Máy bay tuần thám biển P-8 giúp các đồng minh của Mỹ chống Trung Quốc

New Zealand vừa đặt mua 4 chiếc máy bay tuần thám biển P-8 Poseidon, trở thành khách hàng nước ngoài thứ 5 của hãng sản xuất máy bay Boeing.

Bộ trưởng Quốc phòng New Zealand, ông Ron Mark nói cuộc mua sắm này giúp quân đội nước ông có thể tiếp tục tuần tra lãnh hải, phát hiện nguồn tài nguyên, phản ứng cứu hộ thiên tai và nhân đạo quanh New Zealand và vùng biển Nam Thái Bình Dương.

Trong tuyên bố mua P-8 Poseidon, Bộ trưởng Mark không nói đến Trung Quốc, nhưng hải quân Trung Quốc đang ngày càng hung hăng lập sự hiện diện trên Biển Đông, khiến các nước láng giềng lo ngại, và nhất là Trung Quốc đã xây dựng trái phép và quân sự hóa các đảo nhân tạo thuộc quần đảo Trường S giàu tài nguyên của Việt Nam, theo Motley Fool.

Hồi đầu năm nay, Trung Quốc đã thách thức 3 tàu chiến Úc đến Việt Nam giao lưu.

Nhưng trong Tuyên bố chính sách quốc phòng chiến lược hàng năm của New Zealand, Bộ trưởng Mark cùng các quan chức lưu ý Trung Quốc nhiều lần thách thức trật tự hiện có, và Wellington quyết tâm cùng các nước đồng minh thực hiện quyền an ninh hàng hải và quyền tự do hàng hải tại khu vực.

Số máy bay P-8 Poseidon mà New Zealand mua trị giá 1,6 tỉ USD, được trả suốt đến năm 2026, và dự kiến Boeing sẽ giao chiếc máy bay đầu tiên để không quân New Zealand đưa vào hoạt động từ năm 2023.

Khoản chi phí này tính cả chi xây dựng cơ sở hạ tầng, huấn luyện sử dụng và bảo trì chiếc máy bay mới. Số máy bay này sẽ thay thế phi đội P-3 Orions cũ kỹ do hãng Lockheed Martin sản xuất hồi những năm 1960.

Đấy là cuộc trang bị lớn của New Zealand (có tổng khoản chi quốc phòng 2,3 tỉ USD, theo Viện nghiên cứu hòa bình quốc tế Stockholm- SIPRI) và logic phía sau quyết định này cung cấp lý do lạc quan rằng các nước khác cũng sẽ theo gương, mua loại máy bay tuần thám biển kỹ thuật cao này.

P-8 Poseidon thường có giá 125 triệu USD/chiếc, là một lựa chọn đắt tiền đối với nhiều nước trong khu vực. Nhưng dù nó chỉ có thể mang vũ khí chuyên dụng, kiểu P-8 Poseidon nâng cấp cũng được đánh giá là một trong những kiểu máy bay mà các nhà kế hoạch quân sự Trung Quốc và Nga lo ngại nhất, theo Motley Fool.

Theo Motley Fool, đối với các nước nhỏ như New Zealand, chớ nên nghĩ có thể mạnh hơn Trung Quốc, nên New Zealand chọn cách đầu tư mạnh vào máy bay tuần thám biển kỹ thuật cao, để bảo đảm có thể hòa nhập với các đồng minh lớn hơn trong khu vực. Logic này cũng có thể ứng dụng với nhiều khách mua tiềm năng khác.

Máy bay tuần thám biển P-8 Poseidon - Ảnh: Telegraph

Úc, Ấn Độ, Na Uy và Anh là 4 khách hàng nước ngoài mua P-3 Poseidon của Boeing. Các quan chức New Zealand nói một phần lý do nước họ mua kiểu máy bay này là nhằm hợp tác chặt chẽ với láng giềng Úc, cũng như với Anh, Mỹ tại khu vực.

Bộ trưởng Quốc phòng Mark nói: “Duy trì khả năng tuần tra hàng hải là cần thiết để bảo vệ an ninh quốc gia New Zealand, và để chúng tôi có khả năng đóng góp vào các nỗ lực gìn giữ an ninh khắp toàn cầu”.

Theo Motley Fool, một láng giềng khác của Trung Quốc là Hàn Quốc cũng tính mua P-8 Poseidon. Đầu năm 2018, báo giới nước này đưa tin chính phủ dự tính mua 6 chiếc vì như New Zealand, Hàn Quốc ưng kiểu máy bay tuần thám biển này hơn, vì ít tốn kém hơn so với mua sản phẩm của Airbus hoặc SAAB, và phần nào cũng vì Hàn Quốc cũng muốn thể hiện tinh thần một mặt trận đoàn kết với các đồng minh khu vực.

Vẫn theo Motley Fool, Boeing cũng đã chào hàng P-8 Poseidon với Việt Nam, Indonesia, Malaysia, là các nước Đông Nam Á cần tăng cường phòng thủ hàng hải nhưng cần có sự hỗ trợ của chính phủ Mỹ để mua kiểu máy bay này.

Boeing còn có cơ hội bán P-8 Poseidon cho Ả rập Saudi, Ý, trong nỗ lực giúp các nước này bảo vệ các quyền lợi ở Ấn Độ Dương.

Máy bay tiếp nhiên liệu KC-46 cho chiến đấu cơ Mỹ - Ảnh: Lầu Năm Góc

Thành quả của P-8 Poseidon là tin mừng cho mảng quốc phòng của Boeing. Mảng này hiện bị lép vế do “gã khổng lồ” này tiếp tục bán và giao được rất nhiều máy bay thương mại.

Hồi tháng 4, Boeing đã nâng cấp mảng quốc phòng, ngay cả khi mảng không gian và a ninh chỉ chiếm 22,6 % trong tổng nguồn thu năm 2017 của hãng, sau một loạt vấn nạn gồm chậm giao kiểu máy bay tiếp nhiên liệu giữa trời KC-46.

Boeing từ lâu đã tìm cơ hội chuyển đổi dòng máy bay thương mại cho mục đích quân sự, ví dụ đang dùng kiểu 767 thân rộng làm cơ sở cho chương trình máy bay tiếp nhiên liệu.

Nhưng Boeing gặp phải nhiều thất bại, gồm không quân Mỹ thúc hủy chương trình trị giá 7 tỉ USD để nâng cấp Hệ thống radar do thám xác định mục tiêu tấn công hỗn hợp (Joint Surveillance Target Attack Radar System-JSTARS). Boeing đã lấy sườn kiểu 737 để thực hiện JSTARS.

Trung Trực (theo Motley Fool)