Trung Quốc tăng máy bay trinh sát không người lái trên biển Hoa Đông, nơi TQ lập Khu nhận dạng phòng không (ADIZ) hồi tháng 11.2014.
Hình chụp từ vệ tinh phân tích hình ảnh cho thấy ba chiếc máy bay trinh sát có độ cao trung bình và tầm hoạt động rộng đang đậu tại sân bay Đại Sơn, vốn là một trong số ít các cơ sở chuyên dụng cho hoạt động trinh sát bằng UAV.
Các báo cáo đang cung cấp thêm chi tiết sự phát triển của sân bay Đại Sơn. Theo hình ảnh chụp được từ vệ tinh, TQ bắt đầu xây dựng những công trình mới tại sân bay, trong đó có việc loại bỏ thảm thực vật xâm lấn và xây mới đường băng trong giai đoạn từ năm 2010 đến năm 2013.
Nhật Bản cho biết họ sẽ bắn hạ bất cứ UAV nào bị cho là có thể gây nguy hiểm cho công dân Nhật, khi UAV đã bỏ qua cảnh báo của không quân phòng vệ Nhật.
Các UAV này được cho là đã hoạt động khá thường xuyên trên biển Hoa Đông từ cuối năm 2013.
Các báo cáo mùa thu năm 2013 ghi nhận không quân phòng vệ Nhật phát hiện và bắt đầu giám sát một mục tiêu là máy bay trinh sát không xác định quốc tịch trên biển Hoa Đông.
Sau đó, Bộ quốc phòng Nhật công bố toàn bộ hình ảnh về chiếc máy bay trinh sát này, và khẳng định rằng chiếc UAV không xác định này có khả năng là một chiếc máy bay trinh sát BZK-005 của TQ.
Những phương tiện trinh sát này được cho là đã rời Đại Sơn để tiếp cận biển Hoa Đông diễn ra ít nhất đã được khoảng 2 năm.
Căng thẳng giữa Nhật và TQ tăng mạnh trên biển Hoa Đông vào giai đoạn cuối năm 2013 và đầu năm 2014, do các tranh chấp liên quan đến quần đảo Senkaku do Nhật kiểm soát, nhưng TQ cũng đòi chủ quyền và gọi là quần đảo Điếu Ngư.
Trong những tháng gần đây, tình hình trên biển Hoa Đông đã tạm lắng hơn và mối quan hệ giữa Tokyo và Bắc Kinh đã dần được cải thiện.
TQ đang lên kế hoạch dài hạn sử dụng các UAV trong bối cảnh tranh chấp ở biển Hoa Đông, thậm chí trước khi ông Tập Cận Bình trở thành lãnh đạo TQ.
Vào tháng 9.2010, cuộc tranh chấp trên biển Hoa Đông bùng phát, sau khi thuyền trưởng một tàu đánh cá TQ bị chính quyền Nhật bắt giữ tại vùng biển tranh chấp, sau khi dùng tàu va chạm với một tàu tuần tra Nhật.
Tháng 10.2013, một thông điệp được gửi tới Bắc Kinh, trong đó Bộ quốc phòng Nhật tuyên bố: họ đã nhận được sự chấp thuận của thủ tướng Shinzo Abe trong việc ngăn chặn bất cứ chiếc máy bay nào xâm phạm không phận Nhật,gồm không phận Senkaku.
Các máy bay trinh sát không người lái Harbin BZK-005, được coi là một mẫu “Chim ưng biển” của không quân TQ, không mang theo bất cứ loại vũ khí nào và chủ yếu được dành cho nhiệm vụ trinh sát, thu thập tin tức tình báo và giám sát.
Nó được phát triển vào giai đoạn giữa những năm 2000 bởi đại học hàng không và vũ trụ Bắc Kinh và tập đoàn công nghiệp máy bay Harbin, được tiến hành bởi quân đội và hải quân TQ và bắt đầu được công bố vào năm 2006.
Những báo cáo gần đây được đăng tải trên báo chí Nhật đặt ra giả thiết: Trung Quốc tăng máy bay trinh sát không người lái trên biển Hoa Đông để khiếu nại hàng hải và lãnh thổ trong khu vực này.
Nhàn Đàm (theo The Diplomat)
