Bắc Kinh chính thức thông qua luật an ninh Hồng Kông, có hiệu lực từ 1.7

Theo tờ Bưu điện Hoa Nam buổi sáng (SCMP), Ủy ban Thường vụ Đại hội Đại biểu Nhân dân Toàn quốc Trung Quốc (NPC), tức Quốc hội Trung Quốc, thông qua dự luật an ninh Hồng Kông, trong đó dự kiến áp dụng hình phạt tối đa là tù chung thân, trái với thông tin giới hạn 10 năm như trước đó.

Các nguồn tin nói với SCMP, luật an ninh Hồng Kông được NPC được thông qua với sự ủng hộ của toàn bộ 162 thành viên trong vòng 15 phút kể từ khi cuộc họp bắt đầu vào 9 giờ sáng. Chỉ một vài đại biểu Hồng Kông tại NPC được thấy dự thảo luật trước khi nó được thông qua. Luật dự kiến có hiệu lực từ 1.7, ngày kỷ niệm 23 năm thành phố được Anh trao trả cho Trung Quốc.

Hôm 28.6, Quốc hộ Trung Quốc bắt đầu cuộc họp đặc biệt về dự luật và thông qua vào ngày cuối cùng của phiên họp 3 ngày. Ủy ban Luật Cơ bản, cơ quan tư vấn cho Bắc Kinh về tiểu hiến pháp Hồng Kông, sẽ họp ngay lập tức sau khi dự luật an ninh Hồng Kông được thông qua nhằm đưa luật này vào Phụ lục III của Luật Cơ bản của đặc khu.

Một nguồn thạo tin nói với Tân Hoa Xã rằng chi tiết luật an ninh sẽ được công bố chiều nay, đánh dấu lần đầu tiên luật được công bố đầy đủ với công chúng. Tất cả đại biểu Hồng Kông tại Trung Quốc đại lục đã được yêu cầu tham dự cuộc họp ngắn về luật mới tại văn phòng liên lạc của chính phủ trung ương vào 15h chiều nay (giờ Hồng Kông).

Trung Quốc hôm 20.6 hé lộ các điều khoản chính thức của luật an ninh Hồng Kông, cấm các hành vi ly khai, lật đổ, khủng bố và cấu kết với các thế lực nước ngoài hoặc bên ngoài để đe dọa an ninh quốc gia. Theo đó, chính quyền đại lục sẽ lập ra một cơ quan an ninh tại Hồng Kông để phân tích, đánh giá tình hình an ninh, thu thập thông tin và hỗ trợ chính quyền đặc khu thực thi luật an ninh quốc gia.

Luật an ninh Hồng Kông đã làm dấy lên lo ngại về nguyên tắc "Một quốc gia, Hai chế độ", cam kết cho đặc khu Hồng Kông mức độ tự trị cao khi đặc khu được Anh trao trả cho Trung Quốc năm 1997. Tuy nhiên, phía Bắc Kinh nhiều lần khẳng định dự luật trên thực tế củng cố nguyên tắc tự trị trên cũng như phục vụ lợi ích và hỗ trợ Hồng Kông phát triển.

Trước đó một ngày, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo tuyên bố Washington đã bắt đầu bỏ trạng thái đặc biệt của Hồng Kông. Cụ thể, Mỹ sẽ dừng xuất khẩu vũ khí và đình chỉ quy định ưu đãi thương mại cho đặc khu này.

“Quyết định của Đảng Cộng sản Trung Quốc về loại bỏ các quyền tự do của Hồng Kông đã buộc chính quyền Trump phải đánh giá lại các chính sách của mình đối với lãnh thổ này. Mỹ buộc phải thực hiện hành động này để bảo vệ an ninh quốc gia. Chúng tôi không còn phân biệt được việc xuất khẩu các mặt hàng được kiểm soát sang Hồng Kông hay Trung Quốc đại lục”, ông Pompeo nói hôm 29.6.

Lệnh chấm dứt xuất khẩu sản phẩm quốc phòng sang Hồng Kông sẽ có hiệu lực ngay sau tuyên bố trên. Mỹ cũng sẽ thực hiện các bước ngừng xuất khẩu công nghệ có thể sử dụng cho cả mục đích quân sự và dân sự sang đặc khu hành chính này.

Ngoài ra, Bộ Thương mại Mỹ cũng thông báo bắt đầu thu hồi trạng thái đặc biệt của Hồng Kông bao gồm cả các trường hợp ưu tiên về giấy phép xuất khẩu, cho biết thêm rằng các động thái tiếp theo để loại bỏ tình trạng đặc quyền của Hồng Kông đã được đánh giá. “Chúng tôi kêu gọi Bắc Kinh lập tức đảo ngược dự luật và thực hiện những lời hứa mà họ đã đưa ra cho người dân Hồng Kông và thế giới”, Bộ Thương mại Mỹ cho biết.

Bên cạnh đó, Ngoại trưởng Đức Heiko Maas kêu gọi tất cả 27 nước thành viên Liên minh châu Âu (EU) cần có “một tiếng nói duy nhất" và đoàn kết chống lại luật an ninh quốc gia mà Bắc Kinh áp cho Hồng Kông. Ông coi đây là hành động rất cần thiếp để đối phó lại Bắc Kinh trong bối cảnh Trung Quốc ngày càng gia tăng ảnh hưởng và có các động thái mạnh tay ở Hồng Kông và ở khu vực láng giềng.

Hoàng Vũ (theo SCMP, Reuters)