Ấn Độ đối phó với nạn ‘chết vì chụp hình tự sướng’

Cảnh sát nước này nói rằng con số thực tế có thể cao hơn nhiều, vì nhiều vụ không được trình báo và “chết vì chụp hình tự sướng” không được xem là nguyên nhân tử vong chính thức.

Trên khắp thế giới, chụp hình chính mình không ít lần trở thành hành động nguy hiểm. Tai nạn gây chết người đặc biệt tập trung tại Ấn Độ trong năm gần đây.

Đầu tháng qua có 2 thiếu niên chết đuối dưới ao lúc chụp hình tự sướng ở thành phố Agra. Trong vụ việc khác khiến toàn quốc phẫn nộ, một thanh niên thực hiện những pha nguy hiểm trên tàu hỏa ở Mumbai và tự quay phim lại.

Bang Orissa ghi nhận đến 2 vụ việc thương tâm: một phụ nữ 27 tuổi trượt chân ngã xuống sông lúc chụp hình tự sướng tại khu dã ngoại Kaanakund, một học sinh 13 tuổi bị điện giật khi chụp hình đứng trên nóc tàu hỏa rồi vướng vào dây điện cao thế.

Năm 2018, Viện Khoa học y tế Ấn Độ (AIIMS) thống kê được khoảng một nửa trong 259 vụ chết vì chụp hình tự sướng trên toàn cầu giai đoạn 2011 - 2017 xảy ra ở nước này.

Nghiên cứu của AIIMS phát hiện Ấn Độ, Nga, Mỹ, Pakistan chiếm nhiều trường hợp tử vong nhất. Nạn nhân chụp hình tự sướng thường là chết đuối, bị tàu hỏa hoặc ô tô đâm, ngã từ vị trí cao.

Giới chuyên gia nhận định tâm lý nghiện chụp hình tự sướng tại Ấn xuất phát từ lý do văn hóa xã hội cộng thêm sức hút từ điện thoại thông minh.

Theo công ty dữ liệu tiêu dùng Statista, Ấn Độ thuộc nhóm quốc gia có tỷ lệ sử dụng điện thoại thông minh cao nhất thế giới. Số người sử dụng điện thoại thông minh dự báo vượt qua 760 triệu vào năm nay.

Giáo sư Rita Joshi thuộc đại học Delhi cho biết tầng lớp trung lưu nước này dùng chụp hình tự sướng như cách thể hiện bản thân.

“Chụp hình tự sướng khiến mọi người cảm thấy mình hợp thời khi hình họ đăng lên mạng nhận được lượt thích. Đây là cách dễ dàng nhất để giới trẻ kết nối với cộng đồng toàn cầu, đặc biệt với những người bạn phương Tây thời thượng có lối sống mà họ muốn bắt chước”, theo giáo sư Joshi.

Nhân vật nổi tiếng góp phần thúc đẩy xu hướng. Thủ tướng Narendra Modi nhiều lần chụp hình cùng các nhà lãnh đạo khác, hình ngôi sao Bollywood tự chụp thu hút lượng lớn người xem.

Nhưng số vụ chụp hình tự sướng vô trách nhiệm làm dấy lên lo ngại, thúc đẩy phong trào chấn chỉnh chuyện này.

Giáo sư Ponnurangam Kumaraguru thuộc Viện Công nghệ thông tin Indraprastha (Delhi) cùng một số nhà nghiên cứu khác viết nên ứng dụng tên Saftie nhằm mục đích cảnh báo người chụp hình địa điểm nào là nguy hiểm (dựa trên đánh giá của người dùng khác).

Doanh nhân Deepak Gandhi thì phát động phong trào SelfieToDieFor, nâng cao ý thức người dân về chụp hình tự sướng an toàn. Trang web của SelfieToDieFor đăng tải những đoạn phim về hậu quả lúc chụp ở địa điểm nguy hiểm.

Giới chức Ấn Độ cũng tham gia. Cơ quan quản lý đường sắt đăng tải mẹo chụp hình an toàn trên Twitter và đặt ra quy định trừng phạt nghiêm trường hợp chụp hình quá mạo hiểm trên tàu hỏa. Cảnh sát Mumbai, Goa lập khu vực cấm chụp hình tự sướng tại bãi biển. Bộ Đường sắt có phong trào nâng cao nhận thức thu hút ngôi sao Bollywood tuyên truyền.

Theo giáo sư Kumaraguru, chiến dịch tuyên truyền sẽ hiệu quả nếu nhắm đến nhóm dân số 18 - 30 tuổi – nạn nhân chính của chụp hình tự sướng. Các hãng điện thoại cũng có thể tung ra sản phẩm trang bị tính năng cảnh báo.