Trung Quốc nên dỡ bỏ các lệnh cấm vận đối với Úc để cải thiện quan hệ song phương. Đó là tuyên bố của Thủ tướng Úc Anthony Albanese với giới báo chí hôm 14.6.
Thủ tướng Albanese khẳng định: “Trung Quốc đã áp lệnh trừng phạt Úc. Họ cần dỡ bỏ các trừng phạt này nhằm cải thiện quan hệ”.
Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất của Úc, cũng là khách hàng lớn nhất mua phôi thép (mặt hàng xuất khẩu lớn nhất của Úc), thế nhưng quan hệ ngoại giao giữa hai nước trở nên lạnh lẽo trong những năm gần đây.
Khi áp lệnh trừng phạt, Trung Quốc đã trình 14 điều phàn nàn với Úc, từ việc Úc kêu gọi mở điều tra cấp quốc tế về nguồn gốc của coronavirus gây dịch COVID-19, cho đến việc Úc cấm tập đoàn viễn thông Huawei của Trung Quốc xây dựng một mạng lưới 5G ở Úc, và việc Úc kiểm soát lĩnh vực đầu tư của nước ngoài nhằm phòng tránh các rủi ro an ninh quốc gia.
Chính phủ Úc cũ mô tả lệnh trừng phạt của Trung Quốc lên nông sản và các sản phẩm năng lượng của Úc là “đòn trả đũa kinh tế”.
Trong một năm quan hệ ngooại giao bị đóng băng, các bộ trưởng Úc đã không thể thu xếp các cuộc điện đàm với những quan chức đồng cấp của Trung Quốc.
Thế nhưng vào ngày 12.6 đã có cuộc nói chuyện giữa Bộ trưởng Quốc phòng Úc Richard Marles với Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Ngụy Phong Hòa ở bên lề Đối thoại Shangri-La 2022. Sau đó, ông Marles mô tả cuộc nói chuyện dài 1 giờ này là “một bước quan trọng đầu tiên”.
Thủ tướng Albanese nói việc hai vị bộ trưởng Úc-Trung gặp nhau là “một điều tốt”, đồng thời lưu ý tầm quan trọng của hoạt động thương mại với Trung Quốc có lợi cho nền kinh tế Úc.
Ông Uông Văn Bân, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm 13.6 cho biết: Thủ tướng Úc đã hồi âm thông điệp của Thủ tướng Lý Khắc Cường chúc mừng ông Albanese thắng cử hồi tháng 5, và ông Uông nói thêm rằng Trung Quốc cũng muốn có những hành động để cải thiện quan hệ giữa Trung Quốc với Úc: “Để cải thiện quan hệ Trung-Úc phải không có chế độ 'lái tự động'. Một sự tái khởi động đòi hỏi các hành động cụ thể”.
Thủ tướng Albanese không cho biết ông đã hồi âm thế nào với thư chúc mừng của Thủ tướng Trung Quốc.