Tội phạm ma túy gia tăng đáng báo động

Sáng 13.9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về báo cáo công tác phòng chống tham nhũng, công tác phòng chống tội phạm và vi phạm pháp luật, công tác thi hành án năm 2023.

Tội phạm ma túy đáng báo động

Phó chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Nguyễn Mạnh Cường cho biết tình trạng tội phạm gia tăng cả về số vụ, số người chết và thiệt hại tài sản do tội phạm gây ra. Trong đó một số loại tội phạm tăng mạnh, như: cướp tài sản, cướp giật, lừa đảo chiếm đoạt tài sản, cho vay lãi nặng, gây rối trật tự công cộng...

Trong năm nay đã xảy ra vụ nhiều người thực hiện hành vi khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân, gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng và ảnh hưởng lớn đến tình hình an ninh, chính trị địa phương.

Ngoài ra, công tác quản lý nhà nước trên một số lĩnh vực còn một số bất cập, dẫn đến những người xấu lợi dụng để phạm tội, như: đăng kiểm phương tiện giao thông, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, giấy phép khai thác khoáng sản, cấp phiếu lý lịch tư pháp...

Số người bị truy nã mặc dù giảm hơn 11%, nhưng vẫn còn rất lớn (gần 8.700 người), trong đó số đối tượng nguy hiểm, đặc biệt nguy hiểm gần 4.400 người.

Tội phạm xâm hại trẻ em tăng so với cùng kỳ năm 2022. Đặc biệt, xảy ra nhiều vụ việc người thân, người có trách nhiệm nuôi dưỡng đã xâm hại thân thể, tính mạng, xâm hại tình dục trẻ em, gây bức xúc dư luận.

Phó chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp cho biết số vụ tội phạm ma túy bị phát hiện tăng 18,42%, số ma túy tổng hợp đã thu giữ tăng đặc biệt cao (1.484,19%), cho thấy diễn biến hết sức phức tạp của tội phạm ma túy.

Tình trạng sử dụng trái phép chất ma túy, nhất là ma túy tổng hợp, diễn ra ở nhiều địa phương; xuất hiện một số loại ma túy núp bóng thuốc lá điện tử, đồ uống, thực phẩm... gây tác hại nhiều mặt đến thanh thiếu niên.

Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng - An ninh Lê Tấn Tới cho biết Luật Phòng chống ma túy (sửa đổi) được Quốc hội thông qua cách đây không lâu, có đầy đủ các biện pháp phòng ngừa tại cửa khẩu, biên giới, đường hàng không, hải cảng, nhưng tình hình tội phạm ma túy vẫn gia tăng một cách đáng báo động.

Lừa đảo qua mạng nhức nhối

Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng - An ninh cho rằng hiện nay tình hình tội phạm trên không gian mạng, đặc biệt là lừa đảo, khá phổ biến. Mặc dù cơ quan chức năng, cơ quan chuyên môn có nhiều công cụ quản lý, thực hiện nhiều giải pháp chặt chẽ, tuy nhiên đây vẫn là vấn đề nóng, ảnh hưởng xấu đến quyền lợi người dân.

Cùng chia sẻ quan điểm về vấn đề này, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Y Thanh Hà Niê K’đăm cho rằng cùng với sự mở rộng của hệ thống phủ sóng internet và mạng xã hội, nhiều đối tượng đã lợi dụng để thực hiện thủ đoạn của các tội phạm lừa đảo ngày càng tinh vi, xảo quyệt.

Theo đó, nhóm lừa đảo khai thác điểm yếu về dân trí và sự thiếu thông tin, tâm lý chủ quan, cả tin, nhẹ dạ của người dân tộc thiểu số để thực hiện hành vi lừa đảo. Ví dụ, chúng giả danh cơ quan pháp luật, cán bộ nhà nước, giả danh khách hàng mua bán hàng trực tuyến, lừa đảo nâng cấp sim, hack tài khoản, kết bạn làm quen trên mạng xã hội, tuyển cộng tác viên qua mạng.

“Chúng còn tinh vi hơn khi sử dụng công nghệ để làm giả hình ảnh, giọng nói người quen của bị hại tham gia mạng xã hội để lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc đề nghị các cơ quan hữu quan cần sớm có giải pháp khắc phục vấn đề này.

Tín dụng đen vẫn hoành hành

Thảo luận tại phiên họp, Trưởng ban Công tác đại biểu Nguyễn Thị Thanh phản ánh, thời gian qua, tình hình tín dụng đen khá nhức nhối, xuất hiện các phương thức, thủ đoạn hoạt động mới, lợi dụng triệt để công nghệ cao, núp bóng doanh nghiệp để thực hiện các hành vi cho vay lãi suất cao và đòi nợ trái pháp luật.

Về địa bàn hoạt động, loại tội phạm này xuất hiện nhiều trong các khu lao động, các khu công nghiệp, chủ yếu lợi dụng những người dân gặp hoàn cảnh khó khăn có nhu cầu vay các khoản vay nhỏ và phục vụ nhu cầu tiêu dùng hằng ngày.

Theo bà Thanh, loại hình cho vay này có thủ tục rất đơn giản, nhanh chóng, thậm chí có những hoạt động không cần gặp mặt, không cần thế chấp tài sản, chỉ yêu cầu người vay đồng ý cho truy cập vào danh bạ điện thoại là có thể cho vay được.

Đến hạn trả nợ, nếu người vay không trả được thì chúng sử dụng danh bạ điện thoại của người vay để gọi điện cho người thân, đồng nghiệp của người vay để đòi nợ, gây mất an ninh trật tự, khống chế và tạo áp lực cho người vay hoặc lại tiếp tục cho vay các khoản vay mới để nâng mức nợ đối với các con nợ.

“Rất nhiều trường hợp trong thời gian qua bị phát hiện, khởi tố, có những trường hợp lãi suất rất cao, lên tới 1.000%”, bà Thanh nêu.

Bà Thanh đề nghị các bộ ngành, địa phương quan tâm triển khai những giải pháp quyết liệt để ngăn chặn tín dụng đen, đồng thời đề nghị Ngân hàng Nhà nước tiếp tục chỉ đạo các ngân hàng thương mại có giải pháp để người lao động thuận lợi trong việc tiếp cận các khoản vay nhỏ, khoản vay tiêu dùng, không rơi vào cạm bẫy của kẻ lợi dụng, hoạt động phi pháp.