Các gã khổng lồ công nghệ Mỹ đấu tranh để loại bỏ hệ thống phân cấp Ấn Độ cổ đại

Apple, công ty niêm yết có giá trị lớn nhất thế giới, đã cập nhật chính sách ứng xử của nhân viên khoảng 2 năm trước để nghiêm cấm rõ ràng sự phân biệt đối xử trên cơ sở đẳng cấp, mà họ thêm vào cùng với các danh mục hiện có như chủng tộc, tôn giáo, giới tính, tuổi tác và tổ tiên.

Việc thêm vào danh mục mới vượt ra ngoài luật phân biệt đối xử của Mỹ, vốn không cấm chế độ đẳng cấp một cách rõ ràng.

Bản cập nhật được đưa ra sau khi lĩnh vực công nghệ, nơi coi Ấn Độ là nguồn cung cấp lao động nước ngoài có tay nghề cao, nhận được hồi chuông cảnh tỉnh hồi tháng 6.2020 khi cơ quan quản lý việc làm ở bang California (Mỹ) kiện Cisco Systems thay mặt cho một kỹ sư cấp thấp vì cáo buộc hai sếp cản trở sự nghiệp của anh.

Phủ nhận hành vi sai trái, Cisco cho biết cuộc điều tra nội bộ không tìm thấy bằng chứng phân biệt đối xử và một số cáo buộc là vô căn cứ vì đẳng cấp không phải là "giai cấp được bảo vệ" hợp pháp ở bang California.

Trong tháng này, một hội đồng kháng cáo đã từ chối nỗ lực của Cisco Systems nhằm đẩy vụ việc ra phân xử riêng, có nghĩa là vụ kiện của tòa án có thể được đưa ra sớm nhất là vào năm sau.

Tranh chấp - vụ kiện việc làm đầu tiên của Mỹ về chủ nghĩa đẳng cấp bị cáo buộc - đã buộc các các hãng công nghệ lớn phải đối đầu với một hệ thống phân cấp hàng thiên niên kỷ, nơi vị trí xã hội của người Ấn Độ dựa trên dòng dõi gia đình, từ tầng lớp Bà la môn hàng đầu cho đến người Dalits bị xa lánh là và được ký gửi cho lao động chân tay.

Kể từ khi đơn kiện được đệ trình, một số nhóm hoạt động cùng nhân viên đã bắt đầu tìm kiếm luật phân biệt đối xử cập nhật của Mỹ và cũng kêu gọi các hãng công nghệ thay đổi chính sách riêng để giúp lấp đầy khoảng trống, ngăn chặn chủ nghĩa đẳng cấp.

Những nỗ lực của họ đã tạo ra những kết quả chắp vá, theo đánh giá của hãng tin Reuters về chính sách trên toàn ngành công nghiệp Mỹ, vốn sử dụng hàng trăm ngàn công nhân từ Ấn Độ.

Kevin Brown, giáo sư luật Đại học Nam Carolina nghiên cứu các vấn đề về đẳng cấp, cho biết: “Tôi không ngạc nhiên khi các chính sách sẽ không nhất quán vì đó gần như là những gì bạn mong đợi khi luật pháp không rõ ràng. Tôi có thể tưởng tượng rằng các bộ phận của một tổ chức đang nói điều này có ý nghĩa và các bộ phận khác đang nói rằng chúng tôi không nghĩ rằng lập trường đó hợp lý”, trích dẫn sự không chắc chắn giữa các lãnh đạo về việc liệu “giai cấp” cuối cùng có được đưa vào các quy chế của Mỹ không.

Theo Reuters, chính sách nội bộ chính của Apple về ứng xử tại nơi làm việc, đã được Reuters nhìn thấy, bổ sung tham chiếu đến đẳng cấp trong cơ hội việc làm bình đẳng và các bộ phận chống sách nhiễu sau tháng 9.2020.

Apple xác nhận đã "cập nhật ngôn ngữ cách đây vài năm để củng cố rằng chúng tôi cấm phân biệt đối xử hoặc quấy rối dựa trên giai cấp". Công ty nói thêm rằng đào tạo cung cấp cho nhân viên cũng đề cập rõ ràng đến giai cấp.

"Các nhóm của chúng tôi liên tục đánh giá các chính sách, đào tạo, quy trình và nguồn lực của chúng tôi để đảm bảo rằng chúng là toàn diện. Chúng tôi có một đội ngũ đa dạng, toàn cầu và tự hào rằng các chính sách và hành động của chúng tôi phản ánh điều đó", Apple thông báo.

