Ukraine làm gì để phá vỡ thế bế tắc trong cuộc chiến?

Moscow đã đưa ra lời "nhắc nhở" về ưu thế trên không vào hôm 3.11 khi phóng đồng loạt 40 UAV tấn công Ukraine, một trong những đợt triển khai máy bay không người lái quy mô lớn trong những tuần gần đây.

Phía Ukraine xác nhận bắn hạ 24 chiếc, nhưng 16 chiếc còn lại đã tấn công thành công một số cơ sở hạ tầng quan trọng, trong đó một cơ sở quân sự ở Ivano-Frankivsk bị bắn trúng.

Nga hôm 5.11 tiếp tục phô diễn hỏa lực với sự kết hợp của 22 UAV và 4 tên lửa các loại, phá hủy cơ sở hạ tầng cảng ở Odessa và cơ sở hạ tầng ở thành phố Kherson. Ukraine cho biết họ đã bắn hạ 15 máy bay không người lái và 2 tên lửa. Cùng ngày, Nga đã thả 87 quả bom lượn xuống Kherson.

Đáng chú ý, 20 binh sĩ được cho là đã thiệt mạng bởi tên lửa Iskander khi Nga tấn công sự kiện trao huân chương nhân dịp kỷ niệm ngày truyền thống của lực lượng tên lửa và pháo binh ở Zaporizhia.

“Đây là một thảm kịch lẽ ra có thể tránh được”, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky nói trong một tuyên bố.

Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Rustem Umerov cũng đã ra lệnh điều tra toàn diện vụ việc này.

Ukraine đạt được thắng lợi không chiến quan trọng

Hãng tin Astra (Nga) ngày 1.11 cho biết 4 tên lửa Ukraine đã bắn trúng một sở chỉ huy Nga ở làng Strilkove, trên mũi Arabat ngoài khơi bờ biển phía đông Crimea, khiến 2 binh sĩ thiệt mạng và 3 người bị thương. Ukraine 3 ngày sau cũng làm hư hại nặng một tàu chiến của Nga ở cảng Kerch. Hình ảnh vệ tinh của Planet Labs chụp ngày 5.11 cho thấy khá rõ địa điểm thiệt hại tại nhà máy đóng tàu Zalyv cũng như tàu tên lửa cỡ nhỏ Askold.

"Theo dữ liệu của tôi, vào ngày 4.11, tại thời điểm xảy ra vụ nổ, chỉ có một chiến hạm có khả năng mang tên lửa hành trình Kalibr ở Kerch, đó là tàu Askold. Con tàu này đang neo đậu ở bến. Có thể thấy nó vẫn nổi, nhưng phần trên của tàu bị hư hại rõ ràng”, một quan chức hải quân Ukraine bình luận về bức ảnh vệ tinh.

Theo giới phân tích, việc bắn hỏng một con tàu như vậy có ý nghĩa rất quan trọng đối với an ninh của Ukraine.

“Nhà máy đóng tàu Zalyv là nhà máy đóng tàu lớn nhất ở Đông Âu và có thể là cơ sở sửa chữa chính cho Hạm đội Biển Đen ở Crimea sau cuộc tấn công thành công của Ukraine vào cơ sở sửa chữa tàu Sevmorzavod ở Sevastopol vào ngày 13.9”, Viện Nghiên cứu chiến tranh (ISW) trụ sở tại Washington nhận định, và cho biết thêm rằng cuộc tấn công mới nhất vào tàu Askold "có thể sẽ khiến nó không thể hoạt động được trong tương lai gần".

Bộ Quốc phòng Nga tuần này cũng tiết lộ Ukraine đã bắn 15 tên lửa vào cảng Kerch, 13 trong số đó đã bị bắn hạ. Các phóng viên quân sự Nga cho biết Ukraine đã tấn công thành phố Skadovsk do Moscow kiểm soát ở Kherson bằng tên lửa vào đêm 4.11 và tấn công cảng Berdyansk bằng tên lửa Storm Shadow vào ngày 5.11. Theo các nguồn tin quân sự Nga, một loạt UAV của Ukraine đã bị bắn rơi khi nhắm mục tiêu vào tuyến đường sắt ở Crimea.

Một số nhà quan sát cho rằng việc Ukraine đang ưu tiên các hoạt động không kích nhằm cố gắng bù đắp cho những bước tiến có phần chậm chạp trên mặt đất sau hơn 5 tháng phát động phản công.

Lực lượng Ukraine báo cáo đã đạt được một số thắng lợi nhỏ gần thành phố Bakhmut, và phòng thủ thành công trước nỗ lực của Nga nhằm bao vây Avdiivka, ở phía nam Bakhmut.

