Ngày 24.8, Morrison giành chiến thắng trong cuộc bầu cử lãnh đạo đảng Tự do cầm quyền, qua đó trở thành Thủ tướng thứ 30 của Canberra. Trong bài phát biểu sau thắng cử, ông tuyên bố đoàn kết đảng, việc làm và nhập cư sẽ là những vấn đề ưu tiên. Đối ngoại không hề được nhắc đến.
Tuy nhiên, khoảng thời gian làm việc trước đó cũng như danh tiếng “đồng minh thân cận” của người tiền nhiệm Malcolm Turnbull sẽ cung cấp một số hiểu biết về cách tân lãnh đạo Úc xử lý mối quan hệ với Bắc Kinh.
Dưới thời cựu Thủ tướng Turnbull, ông Morrison là thành viên chủ chốt của chính phủ phụ trách giới thiệu luật chống can thiệp từ nước ngoài đầu năm nay, động thái khiến quan hệ Úc- Trung rơi vào căng thẳng.
Morrison thuộc phe bảo thủ của đảng Tự do. Khi giữ chức Bộ trưởng Tài chính, ông quyết ngăn chặn đầu tư của Trung Quốc vào Úc vì lý do an ninh.
Hôm 23.8, ông thông báo lệnh cấm tập đoàn viễn thông Trung Quốc Huawei cung cấp thiết bị cho mạng di động 5G của nước này để tránh rủi ro bị tấn công mạng và can thiệp.
Trước đó vào năm 2016, Morrison đã ngăn không cho Ausgrid, đơn vị cung cấp điện cho bang New South Wales, rơi vào tay Công ty Lưới điện quốc gia Trung Quốc (SGCC) và Công ty Cơ sở hạ tầng Trường Giang (Hồng Kông) do lo ngại an ninh quốc gia.
Năm 2017, Morrison công bố quy định mới buộc chủ nhà là người nước ngoài, hầu hết là người Trung Quốc, phải trả phí nếu bất động sản của họ bỏ trống từ 6 tháng trở lên. Đây là cải cách nhằm mở cửa thị trường nhà cho thuê.
Nhưng ông lại kêu gọi tăng cường hợp tác kinh tế với Trung Quốc, đối tác thương mại số một của Canberra. Morrison trong một bài phát biểu trước Viện Nghiên cứu Lowy cảnh báo sẽ là “mối nguy lớn” nếu tiến hành hạn chế nhập cư, đầu tư cũng như thương mại tự do. Cũng theo quan chức này, lo ngại với chuyện Bắc Kinh thu mua đất nông nghiệp đã bị phóng đại.
Mới đây nhất, ông khẳng định: “Nếu tận dụng được sự phát triển của tầng lớp trung lưu Trung Quốc, chúng ta sẽ thúc đẩy tăng trưởng trong ngành dịch vụ, tạo ra nhiều việc làm”. Bộ trưởng Tài chính Úc còn nhiều lần gặp gỡ và hội kiến giới chức Trung Quốc để thúc đẩy thương mại cùng đầu tư song phương.
Như vậy có thể thấy, tân Thủ tướng Morrison dù là quan chức quan trọng của chính phủ tiền nhiệm Turnbull, vốn không được lòng Bắc Kinh, nhưng ông lại chủ trương phát triển quan hệ Úc- Trung.
Cẩm Bình (theo SCMP)