Một mặt ngăn chặn thuốc nội, email riêng của trưởng phòng chính sách Phạm Lương Sơn (nay là Phó giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam còn yêu cầu cấp dưới của mình là trưởng phòng giám định BHXH 63 tỉnh thành “Tạm thời chưa đưa thuốc Cerebrolizat vào kế hoạch đấu thầu”.
Nội dung ông Sơn viết rõ: “Nhiều tỉnh đang đưa thuốc Cerebrolizat (thành phần peptid dịch chiết não lợn, là thuốc nhập khẩu chuyến, không có số đăng ký, có thành phần tương tự như Cerebrolysin) nhưng Bộ Y tế trả lời chưa rõ ràng là có thuộc phạm vi thanh toán BHYT hay không?”
Trao đổi với phóng viên báo điện tử Một Thế Giới trước những nghi vấn trên, ông Phạm LươngSơn đã lý giải về việc tại sao lại email riêng (mà không phải công văn) cho cấp dưới không cho Cerebrolyzate vào danh mục đấu thầu:
- Trong bức thư ông có đề cập đến hai sản phẩm Cerebrolyzate và Cerebrolysin, có sự mâu thuẫn gì giữa Bộ Y tế và bên BHXH trong việc cấp phép và việc tham gia dự thầu không? Phải chăng vì sản phẩm Cerebrolysin được cấp visa (5 năm một lần-PV) đã “nằm lòng” ở bệnh viện suốt 20 qua, còn sản phẩm thứ 2 Cerebrolyzate (cấp quota theo chuyến-PV) mới được cấp vào Việt Nam?
- Không, nó không là sản phẩm mới gì cả mà Cerebrolysin và Cerebrolyzate, hai cái “sin” và “zate” ngày trước đã phải hủy toàn bộ, như ngày trước thằng PVC miền nam Cevisen còn Hungari là Celucen (thuốc ngủ), Cervisen nó làm để nâng thằng Cezucen, đây là Cerebrolysin và Cerebrozate chỉ khác nhau “lysine” và “zate” chứ không mới với cũ. Nếu theo email nó là cùng dịch Peptid dịch chiết xuất não lợn nhưng thực ra không phải như thế.
Anh phải thực hiện theo quy định của pháp luật. Theo luật, thông tư cho thanh toán cái gì thì anh cũng không được thanh toán vì nếu anh thanh toán thì anh sai. Khi thanh toán thuốc anh căn cứ vào thông tư của Bộ Y tế ban hành danh mục các sản phẩm được BHYT thanh toán. Thông tư đó là thông tư số 40.
Tại sao ông Sơn phải email riêng chỉ đạo “tạm thời chưa đưa thuốc Cerebrolizate vào kế hoạch đấu thầu” mà không để “ tự nó lọt vào” danh mục đấu thầu cho Hội đồng đấu thầu xét duyệt?
- Nhưng tại sao, ông chỉ đạo ngầm không cho vào danh mục đấu thầu?
- Sản phẩm đó có ở trong danh mục đâu mà không loại? Thông tư của Bộ nó chỉ có Cerebrolysin và thông tư cũng nói rất rõ là BHYT chỉ thanh toán Peptid dịch chiết xuất não lợn (cerebrolysin). Còn tại sao thông tư lại ghi mỗi tên Cerebrolysin mà không ghi thêm tên của các sản phẩm khác thì phải lên Cục quản lý dược mà hỏi.
- Trong email ông nói rõ, Cerebrolyzate không có số đăng ký như vậy liệu có đúng không, thưa ông?
- Rõ ràng thằng này không có số đăng ký mà nhập theo đơn hàng chuyến, nó không có số đăng ký vì là nó được nhập theo 1,2,3 đơn nào đó theo Quota chứ không tách bạch thành từng chuyến riêng biệt
- Vậy tại sao không có số đăng ký lại đặt vấn đề số đăng ký ở đây?
- Vấn đề không phải ở chỗ đó mà do phóng viên thích cắt chữ. Rõ ràng là nó nhập khẩu theo chuyến, không có số đăng ký. Trong thành phần của nó có Peptid dịch chiết xuất não lợn tương tự như Cerebrolysin nhưng khi đối chiếu vào Thông tư 40 thì: Theo Quy định ban hành về thuốc tân dược thuộc phạm vi thanh toán bảo hiểm thì chỉ có Peptid (Cerebrolysin concentrate) mà không có Cerabrolyzate. Thông tư 40 cũng không bảo thanh toán tất cả Peptid dịch chiết xuất não lợn. Không thanh toán được. Nếu không được thanh toán mà đưa vào kế hoạch đấu thầu là sai.
