Phía chính quyền Bắc Kinh lần đầu tiên đưa cả vùng phía đông Bhutan vào tranh chấp biên giới giữa hai nước, sau khi chỉ đòi chủ quyền khu bảo tồn động vật hoang dã Sakteng vào tháng trước.
“Biên giới giữa Trung Quốc và Bhutan chưa bao giờ được phân định. Đã có nhiều tranh chấp đối với các phần phía đông, tây và trung tâm trong thời gian dài. Không nên có bên thứ ba nào can thiệp”, Bộ Ngoại giao Trung Quốc trả lời báo giới khi nhận câu hỏi về động thái đòi chủ quyền Sakteng.
Tại hội nghị của Quỹ Môi trường toàn cầu (GEF) vào hai ngày 2 - 3.6, đại diện Trung Quốc phản đối đề xuất tài trợ cho Sakteng - thuộc huyện Trashigang Zongkhag phía đông Bhutan - với lý do đây là vùng lãnh thổ tranh chấp.
Tuy nhiên đa số thành viên hội đồng GEF đều đồng ý tài trợ, văn kiện chính thức của hội nghị cũng viết rõ Sakteng là lãnh thổ Bhutan. Bộ Ngoại giao Bhutan còn gửi công hàm phản đối đến Đại sứ quán Trung Quốc tại New Delhi.
Theo trang The Hindu, những văn bản ghi chép lâu nay chẳng hề đề cập vùng phía đông Bhutan nằm trong phần tranh chấp mà hai nước thương lượng giải quyết (24 vòng đàm phán từ năm 1984 đến 2016). Vòng 25 bị trì hoãn vì không xếp được lịch trình và vì dịch COVID-19.
Trung Quốc - Bhutan chưa thiết lập quan hệ ngoại giao chính thức, do đó Đại sứ quán Trung Quốc tại New Delhi phụ trách cả mối quan hệ phi chính thức với Bhutan.
Giới phân tích nhận định chính quyền Bắc Kinh muốn mượn chuyện Bhutan để tăng áp lực với một quốc gia khác mà họ cũng đang có tranh chấp biên giới: Ấn Độ (nước đại diện Bhutan trong nhiều vấn đề). Căng thẳng Trung - Ấn thời gian qua leo thang do một vụ đụng độ chết người cộng thêm hàng loạt biện pháp trả đũa thương mại.
Cẩm Bình (theo The Hindu, Hindustan Times)