Các nhà khoa học NASA cho biết khi khảo sát miệng núi lửa Jezero, thiết bị thăm dò Perseverance thu thập được một số mẫu vật quan trọng giúp ích cho nhiệm vụ xác định trên sao Hỏa có sự sống hay không.
Trong số mẫu vật nêu trên có vật chất hữu cơ, cho thấy khả năng miệng núi lửa Jezero (nơi có thể từng là hồ nước và vùng châu thổ sông cổ đại ) vào 3,5 tỉ năm trước là môi trường sinh sống được.
Nhà khoa học Ken Farley thuộc dự án Perseverance cho biết: “Số mẫu mà chúng tôi nghiên cứu ở vùng châu thổ có nồng độ chất hữu cơ cao nhất mà chúng tôi từng tìm thấy”.
Nhiệm vụ do Perseverance phụ trách bắt đầu từ 18 tháng trước, hoạt động thăm dò, gồm cả nỗ lực tìm kiếm dấu vết của sự sống vi sinh vật cổ đại. Thiết bị thu thập các mẫu đá có khả năng chính là hóa thạch vi sinh vật.
Hiện tại Perseverance thu thập được 12 mẫu đá. Thiết bị sẽ tiếp tục thu thập rồi gửi toàn bộ về Trái đất vào những năm 2030.
Miệng núi lửa Jezero
Vị trí vùng châu thổ tạo nên miệng núi lửa Jezero được các nhà khoa học NASA đặc biệt quan tâm. Nơi đây có hình quạt, từng là nơi sông hội tụ với hồ, lưu trữ lịch sử sao Hỏa qua nhiều lớp trầm tích.
Trước đó Perseverance khảo sát phần đáy và phát hiện bằng chứng về đá núi lửa. Trong chiến dịch nghiên cứu thứ hai kéo dài 5 tháng qua, thiết bị tìm thấy lớp trầm tích đa dạng góp phần làm rõ điều kiện khí hậu và môi trường hành tinh đỏ thời cổ đại.
“Vùng châu thổ với các loại đá trầm tích đa dạng hình thành từ dung nham kết tinh được phát hiện trên đáy miệng núi lửa, đem lại cho chúng tôi hiểu biết về lịch sử địa chất sau khi miệng núi lửa hình thành và một bộ mẫu vật phong phú. Chẳng hạn chúng tôi tìm thấy một loại sa thạch mang hạt cùng mảnh đá được tạo ra nằm xa miệng núi lửa”, nhà khoa học Ken Farley cho biết.
Nhóm nghiên cứu đặt cho một trong số mẫu đá thu thập được biệt danh Wildcat Ridge. Mẫu có khả năng được hình thành khi bùn và cát lắng lại trong một hồ nước mặn bốc hơi hàng tỉ năm trước. Perseverance loại bỏ bề mặt đá rồi dùng công cụ tên SHERLOC tiến hành phân tích.
Phân tích hiển thị mẫu có vật chất hữu cơ dường như là chất thơm (hợp chất tạo ra mùi thơm) hoặc phân tử ổn định của carbon và hydro liên kết với sunfat. Khoáng chất sunfat lưu trữ thông tin về môi trường nước nơi chúng hình thành.
Phân tử hữu cơ được quan tâm vì chúng đại diện cho thành phần tạo nên sự sống như carbon, hydro, oxy, nitơ, phốt pho, lưu huỳnh. Mặc dù vậy chúng có thể là kết quả của phản ứng hóa học chứ không nhất thiết do sự sống nào tạo nên.
Perseverance cùng thiết bị thám hiểm Curiosity từng phát hiện vật chất hữu cơ trên sao Hỏa, nhưng đây là lần đầu tiên vật chất hữu cơ được tìm thấy ở địa điểm có khả năng từng tồn tại sự sống.