Trong một diễn biến khác ở lĩnh vực công nghệ, IBM nói với Reuters rằng họ đã thêm giai cấp, vốn đã có trong các chính sách cụ thể ở Ấn Độ, vào các quy tắc phân biệt đối xử trên toàn cầu sau khi đơn kiện của Cisco được đệ trình, dù từ chối đưa ra một ngày cụ thể hoặc lý do.

Chương trình đào tạo duy nhất của IBM đề cập đến giai cấp dành cho các nhà quản lý ở Ấn Độ, công ty cho biết thêm.

Một số công ty không đề cập cụ thể về đẳng cấp trong chính sách toàn cầu chính của họ, bao gồm Amazon, Dell, Meta Plaforms, Microsoft và Google.

Hãng tin Reuters đã xem xét từng chính sách, một số chỉ được công bố nội bộ cho nhân viên.

Ngoại trừ Meta Plaforms không nêu chi tiết, tất cả công ty đều nói với Reuters rằng họ không khoan nhượng với định kiến ​​giai cấp và nói sự thiên vị đó sẽ nằm trong các lệnh cấm phân biệt đối xử theo các danh mục như tổ tiên, chính sách quốc gia.

Chủ nghĩa giai cấp ở Ấn Độ

Theo một số nghiên cứu trong những năm gần đây, sự phân biệt đối xử về đẳng cấp đã bị cấm ở Ấn Độ hơn 70 năm trước, nhưng sự thiên vị vẫn tồn tại. Trong đó có một nghiên cứu cho thấy người Dalit không đại diện cho các công việc được trả lương cao hơn. Tranh luận về thứ bậc là điều gây tranh cãi ở Ấn Độ và nước ngoài, trong đó vấn đề liên quan đến tôn giáo và một số người nói rằng sự phân biệt đối xử hiện nay rất hiếm.

Các chính sách của chính phủ dành chỗ cho sinh viên có đẳng cấp thấp hơn tại các trường đại học hàng đầu Ấn Độ giúp tạo ra nhiều công việc công nghệ cao ở phương Tây những năm gần đây.

Reuters đã nói chuyện với khoảng 2 tá nhân viên công nghệ Dalit ở Mỹ, những người nói rằng sự phân biệt đối xử đã theo họ ở nước ngoài. Họ nói rằng các dấu hiệu về đẳng cấp, bao gồm họ, quê quán, chế độ ăn kiêng hoặc thực hành tôn giáo, khiến đồng nghiệp bỏ qua họ trong việc tuyển dụng, thăng chức và các hoạt động xã hội.

Reuters không thể xác minh độc lập các cáo buộc của các nhân viên, tất cả đều giấu tên và nói rằng sợ sẽ làm tổn hại đến sự nghiệp của mình. Hai người nói rằng đã bỏ việc vì chủ nghĩa đẳng cấp.

Một số nhóm nhân viên, bao gồm cả Alphabet worker Union (AWU - tổ chức công đoàn làm việc cho Alphabet) tại công ty mẹ của Google, nói rằng việc đề cập rõ ràng về đẳng cấp trong các quy tắc của công ty sẽ mở ra cánh cửa cho các hãng đầu tư vào các lĩnh vực như thu thập dữ liệu và đào tạo ở cùng cấp độ như họ làm để bảo vệ các nhóm.

Mayuri Raja, kỹ sư phần mềm của Google - thành viên AWU ủng hộ các đồng nghiệp có giai cấp thấp hơn, nói: “Sự phân biệt giai cấp đáng kể tồn tại ở Mỹ”.

Hơn 1.600 nhân viên Google đã yêu cầu bổ sung giai cấp vào quy tắc ứng xử chính tại nơi làm việc trên toàn thế giới trong một bản kiến ​​nghị, mà họ gửi qua email cho Giám đốc điều hành Sundar Pichai vào tháng trước và phản đối vào tuần trước sau khi không có phản hồi.

Google nhắc lại với Reuters rằng phân biệt giai cấp thuộc về nguồn gốc quốc gia, tổ tiên và phân biệt sắc tộc. Công ty từ chối giải thích thêm về các chính sách của mình.

"Apple không phân biệt đối xử trong việc tuyển dụng"

Việc thêm đẳng cấp vào quy tắc ứng xử chung không phải là chưa từng thấy. World Wide Web Consortium, tổ chức tiêu chuẩn công nghiệp một phần có trụ sở tại bang Massachusetts (Mỹ), đã giới thiệu nó vào tháng 7.2020. Đại học Bang California và đảng Dân chủ đã theo dõi trong hai năm qua.

