Theo trang Yahoo News, lãnh đạo các nước tặng nhiều quà cho ông Barack Obama trong năm cuối làm Tổng thống Mỹ, nhưng lãnh đạo Nga Vladimir Putin cùng lãnh đạo CHDCND Triều Tiên Kim Jong-un đều không tặng món quà nào cho gia đình ông Obama.
Trong thông tin về danh sách hàng năm về quà tặng các quan chức Mỹ của chính phủ các nước khác, Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết chỉ có một món quà của Tư lệnh hải quân Nga cho một đô đốc hải quân Mỹ: Một bộ pha trà - cà phê Lomonosov trị giá hơn 1.000 USD, và còn có một bức tranh trị giá 450 USDmà Đại sứ Liên Xô tặng Ngoại trưởng Mỹ Henry Kissinger hồi năm 1977.
Quan chức Mỹ phải mua lại quà tặng cho mình
Món quà đắt tiền nhất cho ông Obamalà của Vua Salman bin Abdul-Aziz al Saud của Vương quốc Ả rập Saudi: Tượng Đoàn lữ hành nhỏ tạc hai phụ nữ và 3 con lạc đà bằng vàng và bạc, nạm thêm nhiều đá quý, đặt trên một viên đá granite màu xanh lục, và một dao rọc thư bằng bạc, đặt trên giá dát vàng cùng một cây bút máy bằng bạc.
Số quà này trị giá 56.720 USD, được công bố vì quyđịnh liên bang buộc phải khai báo những món quà có giá trị từ 335 USD trở lên.
Yahoo News nhấn mạnh: Số quà tặng không là “của hối lộ”, và ông Obama không được quyền thụ hưởng. Theo quyđịnh, vị Tổng thống Mỹ thứ 44 cùng gia đình và các thành viên chính phủ được phép nhận quà của lãnh đạo các nước, rồi phải nộp cho Văn phòng lễ tân thuộc Bộ Ngoại giao Mỹ. Các món quà này đều được đóng gói, và có thể sẽ được trưng bày ở Thư viện Tổng thống Obama, nếu ông tính xây.
Việc tặng quà đắt tiền dù biết rằng người nhận không thể và sẽ không được giữ khiến quà trở nên vô duyên. Nhưng đấy là một cách truyền thống để “phá băng” và khiến cuộc gặp ngoại giao trở nên đáng nhớ. Luật Mỹ cho phép quan chức nhận quà của nước ngoài, với nhiều điều kiện, như “được phép nhận nếu việc không nhận quà có thể làm bẽ mặt chính phủ Mỹ và quốc gia tặng quà”.
Cũng theo quyđịnh, nếu quan chức Mỹ muốn giữ lại món quà nào đó để sử dụng riêng, thì họ phải nộp số tiền trị giá của món quà cho Bộ Tài chính Mỹ.
Chuyện mua lại quà này hiếm khi xảy ra, nhưng tài liệu 108 trang ghi nhận những món quà tặng các quan chức Mỹ của nhiều chính phủ các nước trong năm 2016 mà Bộ Ngoại giao Mỹ công bố ngày 10.1, cho thấy cựu Ngoại trưởng John Kerry đã nộp 2.200 USD để giữ món quà của Tổng thống Mông Cổ Tsakhia Elbegdorj: Một tượng đồng mô tả một kỵ sĩ Mông Cổ ngồi trên lưng ngựa.
Ông Kerry cũng mua lại tấm giáp che ngực bằng đồng lót len, là quà tặng của Ngoại trưởng Kuwait.
Quà tặng đủ thể loại cho ông Obama
Trong nhiều trường hợp, quà tặng tượng trưng cho quan hệ đối tác giữa hai nước, ví dụ Thủ tướng Úc Malcolm Turnbull tặng ông Obama một gậy chơi bi-da làm bằng gỗ Úc - Mỹ cùng một hộp đựng.
