Cựu Thứ trưởng Trương Quốc Cường nhận trách nhiệm người đứng đầu trong vụ buôn bán thuốc giả

Sáng 13.5, HĐXX TAND TP.Hà Nội tiếp tục tiến hành xét hỏi các bị cáo trong vụ án “Buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh mang nhãn mác Health 2000 Canada; Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng; Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ, xảy ra tại TP.HCM, các tỉnh, thành phố khác và Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế)”.

'Lỗ hổng' tại Cục Quản lý Dược

Trong vụ án này, cựu Thứ trưởng Bộ Y tế Trương Quốc Cường và 2 bị cáo Nguyễn Việt Hùng (nguyên Phó Cục trưởng Cục Quản lý Dược Bộ Y tế), Lê Đình Thanh (nguyên Công chức Cục Hải quan TP.HCM) bị truy tố về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.

Trả lời HĐXX, cựu Thứ trưởng Bộ Y tế Trương Quốc Cường bày tỏ lấy làm tiếc khi xảy ra nhiều sự việc tại Cục Quản lý Dược, thời điểm này ông đang giữ chức Cục trưởng.

Đối với thuốc giả được nhãn mác Heath 2000 Canada, bị cáo Cường thừa nhận có thiếu sót trong việc cấp số đăng ký. Ngoài ra, Tòa còn thấy có 2 bất cập là các bị cáo bỏ thủ tục hợp pháp hóa Lãnh sự và không phân công cụ thể đến các nhóm thẩm định sau khi lấy ý kiến bổ sung. "Đây là lỗ hổng rất lớn" - bị cáo Cường thừa nhận có những bất cập trên.

"Với vai trò, trách nhiệm là một Cục trưởng, người đứng đầu, bị cáo Trương Quốc Cường xin chịu trách nhiệm trước sai sót", bị cáo Cường nói.

Trước những sai phạm tại Cục Quản lý được và các thuộc cấp, cựu Thứ trưởng Bộ Y tế cho rằng quá trình làm việc, thẩm định thuốc tại Cục có quá nhiều bất cập. Từ những lỗ hổng tại Cục mà dẫn đến sai phạm của nhiều cán bộ, nhân viên.

Trong vụ án này, VKS xác định bị cáo Trương Quốc Cường khi làm Cục trưởng Cục Quản lý Dược, Phó chủ tịch thường trực, được Chủ tịch ủy quyền điều hành Hội đồng xét duyệt thuốc đã thực hiện không đúng, không đầy đủ trách nhiệm được giao.

Bị cáo Cường đã thiếu giám sát, kiểm tra, kiểm soát hoạt động của nhóm chuyên gia thẩm định và bộ phận thường trực đăng ký thuốc, đồng ý xét duyệt cấp số đăng ký thuốc trong khi hồ sơ không đủ điều kiện cấp dẫn đến hậu quả 6/7 loại thuốc giả nhãn mác Health 2000 được nhập khẩu và tiêu thụ tại Việt Nam, với trị giá hơn 148 tỉ đồng.

Không quyết định thu hồi

Trả lời câu hỏi tại phiên tòa về việc không ra quyết định thu hồi thuốc, bị cáo Cường cho biết cá nhân ông rất quan tâm sau khi có thông tin phản hồi và chủ động chỉ đạo xác minh… nhưng thông tin phản hồi chưa rõ ràng. Bị cáo Cường cũng thừa nhận việc không quyết định thu hồi ngay là một sai sót.

Theo cơ quan công tố, sau khi xảy ra vụ án VN Pharma giai đoạn I, Cục Quản lý Dược đã ban hành Văn bản gửi và đề nghị Đại sứ quán Canada tại Việt Nam xác minh thông tin về 4 Công ty Dược của Canada đang hoạt động về thuốc tại Việt Nam, trong đó có Công ty Health 2000 Canada.

Sau đó, Cục Quản lý Dược đã nhận được 2 email phản hồi đề nghị xác minh;  trong đó, email ngày 2.10.2014 của Cơ quan điều tra Canada có nội dung: “Cả Helix Pharmaceuticals Inc. và Health 2000 Inc. đều không sở hữu giấy phép sản xuất thuốc hợp lệ, cũng như không có bất kỳ sản phẩm nào có Mã định danh sản phẩm thuốc hợp lệ, và do đó các công ty này không có bất kỳ sản phẩm nào được cấp phép lưu hành tại Canada”.

Cấp dưới đã in nội dung các email trên ra giấy và báo cáo Trương Quốc Cường nhưng ông Cường đã có bút phê “Cần có con dấu + chữ ký”.

Lần thứ hai được cấp dưới báo cáo lên về tình hình phối hợp giữa các phòng chức năng trong việc xác minh tình trạng pháp lý của các Công ty Dược Canada và việc tiếp nhận thông tin phản hồi từ phía Canada, thì Trương Quốc Cường có bút phê: “Tôi đã đề nghị cần có công văn chính thức (có Letter head và dấu, chữ ký); - Đề nghị lưu hồ sơ báo cáo cơ quan chức năng khi có yêu cầu”…

Mặc dù nhận được nhiều nguồn thông tin cảnh báo như nêu trên nhưng Trương Quốc Cường không quyết định đình chỉ lưu hành, thu hồi số thuốc không rõ nguồn gốc xuất xứ, giả nhãn mác Health 2000 Canada đã nhập khẩu.

Điều này dẫn đến hậu quả là sau ngày 21.11.2014, 4 loại thuốc giả nhãn mác Health 2000 Canada, không rõ nguồn gốc xuất xứ (H2K Levofloxacin, H2K Ciprofloxacin, Kaderox-250 và MGP Moxinase-625) vẫn được cung cấp cho các đơn vị kinh doanh dược, các cơ sở y tế để bán, sử dụng điều trị cho người bệnh, có trị giá hơn 3,7 tỉ đồng.

 Theo cáo trạng, lợi dụng những sơ hở trong công tác quản lý Dược và Hải quan, trong các năm 2008 - 2010, Nguyễn Lê Xuân Khang (người Việt Nam định cư tại Canada và có quốc tịch Canada) đã bàn bạc, thống nhất với Nguyễn Minh Hùng (cựu Chủ tịch VN Pharma) và ông Lê Văn Sơn lập hồ sơ các thuốc mang nhãn mác Health 2000 Canada để Công ty Cudupha, Công ty Vimedimex đứng tên xin cấp số đăng ký.

Thực tế, các hồ sơ thuốc đều là giả nhưng do một số cán bộ của Cục Quản lý Dược thiếu trách nhiệm hoặc có động cơ cá nhân đã làm trái công vụ trong quá trình thẩm định, xét duyệt nên 7 loại thuốc Extrafovir; Kaderox-250; Kafotax-1000; MGP Axinex-1000, MGP Mosinase-625, H2K Levofloxacin và H2K Ciprofloxacin mang nhãn mác Health 2000 Canada đã được cấp số đăng ký.

Sau khi các thuốc trên được cấp số đăng ký, Nguyễn Minh Hùng đã cấu kết với Nguyễn Lê Xuân Khang, Võ Mạnh Cường cùng các nhân viên Công ty VN Pharma, Công ty TNHH thương mại hàng hải Quốc tế H&C và một số đối tượng khác thực hiện các thủ đoạn để buôn bán, nhập khẩu, thông quan một số lượng lớn thuốc giả nguồn gốc, xuất xứ vào Việt Nam để tiêu thụ trong nước, gây thiệt hại về kinh tế và sức khỏe cho người bệnh.