- Vậy việc này sai ở đâu, thưa ông?
- Một số tỉnh người ta không biết, tôi là trưởng ban tôi biết, tôi phải hướng dẫn, thông báo cho người ta là thằng này không được thanh toán, thằng này (Cerebrolyzate-PV) đang chui rào, lách luật.
- Có nghĩa với email cá nhân của mình, ông đã chỉ đạo các đơn vị là đẩy sản phẩm ra và để Cerebrolysin một mình một sân?
- Nhóm thuốc nó có nhiều loại Cerebrolysin, Gliatilin… nó có độc quyền đâu. Cerebrolysin mới đầu đăng ký với Bộ Y tế là biệt dược. Nó có lý của nó nhưng vào Việt Nam mình phải chuyển sang dạng Generic và phải ghi là Cerebrolysinconcentrate. Còn thằng Gliatilin và 3 thằng này (3 thuốc bị chỉ đạo không cho vào danh mục bảo hiểm-PV) cũng nhóm với nhau sử dụng cho suy biến mạch máu nào, đột quỵ… Không thể nói Cerebrolysin là một mình một sân. Anh là người thực hiện chính sách pháp luật nên phải làm thế.
Nhiều tỉnh đang đưa thuốc Cerebrolizate thành phần Peptid dịch chiết não lợn, là thuốc nhập khẩu chuyên, không có số đăng ký, có thành phần tương tự như Cerebrolysin và Bộ Y tế phảitrả lời có thuộc phạm vi thanh toánBHYT hay không để tránh tình trạng "chèn ép" doanh nghiệp?
- Tại sao anh không ra văn bản hẳn hoi mà lại dùng email cá nhân riêng của mình?
- Văn bản là một cách, thông tin là một cách, anh hoàn toàn có quyền ký vào văn bản. Anh có phân cấp phân quyền nhưng nền hành chính của mình xuống phòng nọ, về phòng kia, bỏ văn bản phải mất rất nhiều thời gian. Em cứ hỏi Bộ Y tế là giữa Bộ Y tế và BHVN mặc nhiên có luật bất thành văn là anh gửi công văn vẫn theo đường công văn, anh scan email nhanh hơn rất nhiều.
- Bảo hiểm cố giữ cái quỹ giống như bảo hiểm vật chất trong khi Y tế lại lấy thuốc tốt, vì sức khỏe con người làm trọng. Có phải bảo hiểm đang cố giữ cái quỹ, chia tỷ lệ cho đầu người?
- BHYT là bảo hiểm phi lợi nhuận, nó có dư bao nhiêu tiền thì anh cũng không được mộtđồng nào cả. Tiền có thừa lại quay về kết dư, trả cho người chi trả cho người bệnh. Thừa lại nhập vào quỹ để sang năm. Anh chỉ là sử dụng có hiệu quả, chống lãng phí, lãng phí là có tội. Anh chi trả tiền đó cho người nghèo, cho bệnh nhân HIV, bệnh nhân lao, bệnh nhân ung thư… chứ anh nhất định không chi tiền đó cho sản xuất nước cất ống nhựa.
Cảm ơn ông đã chia sẻ.
Báo điện tử Một Thế Giới sẽ tiếp tục thông tin tới bạn đọc về sự việc trên.
Hội đồng đấu thầu là một ban, gồm các thành viên của Bộ Y tế và Bảo Hiểm xã hội. Các bệnh viện muốn sử dụng sản phẩm gì cho điều trị sẽ liệt kê đưa vào danh mục đấu thầu. Hội đồng đấu thầu sẽ dựa trên các nhóm phân loại, sản phẩm nào có chất lượng đạt chuẩn theo quy định và được Bộ Y tế cấp phép,có giá cả thấp nhất trên trần quy định giá của Bộ Y tế sẽ được lựa chọn. Ông Sơn đã làm một việc trái với nguyên tắc quản lý hành chính cũng như trái với nguyên tắc đấu thầu khi email riêng yêu cầu cấp dưới là trưởng phòng giám định BHXH 63 tỉnh thành yêu cầu không cho các sản phẩm Cerebrolizate vào danh mục để đấu thầu năm 2016.
Dạ Thảo (thực hiện)