Lầu Năm Góc ngày 22.9 đưa tin chiến đấu cơ Trung Quốc đánh chận trước mũi máy bay do thám Mỹ đang bay tuần tra ở không phận quốc tế, cách bán đảo Shansdong (TQ) khoảng 80 dặm hôm 15.9.
Sự cố nguy hiểm này diễn ra trước khi Tổng thống Mỹ Barack Obama đãi tiệc cấp nhà nước dành cho Chủ tịch TQ Tập Cận Bình tại Nhà Trắng ngày 25.9.
Vụ chiến đấu cơ Trung Quốc đánh chận diễn ra trên biển Hoàng Hải: hai chiến đấu cơ JH-7 của không quân TQ bay sát chiếc máy bay do thám RC-135 của Mỹ, khiến suýt đâm vào nhau, theo hai quan chức Lầu Năm Góc nói với báo Washington Free Beacon.
Người phát ngôn Lầu Năm Góc Peter Cook nói vụ máy bay TQ bay chặn này là “không an toàn”, nhưng phủ nhận chuyện máy bay Mỹ-TQ suýt đâm vào nhau, theo báo Washington Examiner.
Bộ chỉ huy Thái Bình Dương nêu vụ bay chặn này “không an toàn” và Lầu Năm Góc mở cuộc điều tra.
Một số quan chức Lầu Năm Góc giấu tên, nói vụ đối đầu này giống vụ suýt đâm vào nhau hồi tháng 8.2014, giữa một chiếc J-11 của TQ với chiếc máy bay tuần tra biển P-8 của hải quân Mỹ đang tuần tra trên không phận Biển Đông.
Báo Washington Free Bacon nói trong vụ này, chiếc J-11 bay chỉ cách chiếc P-8 khoảng 7-10 mét, nhằm buộc chiếc này phải rời xa vùng tuần tra.
Bắc Kinh hung hăng tuyên bố độc chiếm Biển Đông, nên quân đội TQ xử sự hung hăng với máy bay và tàu nước ngoài. Biển Đông là tuyến hàng hải bận rộn, chở số hàng hóa trị giá 25 ngàn tỷ USD/năm.
Mỹ đã kêu gọi TQ chấm dứt xây các đảo nhân tạo trên Biển Đông, do Mỹ và các nước láng giềng của TQ lo ngại TQ có thể sử dụng chúng vào mục đích quân sự. Nhưng Bắc Kinh nói hoạt động này chỉ nhằm mục đích nhân đạo.
Gần đây, TQ cũng triển khai hải quân xa bờ, như đầu tháng 9 này, 5 tàu chiến đi qua eo biển Bering-ngoài khơi bang Alaska của Mỹ-đúng lúc ông Obama thăm bang này.
Ngày 22.9, thượng nghị sĩ Mỹ John McCain nói: sự việc 15.9 là “một phần ứng xử hung hăng ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương” của TQ.
Trong bản tuyên bố, ông viết: “Chuyến bay này vào lúc đang có thương lượng các quy định đối đầu trên không, và chỉ một tuần trước khi ông Tập đến Mỹ, dẫn đến thắc mắc về những ý đồ của TQ và phản ứng cho đến nay của chính quyền Obama”.
Bảo Vĩnh (theo Reuters)