Việt Nam lên tiếng về lo ngại Mỹ không kiềm chế Trung Quốc ở Biển Đông

Tại cuộc họp báo,phóng viênđề nghị cho biết quan điểm Việt Nam về cuộc họp TPP không có Mỹ sau khi báo chí nước ngoài cho biết ngày 2.5, đã diễn ra họp kín về 11 nước thành viên TPP màkhông có Mỹ. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng cho biết:
Việt Nam coi việc tham gia TPP và các FTA khác là một trong các bước triển khai chủ trương chủ động và tích cực hội nhập kinh tế quốc tế sâu rộng và toàn diện, hoàn thiện hệ thống pháp luật và thể chế kinh tế thị trường, tạo động lực mới để phát triển, đồng thời đóng góp vào xu thế hội nhập và liên kết kinh tế khu vực.Theo đó, Việt Nam sẽ tiếp tục quá trình đổi mới, đẩy mạnh chuẩn bị trong nước, để bảo đảm thực thi hiệu quả các cam kết của các FTA mà Việt Nam đã và sẽ tham gia. Việt Nam cũng sẽ cùng các nước thành viên TPP trao đổi thống nhất các định hướng trong tương lai.

Trước câu hỏi vềtrọng tâm trong chuyến thăm Mỹ sắp tới của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng như chuyệnLiệu hai nước có kế hoạch nào để thúc đẩy các hoạt động hợp tác quân sự giữa hai nước, đặc biệt là trong lĩnh vực trao đổi và mua bán vũ khí,Người phát ngôn cho biết: "Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã có thư mời Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc thăm chính thức Hoa Kỳ. Nội dung cụ thể của chuyến thăm đang được hai bên thu xếp".

Một câu hỏi nữa liên quan đến Mỹ là: "Quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc đang trở nên thân thiết hơn sẽ ảnh hưởng như thế nào đến lập trường Việt Nam? Liên quan đến vấn đề Biển Đông, Việt Nam có lo ngại chính quyền Trump sẽ không phản ứng cản trở đối với hành động của Trung Quốc ở Biển Đông? Việt Nam có thấy bị cô lập khi nhiều nước khu vực đang ngày càng thân thiện hơn với Trung Quốc?"

Về vấn đề này, bà Lê Thị Thu Hằng cho biết: "Việt Nam chủ trương đường lối đối ngoại độc lập tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa, tích cực chủ động hội nhập quốc tế, là bạn và đối tác tin cậy của các nước trên thế giới. Việt Nam ủng hộ các nước hợp tác vì hòa bình, ổn định, hợp tác, phát triển và thịnh vượng ở khu vực cũng như trên thế giới.
Chúng tôi cũng cho rằng duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn hàng hải và hàng không ở khu vực Biển Đông là lợi ích và trách nhiệm chung của các nước trong và ngoài khu vực. Theo đó, các nước cần cùng nhau bảo vệ và thực hiện mục tiêu chung này, kiên trì giải quyết vấn đề Biển Đông bằng các biện pháp hòa bình, trên cơ sở luật pháp quốc tế, tuân thủ các tiến trình ngoại giao và pháp lý, Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và hướng tới Bộ Quy tắc ứng xử của các bên ở Biển Đông (COC)".

Về vấn đề Biển Đông, liên quan đến việcTrung Quốc tự ban hành quy chế cấm đánh bắt cá tại Biển Đông từ 1.5 – 16.8.2017, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam khẳng định:
"Việt Nam có đầy đủ căn cứ pháp lý và bằng chứng lịch sử để khẳng định chủ quyền của mình đối với quần đảo Hoàng Sa cũng như các quyền hợp pháp đối với các vùng biển của Việt Nam được xác định phù hợp với Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982.
Việt Nam kiên quyết phản đối và bác bỏ quyết định đơn phương này của Trung Quốc vì đã xâm phạm nghiêm trọng chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa cũng như các quyền và lợi ích hợp pháp của Việt Nam trên các vùng biển của mình, vi phạm luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 và các văn bản pháp lý quốc tế liên quan, đi ngược lại tinh thần và lời văn của Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) ký giữa ASEAN và Trung Quốc năm 2002, không phù hợp với xu thế phát triển của quan hệ hai nước trong bối cảnh hiện nay, không có lợi cho duy trì hòa bình và ổn định ở khu vực".

Về việcTuyên bố Chủ tịch ASEAN tại Hội nghị Cấp cao ASEAN 30 vừa qua chưa có Tuyên bố rõ ràng về Biển Đông không đề cập đến 3 cụm từ “quân sự hóa”, “xây đảo” và “tôn trọng đầy đủ tiến trình ngoại giao và pháp lý”. Và nhiều năm nay chưa có Tuyên bố chung đồng thuận về vấn đề Biển Đông. Sự thiếu đồng thuận này có thể hiểu là có một số nước không muốn đưa vấn đề Biển Đông vào chương trình nghị sự. Các nước chưa đưa ra một mặt trận thống nhất phản đối Trung Quốc về việc quân sự hóa tại Biển Đông, bà Lê Thị Thu Hằng giải thích:

"Về vấn đề Biển Đông, Tuyên bố Chủ tịch đã nêu được lập trường chung, nhất quán của ASEAN. Cụ thể, các nước ASEAN đã thống nhất lập trường chung, nhất quán là có trách nhiệm hợp tác duy trì hòa bình, ổn định, an ninh và tự do hàng hải, hàng không trên Biển Đông, kiềm chế, không đe dọa và sử dụng vũ lực, tôn trọng đầy đủ các tiến trình pháp lý và ngoại giao, giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, trên cơ sở luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật biển năm 1982, thực hiện đầy đủ Tuyên bố về Ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và hướng tới Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC)".