tin, họa sĩ Đỗ Quang Em qua đời vào hôm qua (3.8.2021) tại TP.HCM. Do thành phố đang áp dụng giãn cách xã hội chống COVID-19 nên gia đình chưa có thông báo cụ thể về sự ra đi của ông đến với nhiều người được. 

Tin họa sĩ Đỗ Quang Em qua đời được giới họa sĩ và các sưu tập TP.HCM chia sẻ trong tâm trạng thương tiếc.

Trong dòng tiễn biệt đăng trên trang cá nhân, nhà nghiên cứu mỹ thuật Lý Đợi viết: “Đỗ Quang Em không phải là người đầu tiên của Việt Nam vẽ theo khuynh hướng tả thực/cực thực, nhưng có lẽ thuộc vài người đầu tiên thành công nhất với khả năng này.

Thành công ở đây là được nhiều đồng nghiệp nể trọng; được nhiều nhà phê bình và báo chí đề cao; được thị trường chào đón từ rất sớm. Quan trọng hơn, Đỗ Quang Em kiên định và vui với chọn lựa của mình.

Anh từng nói: “Tôi vẽ chân phương và chân thật, như những gì đã được học, nên khi được mua, được thích thì thấy rất vui. Bán tranh nghĩa là không còn tranh ở nhà, vậy là phải tìm tứ để vẽ bức khác, người mua gián tiếp giúp tôi tìm tứ mới". 

Vì vậy, anh trở thành một tên tuổi có dấu ấn lâu dài của hội họa miền Nam, vốn trưởng thành từ trước 1975 tại Sài Gòn”.

Đỗ Quang Em là tên tuổi hàng đầu của hội họa đương Việt Nam với phong cách tả thực và cực thực. Người xem tranh mới nhìn thoáng qua có thể ngỡ tranh của ông là  bức ảnh hoặc vẽ lại từ ảnh chụp, tuy nhiên lúc sinh thời Đỗ Quang Em đã giải thích rõ ràng: “Tôi không bao giờ muốn trở lại nghề chụp ảnh. Các tác phẩm của tôi là hiện thực, nhưng không phải là nhiếp ảnh”.

Họa sĩ Đỗ Quang Em sinh năm 1942 tại Phan Rang, Ninh Thuận, ông tốt nghiệp Trường Quốc gia Cao đẳng Mỹ thuật Gia Định năm 1965. Ông là một trong những thành viên sáng lập Hội Họa sĩ Trẻ Sài Gòn năm 1966. Năm 1971, ông nhận Huy chương vàng Giải Văn học Nghệ thuật. Từ năm 1973 – 1974 ông giảng dạy tại Mỹ thuật Gia Định (Sài Gòn).

Năm 1980 - 1994 tranh của Đỗ Quang Em được sự chú ý đặc biệt tại các cuộc triển lãm tranh chung với các họa sĩ Đinh Cường, Trịnh Công Sơn, Trịnh Cung, Tôn Thất Văn… Đa số các cuộc triển lãm này được tổ chức tại TP.HCM

Tranh Đỗ Quang Em còn xuất hiện tại triển lãm An Ocean Apart năm 1995 - triển lãm dành cho các họa sĩ người Việt hoạt động trong và ngoài nước do Smithsonian Institution Traveling bảo trợ. Tranh được trưng bày tại bảo tàng các thành phố lớn của Mỹ .

Tháng 11. 2000 trong chuyến thăm hữu nghị Việt Nam, Tổng thống Mỹ Bill Clinton nhắc đến tên họa sĩ tài hoa của Việt Nam: “Họa sĩ Đỗ Quang Em được giới thiệu tại nhiều triển lãm quốc tế...”.

Đỗ Quang Em cũng là họa sĩ Việt Nam có tác phẩm tả thực được bán với giá cao nhất cho tranh tả thực Ấm và tách trà với giá 50 ngàn USD do phòng tranh Galerie La Vong tại Hồng Kông đấu giá vào năm 1995.

...Trong dòng nghệ thuật cổ điển, từ thời Phục hưng đến nay, đặt tranh anh bên cạnh các tác giả khác, chúng ta thấy ra ngay một thế giới riêng của Đỗ Quang Em, đó chính là đóng góp lớn và đặc biệt của anh vào nghệ thuật thế giới từ nghệ thuật hiện thực Việt Nam” 
Huỳnh Hữu Ủy (Nhà phê bình mỹ thuật)