Bé trai 18 tháng tuổi cứng hàm, tím môi khi gồng vì bị uốn ván

Ngày 13.12, Bệnh viện Nhi đồng 2 cho hay vừa tiếp nhận 1 bé trai bị bệnh uốn ván trong tình trạng nguy hiểm. Bệnh nhi là cháu B.T.S.(18 tháng tuổi, ngụ quận Bình Thạnh, TP.HCM) được chuyển đến bệnh viện trong tình trạng cứng hàm, ưỡn cong người, chân duỗi thẳng và tay nắm chặt khi kích thích.

Theo ThS.BS Nguyễn Đình Quy - Bệnh viện Nhi đồng 2, qua thăm khám, các bác sĩ không thấy vết thương ngoài da, không có tiền căn thương tích liên quan đến vật rỉ sét. Bé nhanh chóng được hội chẩn cùng chuyên gia truyền nhiễm và xác định bệnh lý uốn ván.

“Ngay lập tức chúng tôi chuyển bệnh nhi đến Bệnh viện Bệnh nhiệt đới TP.HCM điều trị tiếp theo quy định của Sở Y tế TP.HCM về một số bệnh truyền nhiễm”, bác sĩ Quy nói.

Theo người nhà của S., từ lúc sinh đến nay, bé chỉ được tiêm ngừa 2 mũi (mũi lao và viêm gan B), sau đó không tiêm thêm vắc xin nào. Cách nhập viện 5 ngày, bé S. sốt nhẹ rồi cứng hàm tăng dần, ăn uống khó khăn, thỉnh thoảng ưỡn cong người và tím nhẹ môi khi gồng. Gia đình hoảng sợ liền đưa bé đến bệnh viện cấp cứu.

Bác sĩ Quy cho biết uốn ván là bệnh lý nguy hiểm, tỉ lệ biến chứng và tử vong cao, nhưng đã có vắc xin phòng ngừa trong chương trình tiêm chủng quốc gia từ rất lâu. Tuy nhiên, thỉnh thoảng bệnh viện này vẫn tiếp nhận những bệnh nhi uốn ván.

Uốn ván là bệnh cấp tính do ngoại độc tố (tetanus exotoxin) của trực khuẩn uốn ván (Clostridium tetani) phát triển tại vết thương trong điều kiện yếm khí. Bệnh biểu hiện những cơn co cứng cơ kèm theo đau, trước tiên là các cơ nhai, cơ mặt, cơ gáy và sau đó là cơ thân.

Vi khuẩn uốn ván tồn tại trong ruột của súc vật, tại đây vi khuẩn cư trú một cách bình thường không gây bệnh. Trong điều kiện không thuận lợi, vi khuẩn tồn tại dưới dạng nha bào.

Thông thường nha bào uốn ván xâm nhập vào cơ thể qua các vết thương sâu bị nhiễm đất bẩn, bụi đường, phân người, phân súc vật hoặc các vật sắt nhọn rỉ sét qua các vết rách trên da.

Cơ thể không có miễn dịch tự nhiên với vi khuẩn uốn ván. Người mẹ được tiêm phòng uốn ván trong lúc mang thai có thể truyền kháng thể qua nhau thai sang con, nhưng kháng thể chỉ tồn tại không quá 2 tháng trong máu con. Việc truyền kháng thể từ sữa mẹ rất ít.

Các xét nghiệm để chẩn đoán xác định bệnh ít có giá trị. Rất hiếm tìm thấy vi khuẩn uốn ván từ vị trí bị nhiễm khuẩn, thông thường cũng không phát hiện được sự đáp ứng kháng thể. Do vậy, việc xác định bệnh chủ yếu dựa vào bệnh sử và thăm khám.

“Việc điều trị bệnh rất phức tạp, đôi khi phải mở khí quản, thở bằng máy nếu trẻ suy hô hấp nặng và đa phần để lại di chứng thần kinh, tỷ lệ tử vong cao khi có biến chứng. Vì vậy, điều quan trọng nhất là các bậc phụ huynh phải đưa trẻ tiêm ngừa vắc xin DPT (bạch hầu – ho gà – uốn ván) nằm trong chương trình tiêm chủng quốc gia lúc 2, 3, 4 tháng tuổi để phòng ngừa căn bệnh này”, bác sĩ Quy khuyến cáo.