Úc muốn ngừng hợp tác nghiên cứu khoa học với Trung Quốc

Gia hạn năm 2019 sau 4 năm ký kết, VIC-JS TECH kết nối doanh nghiệp và trường đại học tại bang Vitoria với các đối tác ở tỉnh Giang Tô (Trung Quốc). Chương trình cung cấp tài trợ lên đến 152.000 USD cho dự án nghiên cứu - phát triển chung trong nhiều lĩnh vực như sản xuất, công nghệ sạch, bảo vệ môi trường,…

Nhưng cựu quan chức Bộ Quốc phòng Úc Paul Monk mới đây lên tiếng cảnh báo VIC-JS TECH tạo điều kiện cho tổ chức Trung Quốc tiếp cận và lấy cắp tài sản sở hữu trí tuệ.

“Họ có ngành quân sự công nghệ cao đang phát triển nhanh, liên kết chặt chẽ cùng chính quyền lẫn doanh nghiệp tư nhân. Chúng ta cần xem xét VIC-JS TECH trong bối cảnh như vậy”, trang tin Úc The Age dẫn lời ông Monk.

Hai nguồn thạo tin khác của The Age tiết lộ Bộ Ngoại giao Úc cũng đánh giá chương trình nêu trên đi ngược lại lợi ích quốc gia, vì vậy chính quyền nước này cân nhắc hủy bỏ.

Trước thông tin về VIC-JS TECH, tờ China Daily đăng một bài xã luận chỉ trích: “Ý định hủy bỏ chương trình rõ ràng nhằm mục đích trả đũa việc Trung Quốc điều tra hàng hóa Úc. Chính quyền Úc đang đi trên con đường không thể quay lại”.

Kể từ sau khi giới chức Canberra thúc đẩy điều tra độc lập về COVID-19, phía Bắc Kinh liên tục áp đặt thuế quan (lấy lý do chống bán phá giá, chống trợ cấp) cùng hàng loạt hạn chế lên lúa mạch, thịt bò, than, đồng, gỗ, tôm hùm và rượu Úc. Tháng trước họ còn công bố 14 phát ngôn từ phía Úc “đầu độc” quan hệ song phương – trong đó có lời kêu gọi mở cuộc điều tra đại dịch, nội dung truyền thông chống Trung, lời bày tỏ lo ngại về tình hình Hồng Kông và Tân Cương,…

Dù để ngỏ khả năng đối thoại nhưng Thủ tướng Úc Scott Morrison quyết bảo vệ giá trị và lợi ích quốc gia chứ không thỏa hiệp. Ông khẳng định chính quyền Canberra không thực thi chính sách theo lệnh quốc gia khác.

Không chỉ chỉ thương mại chịu thiệt hại. Thông tin hủy VIC-JS TECH cho thấy hợp tác học thuật cũng sẽ bị tổn thương.