Trung Quốc có toan tính mới với tàu hải cảnh trên Biển Đông

Nhận định được đưa ra sau khi tàu hải cảnh 5204 của Trung Quốc cập cảng Manila (Philippines) từ ngày 13.1 kéo dài đến 17.1 để tham gia diễn tập tìm kiếm cứu hộ tại trụ sở của Lực lượng tuần duyên Philippines. Con tàu này cũng mang theo các hàng hóa viện trợ cho những người Philippines đang phải sơ tán trước cảnh báo có thể xảy ra một vụ nổ phun trào từ núi lửa Taal.

Chỉ huy của lực lượng tuần duyên Philippines, ông Joel Garcia cho biết: “Chuyến thăm của tàu Trung Quốc cho thấy, đây là một phần trong nỗ lực ngoại giao của họ nhằm làm giảm căng thẳng cũng như tăng cường giao tiếp với lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines”.

Chuyên gia Collin Koh thuộc Trường Nghiên cứu quốc tế S.Rajaratnam thuộc Đại học Công nghệ Nanyang (Singapore) cho rằng, chuyến thăm giúp làm dịu đi hình ảnh của lực lượng hải cảnh Trung Quốc vốn được coi là một lực lượng mang tính cưỡng ép.

Chuyến thăm của tàu hải cảnh 5204 đã diễn ra trong bối cảnh sự giận dữ ngày càng tăng ở Philippines đối với Trung Quốc, khi Bắc Kinh nhiều lần triển khai tàu xâm nhập vào vùng đặc quyền kinh tế mà Manila tuyên bố chủ quyền trên Biển Đông.

Tuy nhiên, Đại sứ Trung Quốc tại Philippines cho biết, chuyến thăm lần này của tàu Trung Quốc cũng sẽ là cơ hội tốt để cả hai bên thể hiện thiện chí, làm sâu sắc thêm sự hiểu biết và tin tưởng lẫn nhau cũng như tăng cường tình hữu nghị và tinh thần hợp tác.

Trước đó, nhiều nhà phê bình cáo buộc Trung Quốc sử dụng các tàu dân quân, "đội lốt" tàu đánh cá để quấy rối tàu của ngư dân các nước trên Biển Đông. Hồi tháng 6 năm ngoái, một tàu Trung Quốc đã đâm chìm một tàu cá Philippines, rồi bỏ mặc 22 thuyền viên Philippines trôi dạt trên biển trước khi họ được một tàu cá Việt Nam giải cứu. Vụ việc đã khiến công chúng Philippines tức giận và lên án mạnh mẽ.

Zhou Chenming, một nhà bình luận quân sự có tại Bắc Kinh, cho biết Trung Quốc dự kiến ​​sẽ tăng cường tổ chức các chuyến thăm “thân thiện” của các tàu hải cảnh để giúp tránh những hiểu lầm giữa các nước láng giềng..

Chủ tịch Ủy ban sửa đổi Hiến pháp tại Hạ viện Philippines, nghị sĩ Rufus Rodriguez, nói rằng Philippines không nên chào đón tàu hải cảnh Trung Quốc vì đó chính là là công cụ của Bắc Kinh trong việc chuyên quấy rối và đe dọa ngư dân Philippines hoạt động trong vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của nước này.

Vào tháng 9.2019, báo cáo của sáng kiến Minh bạch hàng hải châu Á thuộc Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và quốc tế Mỹ cho biết, các tàu hải cảnh Trung Quốc đã dành 70% thời gian trong một năm trước đó để tuần tra tại một khu vực ở Biển Đông mà Malaysia tuyên bố chủ quyền. Các tàu hải cảnh Trung Quốc cũng tuần tra gần khu vực quần đảo Điếu Ngư do Nhật Bản kiểm soát nhưng Trung Quốc cũng tuyên bố chủ quyền trên biển Hoa Đông.

Hoàng Vũ (theo SCMP)