Các phóng viên quân sự Nga cho biết Ukraine đã đổ thêm quân gần sông Dnipro ở Kherson và đang điều hành một lực lượng khoảng 300 binh sĩ, gồm cả xe bọc thép gần làng Krynky.

Cả hai bên đều ghét từ “bế tắc”

Trong một cuộc phỏng vấn với tờ The Economist được đăng ngày 2.11, Tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang Ukraine, tướng Valery Zaluzhny thừa nhận rằng 5 tháng phản công của Ukraine không thu được nhiều kết quả.

"Gống như trong Chiến tranh thế giới thứ nhất, chúng tôi đã đạt đến trình độ công nghệ khiến chúng tôi rơi vào bế tắc", Zaluzhny nói.

Quan chức quân đội cấp cao Ukraine cho rằng quân đội Nga đã rút được kinh nghiệm và thích nghi với cuộc phản công của Ukraine. Ông cũng cho biết Nga "sẽ duy trì lợi thế về vũ khí, thiết bị, tên lửa và đạn dược trong một thời gian".

Tuy nhiên, Văn phòng Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky khẳng định tuyên bố trên không phản ánh đúng về tình hình chiến trường, thậm chí còn cáo buộc tướng Zaluzhny đang “giúp đỡ’ Nga khi đưa ra các thông tin như vậy.

Trợ lý Tổng thống Ukraine Ihor Zhovkva nhấn mạnh những bình luận và nhận xét về tình hình chiến dịch phản công đang bế tắc của tướng Zaluzhny là hoàn toàn không phù hợp và “tạo điều kiện cho đối phương”.

Tổng thống Zelensky hôm 3.11 đã đích thân đưa ra phản hồi về tuyên bố của tướng Zaluzhny. “Thời gian qua, mọi người đều mệt mỏi, bất kể hoàn cảnh ra sao, điều này là dễ hiểu. Nhưng đây không phải là bế tắc, tôi nhấn mạnh điều này một lần nữa”, ông nói.

Trong khi đó, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cũng phủ nhận thông tin nói rằng cuộc chiến đã đi đến “ngõ cụt”.

Kiểm soát vùng trời để phá vỡ bế tắc

Tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang Ukraine Zaluzhny cho biết để phá vỡ thế bế tắc, Ukraine cần giành quyền kiểm soát vùng trời.

“Vũ khí cơ bản như tên lửa và đạn pháo vẫn rất cần thiết. Nhưng lực lượng vũ trang Ukraine cần những năng lực quân sự và công nghệ then chốt để thoát ra khỏi cuộc chiến kiểu này. Điều quan trọng nhất là sức mạnh không quân”, ông nói.

Trong khi đó, chỉ huy người Nga Igor Girkin cũng bày tỏ lo ngại về sự vượt trội của phương Tây về công nghệ không quân trong một bài phân tích ngày 26.10.

“Quân đội của chúng ta sẽ phải dành phần còn lại của chiến dịch thu đông để phòng thủ, cố gắng phát huy hết khả năng của mình để loại bỏ các cuộc khủng hoảng đang nổi lên. Tệ hơn nữa, vào mùa xuân năm sau, đối phương có thể sẽ được tăng cường nghiêm túc về mặt kỹ thuật quân sự”, Girkin viết.

Trả lời Reuters, Tổng thống Ukraine Zelensky cho biết ông đã có kế hoạch chiến đấu cho năm tới trong đó bao gồm “các hướng đi cụ thể”.

Ukraine hiện kỳ vọng vào một bước nhảy vọt về chất lượng vũ khí vào mùa xuân, khi nước này dự kiến nhận được các máy bay chiến đấu F-16 từ kho vũ khí phương Tây. Với tiêm kích F-16 cùng tên lửa không đối không của Mỹ, Kyiv có thể làm chủ không phận và giành lợi thế ở Biển Đen.

Gần hơn với tư cách thành viên EU?

Reuters hôm 6.11 dẫn nguồn thạo tin trong Ủy ban châu Âu cho biết Chủ tịch Von der Leyen sẽ ủng hộ việc mời Ukraine bắt đầu các cuộc đàm phán về tư cách thành viên EU tại hội nghị thượng đỉnh Hội đồng châu Âu vào tháng 12.

Bà Von der Leyen trước đó đã ca ngợi Ukraine vì những tiến bộ trong quá trình cải cách theo yêu cầu của EU. Chủ tịch Ủy ban châu Âu “tin tưởng” Ukraine sẽ sớm đạt được “giai đoạn tiếp theo” của quá trình gia nhập EU.