Phó thủ tướng Lê Minh Khái đã đề nghị như vậy tại Diễn đàn kinh tế TP.HCM năm 2023 với chủ đề “Tăng trưởng xanh, hành trình hướng tới giảm phát thải ròng bằng 0” do UBND TP.HCM tổ chức sáng nay 15.9.
Phó thủ tướng Lê Minh Khái cho biết Việt Nam ủng hộ và luôn đồng hành cùng Liên Hiệp Quốc trong việc thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững. Tại COP 26, Thủ tướng Chính phủ đã cam kết mạnh mẽ Việt Nam sẽ đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050. Chiến lược quốc gia và Kế hoạch hành động về tăng trưởng xanh đã được Thủ tướng Chính phủ ban hành với mục tiêu giảm phát thải, xanh hóa các lĩnh vực kinh tế và phát triển có tính bao trùm. Đề án phát triển kinh tế tuần hoàn cũng đã được phê duyệt.
Tuy nhiên, để thực hiện được các cam kết quốc tế cũng như triển khai hiệu quả những chủ trương lớn về phát triển bền vững, thì nỗ lực hay quyết tâm chính trị vẫn chưa đủ, mà cần sự thấu hiểu, ủng hộ và chung tay rộng rãi của người dân, sự sáng tạo và tham gia mạnh mẽ của cộng đồng doanh nghiệp và địa phương, tính đồng bộ và hiệu quả của chính sách, đồng thời còn cần huy động một nguồn lực to lớn từ xã hội và các nhà đầu tư, các tổ chức tài chính trong, ngoài nước.
Theo Phó thủ tướng Lê Minh Khái, TP.HCM là địa phương có tổng lượng phát thải khí nhà kính lớn nhất (57,6 triệu tấn, chiếm 23,3% cả nước). “Về cơ bản nền kinh tế của TP chủ yếu vẫn phát triển theo hướng kinh tế tuyến tính, chưa được xanh hóa; công tác bảo vệ môi trường có nhiều tiến bộ , song còn nhiều vấn đề đặt ra, nhiều việc phải làm tích cực hơn”, Phó thủ tướng Khái nói.
Phó thủ tướng Lê Minh Khái đề nghị diễn đàn lần này cần tập trung vào 3 vấn đề chính: trao đổi, học hỏi cùng tiến tới nhận thức chung để hành động; tận dụng tốt cơ hội kết nối và hợp tác; các hoạt động tiếp nối sau diễn đàn.
Theo Phó thủ tướng Khái, kinh tế xanh, tăng trưởng xanh và kinh tế tuần hoàn, Việt Nam nói chung và TP.HCM nói riêng mới bắt đầu triển khai nên chưa có nhiều kinh nghiệm.
“Sự hiện diện của nhiều chuyên gia, nhà khoa học trong lĩnh vực phát triển bền vững; đại diện lãnh đạo địa phương một số quốc gia giàu kinh nghiệm như Bỉ, Đức, Anh, Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc…, đại diện lãnh đạo các tổ chức quốc tế lớn như WEF, UNDP, ADB…, các nhà quản trị từ nhiều doanh nghiệp hôm nay là cơ hội rất tốt để các địa phương chia sẻ và học hỏi những bài học kinh nghiệm, chính sách, mô hình tốt”, Phó thủ tướng Lê Minh Khái nhấn mạnh.
Chuyển đổi xanh và tăng trưởng xanh tạo ra nhiều cơ hội kinh doanh mới nhưng cũng đòi hỏi nguồn lực lớn, bao gồm: tài chính để các doanh nghiệp có thể đầu tư vào các công nghệ xanh, hiệu quả, giảm thiểu chi phí sản xuất và xử lý chất thải; nhân lực, cả về kiến thức và kỹ năng, là yếu tố then chốt để các doanh nghiệp có thể thực hiện được các ý tưởng và giải pháp về kinh tế xanh; công nghệ, là yếu tố quyết định để các doanh nghiệp có thể nâng cao hiệu quả sản xuất, tăng sức cạnh tranh, giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường.
Các nguồn lực trên, đặc biệt cách thức để huy động được nguồn tài chính xanh, theo Phó thủ tướng Khái, ngoài vai trò các ngân hàng, rất cần sự tham gia và hợp tác chặt chẽ của các tổ chức tài chính quốc tế, với sự cam kết hỗ trợ cho phát triển. Ngoài ra, những cơ hội kinh doanh từ nguồn năng lượng tái tạo; giao thông xanh; chuỗi cung ứng hàng hóa xanh từ sản xuất đến tiêu dùng, đang tạo ra nhiều cơ hội hợp tác kinh doanh hấp dẫn cho doanh nghiệp trong và ngoài nước, thu hút nguồn lực to lớn từ xã hội, đảm bảo chuyển đổi xanh đi vào cuộc sống thành công. Trong bối cảnh thế giới nhiều thay đổi, phương thức triển khai tăng trưởng xanh có cách tiếp cận đi vào thực chất hơn thì Việt Nam nói chung và TP. HCM nói riêng vẫn cần nhiều hỗ trợ hơn nữa từ các bên liên quan trong và ngoài nước.
Phó thủ tướng Lê Minh Khái cũng đề nghị các bộ ngành liên quan, trong đó có Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch - Đầu tư, Bộ Tài nguyên - Môi trường… lắng nghe, trao đổi ý kiến từ các bài học kinh nghiệm, đề xuất của doanh nghiệp, đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện chính sách hỗ trợ, tiêu chí xanh, mô hình thử nghiệm.
Với đặc thù về đô thị, quy mô dân số, tính năng động của nền kinh tế, Phó tướng Lê Minh Khái cho rằng TP.HCM là nơi thử nghiệm rất tốt các chính sách thúc đẩy kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, đặc biệt trong bối cảnh TP đã có Nghị quyết 98/2023/QH15 về thí điểm một số cơ chế chính sách đặc thù.
“TP.HCM và các địa phương cần phát huy tinh thần chủ động trong việc triển khai thực thi hiệu quả các chủ trương, chính sách và chiến lược từ trung ương. Với các nội dung phong phú từ diễn đàn, các địa phương cần tham khảo để xây dựng định hướng hay chiến lược phát triển kinh tế xanh phù hợp, xác định rõ lợi thế và các ngành, lĩnh vực, sản phẩm ưu tiên, nguồn lực triển khai và huy động các doanh nghiệp và người dân”, Phó thủ tướng Lê Minh Khái đề nghị.