Lúc 9 giờ 30 sáng hằng ngày trong tuần này, một quan chức ăn nói nhỏ nhẹ đã xuất hiện trên truyền hình Triều Tiên để báo cáo số người bị sốt và số ca tử vong mới, đồng thờo nêu các biện pháp ngăn chặn đợt bùng phát COVID-19 đầu tiên ở nước này.
Quan chức ít được biết đến, ông Ryu Yong Chol, đã trở thành gương mặt đại diện cho cuộc chiến chống lại dịch bệnh của Triều Tiên, khá giống vai trò tiến sĩ Anthony Fauci (chuyên gia dịch tễ hàng đầu Mỹ và cố vấn y tế chính cho Tổng thống Biden) hoặc Jeong Eun-kyeong (Giám đốc cơ quan phòng chống dịch bệnh Hàn Quốc).
Trong hơn 2 năm, với biên giới bị phong tỏa, Triều Tiên không báo cáo ca mắc COVID nào. Kể từ khi xác nhận đợt bùng phát COVID-19 đầu tiên và ban bố tình trạng khẩn cấp vào tuần trước, Triều Tiên đã thay đổi chiến lược. Dường như học theo nhiều quốc gia khác, Triều Tiên đang công bố dữ liệu chi tiết về sự lây lan của vi rút SARS-CoV-2 và lời khuyên về cách phòng tránh nó.
Hãng thông tấn trung ương KCNA đưa tin Ryu Yong Chol làm việc cho trụ sở phòng chống dịch khẩn cấp của nhà nước, có vẻ như mới được thành lập để xử lý COVID-19.
Cơ quan Triều Tiên tổ chức các cuộc họp giao ban hàng ngày, do Ryu Yong Chol chủ trì, nhưng không có câu hỏi từ các phóng viên.
"Chúng ta nên tăng cường các nỗ lực để kiểm soát và cách ly người dân nhiễm vi rút, không có ngoại lệ nào, để loại bỏ triệt để bất kỳ không gian nào mà bệnh truyền nhiễm có thể lây lan", Ryu Yong Chol nói hôm 20.5 và kêu gọi "đề phòng sơ hở".
Triều Tiên đã báo cáo tổng cộng 2.241.610 người bị sốt và 65 trường hợp tử vong trong tổng số 26 triệu dân nước này. Do Triều Tiên thiếu năng lực xét nghiệm và không xác định có bao nhiêu người trong số đó mắc COVID-19.
Bất chấp đại dịch COVID-19 hoành hành, Triều Tiên cho biết công việc nông nghiệp vẫn tiếp tục, các nhà máy đang hoạt động.
KCNA thông báo: “Ngay cả trong tình trạng phòng chống dịch bệnh khẩn cấp tối đa, hoạt động sản xuất bình thường vẫn được duy trì tại các ngành công nghiệp chủ chốt và các dự án xây dựng quy mô lớn vẫn được đẩy mạnh. Kết quả tốt được báo cáo đều đặn trong cuộc chiến chống dịch bệnh đang diễn ra”.
Triều Tiên cho biết đợt bùng phát dịch bệnh ở nước này đang trải qua "bước chuyển biến thuận lợi". Trong khi đó, các quan chức Hàn Quốc nói rằng khó có thể đưa ra kết luận vì không rõ Triều Tiên đang tính toán số lượng bệnh nhân sốt và COVID-19 như thế nào.
Cựu lãnh đạo Bộ Y tế Triều Tiên?
Người ta biết rất ít về Ryu Yong Chol, bao gồm cả trình độ y tế của ông.
Trong một báo cáo của truyền thông nhà nước vào tháng 7.2017, một lãnh đạo Bộ Y tế Triều Tiên cùng tên Ryu Yong Chol đã cáo buộc Hàn Quốc "âm mưu thực hiện một cuộc tấn công khủng bố sinh hóa" chống lại nhà lãnh đạo Kim Jong Un. Thế nhưng, Hàn Quốc bác bỏ cáo buộc này.
Một quan chức tại Bộ thống nhất Hàn Quốc, cơ quan giải quyết các vấn đề của Triều Tiên, cho biết Ryu Yong Chol trước đây đã giữ chức vụ đó, dù không rõ liệu ông có phải là người được trích dẫn trong báo cáo không.
Yang Moo-jin, giáo sư tại Đại học Nghiên cứu Triều Tiên ở thủ đô Seoul (Hàn Quốc), nói chiến lược truyền thông mới của Triều Tiên về sự cởi mở rõ ràng với COVID-19 phù hợp việc ông Kim Jong Un thúc đẩy tính minh bạch và thừa nhận các khiếm khuyết.
Yang Moo-jin nói: “Ông ấy cũng có thể khuyến khích người dân báo cáo các triệu chứng và tham gia các nỗ lực để khắc phục sự bùng phát dịch, trong đó sự tham gia của cộng đồng là chìa khóa quan trọng. Có một ít giá trị về tuyên truyền, vì các số liệu tương đối thấp hơn so với những báo cáo ở những nơi khác”.
Theo một quan chức khác của Bộ Thống nhất Hàn Quốc, Triều Tiên có thể đã rút ra bài học từ các quốc gia khác và đang công bố các dữ kiện cùng số liệu như một phần của nỗ lực "huy động mọi phương tiện sẵn có", do tính chất khẩn cấp của đợt bùng phát dịch COVID-19.
Thế nhưng, Yang Moo-jin cũng cho rằng: “Việc công bố tỷ lệ tử vong có thể đòi hỏi những cân nhắc chính trị vì số người chết tăng cao có thể sẽ gây ra nỗi sợ hãi trong dân chúng”.