Hồi tháng 5.2022, the Civil Rights Department - cơ quan quản lý việc làm của bang California đã thêm đẳng cấp vào chính sách cơ hội việc làm bình đẳng cho người sử dụng lao động. Tuy nhiên, động thái của Apple, công ty khổng lồ trị giá 2.800 tỉ USD với hơn 165.000 nhân viên toàn thời gian trên toàn cầu, có vẻ rất lớn.

Chính sách tuyển dụng công bằng của nhà sản xuất iPhone hiện tuyên bố rằng Apple "không phân biệt đối xử trong việc tuyển dụng, đào tạo hoặc quảng cáo trên cơ sở 18 danh mục, bao gồm chủng tộc, màu da, tổ tiên, nguồn gốc quốc gia, đẳng cấp, tôn giáo, tín ngưỡng, tuổi tác" cộng với khuyết tật, khuynh hướng tình dục và bản dạng giới.

Bản dạng giới, hay còn được gọi là nhân dạng giới là sự nhận thức một người về giới của bản thân họ. Bản dạng giới của một người có thể đồng nhất hoặc không đồng nhất với giới được chỉ định sau sinh dựa trên giới tính sinh học của họ.

Ngược lại, nhiều người sử dụng lao động do dự trong việc vượt ra ngoài luật pháp với các chính sách chính của họ, theo ba luật sư việc làm gồm cả Koray Bulut, đối tác tại công ty luật đa quốc gia Goodwin Procter (Mỹ).

Koray Bulut nói: “Hầu hết các công ty chỉ trích dẫn từ các đạo luật liên bang và tiểu bang liệt kê các danh mục được bảo vệ”.

Tuy nhiên, một số công ty đã đi xa hơn trong các chính sách thứ cấp chi phối các hoạt động hạn chế hoặc chỉ đóng vai trò là các hướng dẫn lỏng lẻo.

Ví dụ: Đẳng cấp được viết rõ ràng trong Chính sách truyền thông xã hội toàn cầu của Dell và trong Nguyên tắc nhân quyền toàn cầu của nhóm phát triển bền vững Amazon cùng quy tắc ứng xử của Google dành cho nhà cung cấp.

Amazon và Dell xác nhận đã bắt đầu đề cập đến đẳng cấp trong các bài thuyết trình chống thiên vị cho ít nhất một số nhân viên mới bên ngoài Ấn Độ. Họ từ chối nêu rõ khi nào, tại sao và mức độ họ bổ sung, dù Dell cho biết thực hiện thay đổi sau khi đơn kiện của Cisco được đệ trình.

Bài thuyết trình của các công ty bao gồm cả giải thích về giai cấp như cấu trúc xã hội không mong muốn tồn tại ở nhiều nơi trên thế giới, theo đánh giá của Reuters về một số khóa đào tạo trực tuyến, với tài liệu của Dell đề cập đến vụ kiện gần đây.

John-Paul Singh Deol, luật sư việc làm hàng đầu tại hãng Dhillon Law Group ở thành phố San Francisco (Mỹ), nói rằng chỉ bao gồm giai cấp trong đào tạo và hướng dẫn đã nói không thành thật vấn đề này vì lực lượng pháp lý của họ là đáng ngờ.

Janine Yancey, Giám đốc điều hành Emtrain - công ty bán chương trình đào tạo chống thiên vị cho khoảng 550 nhà tuyển dụng và luật sư việc làm lâu năm, đã bác bỏ đặc điểm này.

Bà Janine Yancey nói: “Không công ty nào muốn có sự thay đổi của nhân viên, thiếu năng suất và xung đột - điều đó không tốt cho công việc kinh doanh. Tuy nhiên, việc đề cập đến đẳng cấp một cách rõ ràng có thể sẽ làm tăng số lượng các khiếu nại về nhân sự cho rằng đó là sự thiên vị. Bất cứ khi nào định gọi một điều gì đó cụ thể, bạn đang tăng khối lượng công việc của mình theo cấp số nhân”.

Apple từ chối nói liệu có bất kỳ khiếu nại nào được đưa ra theo điều khoản đẳng cấp của họ hay không.

Kevin Brown cho rằng không có giải pháp ngay lập tức cho cuộc tranh luận về việc liệu các công ty có nên tham chiếu giai cấp hay không.

Ông nói: “Đây là vấn đề cuối cùng sẽ được giải quyết bởi các tòa án. Khu vực hiện tại không có gì bất ổn".