Các món quà khác là sự tự hào của quốc gia tặng, ví dụ Tổng thống Ý Sergio Mattarella và Thủ tướng Ý Matteo Renzi tặng ông Obama 3 chai rượu nho đặt trong một giá đỡ sản xuất ở vùng Florence, hoặc cặp khuy áo cài cổ tay áo sơ mi có chạm một cây đàn hạc Ireland (quà tặng của Thủ tướng Ireland).
Chủ tịch Nhà nước Cuba, ông Raul Castro tặng ông Obama một tượng chân dung Abraham Lincoln bằng gỗ, cùng với 205 điếu xì gà Cuba, một chai rượu rum và hai cuốn sách do vị lãnh đạo Cuba viết. Theo Newsweek, tổng giá trị số quà của ông Raul Castro là 384 USD.
Bà Michelle Obama cùng hai con gái cũng nhận số quà trị giá 2.354 USD từ Cuba, gồm nhiều váy may bằng vải linen trắng. Tất cả số quà này đều chuyển về Cục tàng thư Hoa Kỳ.
Ông Castro thừa nhiệm vai trò lãnh đạo của người anh ruột Fidel Castro hồi năm 2018. Ông Obama là Tổng thống Mỹ đầu tiên thăm Cuba (kể từ năm 1928) và đã mở lại Sứ quán Mỹ ở La Havana.
Lãnh đạo Cuba tặng xì-gà cho ông Obama - Ảnh: AP
Thủ tướng Justin Trudeau của Canada tặng ông Obama một bức tượng trị giá 650 USD, có tên Can đảm, tạc một con đại bàng và một nửa khuôn mặt một người da đỏ.
Vương quốc Jordan tặng ông Obama một bàn cờ vua, Thủ tướng Anh DavidCameron tặng một bộ tuyển tập các tác phẩm của đại kịch tác gia William Shakespeare, và Thủ tướng Tây Ban Nha Mariano Rajoy tặng một đùi heo muối cùng dao xắt trị giá 733, 93 USD.
Ông Obama cũng nhận một chiếc trâm cài tóc hình cánh hoa dát vàng nạm nhiều viên kim cương và hồng ngọc. Đây là quà tặng của Vua Mohammed VI của Morocco, trị giá 100.000 USD, còn gồm 3 đôi bông tai nạm kim cương bạc và những đôi bông tai nạm kim cương và bích ngọc.
Ngược lại, Nhà Vua chỉ tặng một hộp lưới đánh cá trị giá 3 USD và một lưỡi gươm nạm đá quý cho Tổng thống Mỹ George Bush, người cũng nhận một món quà ẩn chứa thông điệp cảnh báo: vào năm 2004, sau khi ông Bush quyết đánh Iraq, Quốc vương Brunei tặng ông bản sao cuốn Cẩm nang sống sót trong kịch bản tồi tệ.
Cũng có khi không thể biết rõ quan chức nước ngoài nghĩ gì khi tặng quà. Tháng 4.2016,Tổng thống Nursultan Nazarbayev của Kazakhstan tặng ông Obama một cây bút máy và một bức tranh sơn dầu lớn, vẽ một người phụ nữ nhìn theo một cụm mây hình nấm (ám chỉ một vụ nổ hạt nhân). Số quà này có tổng trị giá hơn 3,5 triệu USD.
Năm 2014, Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết Tổng thống Ali Mohamed Shein của Zanzibar (châu Phi) tặng ông Obama 20 chiếc mũ lưỡi trai in hình mặt ông Obama.
Danh sách quà tặng cũng ghi nhận người nhận quà là một số nhà ngoại giao, thành viên chính phủ Mỹ, quan chức Lầu Năm Góc, nghị sĩ, thẩm phán, giám đốc CIA John Brennan cùng một đặc vụ CIA, gồm 3 người được tặng 1.000 USD tiền mặt/người.Số tiền này đều nộp về Bộ Tài chính Mỹ.
Các món quà tặng cho CIA thường không cho biết nước tặng và người được tặng quà. Ông Brennan nhận một chai rượu Remy Martin Louis XIII Grande trị giá 4.000 USD.
Trung Trực (theo Yahoo News, Newsweek)