Ở dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam, một trong những vấn đề được dư luận quan tâm là việc tuyến sẽ đi qua tỉnh Nam Định.
Hạ tầng và bất động sản

Đường sắt cao tốc Bắc - Nam phải ‘thẳng nhất có thể’, vì sao lại ‘vòng’ qua Nam Định?

Lam Thanh 11:48 23/10/2024

Ở dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam, một trong những vấn đề được dư luận quan tâm là việc tuyến sẽ đi qua tỉnh Nam Định.

Chính phủ vừa trình Quốc hội hồ sơ chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam. Theo Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án (báo cáo NCTKT), dự án xây dựng mới tuyến đường sắt tốc độ cao dài 1.541km, đường đôi, khổ 1.435mm, tốc độ thiết kế 350km/h, tải trọng 22,5 tấn/trục.

Một trong những vấn đề được dư luận rất quan tâm là việc tuyến đường sắt này sẽ đi qua tỉnh Nam Định, vị trí ga gần trung tâm TP.Nam Định. Nhiều ý kiến cho rằng hướng tuyến như vậy là đi "vòng", ảnh hưởng đến chi phí đầu tư cũng như chi phí vận hành khai thác. Ngoài ra, điều này không đáp ứng được chỉ đạo của Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phó thủ tướng Trần Hồng Hà là "bảo đảm hướng tuyến thẳng nhất có thể".

Cụ thể, theo báo cáo NCTKT, ga Phủ Lý đặt tại xã Liêm Tuyền và xã Liêm Tiết, TP.Phủ Lý, gần khu vực nút Liêm Tuyền, phía đông đường bộ cao tốc. Từ sau ga Phủ Lý, tuyến cơ bản đi theo hướng đường sắt hiện tại và QL21 về phía TP.Nam Định. Ga Nam Định đặt tại xã Mỹ Hưng, huyện Mỹ Lộc (gần ga Đặng Xá đường sắt hiện tại).

Sau ga Nam Định, tuyến đi về phía Ninh Bình, vượt sông Đáy tại khu vực phía đông khu công nghiệp Khánh Phú (TP.Ninh Bình). Tại Nam Định sẽ đặt một trạm tại xã Vĩnh Hào, huyện Vụ Bản, được sử dụng để dồn dịch các phương tiện bảo trì (máy đầm, máy nâng giật chèn đường, máy điều hòa ba lát...) và chứa vật tư, vật liệu cho khu gian Nam Định - Ninh Bình.

anh-man-hinh-2024-10-23-luc-11.21.16.png
Vị trí ga Nam Định trong tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam - Ảnh: Dân Trí

Đại diện Ban Quản lý dự án đường sắt cho biết hướng tuyến được nghiên cứu phải đảm bảo các yếu tố như phụ thuộc quy hoạch ngành quốc gia, vùng, tỉnh, chuyên ngành liên quan đến dự án; đáp ứng các yêu cầu về điểm khống chế; đảm bảo chiều dài tuyến giữa các điểm khống chế là ngắn nhất, đáp ứng yêu cầu kỹ thuật của tuyến.

Mặt khác, phải phù hợp với điều kiện địa hình khu vực; hạn chế đi qua các khu vực nhạy cảm về môi trường tự nhiên, môi trường xã hội, các khu di tích, danh lam thắng cảnh…; hạn chế khối lượng giải phóng mặt bằng, tránh các khu vực dân cư tập trung đông đúc, giảm thiểu ảnh hưởng đến các công trình hiện hữu.

Về vị trí ga đường sắt tốc độ cao, nghiên cứu được xác định trên những nguyên tắc cơ bản: Phù hợp với điều kiện hiện trạng, quy hoạch phát triển của địa phương; tiếp cận khu vực trung tâm đô thị, khu vực quy hoạch có tiềm năng phát triển mới; có khả năng kết nối tốt với hệ thống giao thông công cộng, giao thông khác và khai thác có hiệu quả hạ tầng, phương tiện.

"Như vậy, nhà ga chính là điểm khống chế quan trọng trên tuyến đường sắt tốc độ cao. Giữa các nhà ga, hướng tuyến được nghiên cứu đáp ứng yêu cầu kỹ thuật tương ứng với cấp tốc độ thiết kế", đại diện Ban Quản lý dự án đường sắt cho hay.

Với vị trí hướng tuyến đường sắt tốc độ cao qua tỉnh Nam Định, đơn vị tư vấn cho biết do vị trí ga nằm về phía đông so với trục Bắc - Nam nên hướng tuyến vòng qua khu vực Nam Định sẽ khó đáp ứng tiêu chí "thẳng nhất có thể".

Tuy nhiên, vị trí ga Nam Định đã được nghiên cứu đảm bảo phù hợp với quy hoạch ngành quốc gia, quy hoạch vùng và quy hoạch tỉnh; đáp ứng yêu cầu kinh tế - kỹ thuật của tuyến.

Phương án hướng tuyến nghiên cứu cũng đã được hỗ trợ của tư vấn quốc tế để phân tích, đánh giá và thỏa thuận thống nhất với các địa phương, trong đó tỉnh Nam Định thống nhất phương án tuyến.

Về kết nối, gom và giải tỏa hành khách, theo tư vấn, ngoài phục vụ nhu cầu vận tải cho tỉnh Nam Định, tuyến đường sắt tốc độ cao còn phục vụ cho cả vùng gồm tỉnh Thái Bình, một phần phía đông nam khu vực Hải Dương, Hưng Yên với quy mô khoảng 4 triệu dân.

"Trường hợp hướng tuyến không đi qua tỉnh Nam Định sẽ không phát huy được hiệu quả kết nối, không phù hợp với các quy hoạch đã được duyệt", đơn vị tư vấn khẳng định.

nam-dinh-3.jpg
Dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam

Mặt khác, hướng tuyến đường sắt tốc độ cao "vòng" qua Nam Định sẽ hiệu quả về vận tải bởi Nam Định là khu vực phát triển công nghiệp dệt may, đông dân cư, nhu cầu đi lại cao, đồng thời, đặt ga tại Nam Định sẽ kết nối thuận lợi với các tuyến đường sắt.

Khi đó, ngoài tuyến đường sắt hiện hữu, đường sắt tốc độ cao trong tương lai sẽ kết nối với tuyến đường sắt ven biển Nam Định - Thái Bình - Hải Phòng - Quảng Ninh (quy hoạch mạng lưới đường sắt thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã định hướng sẽ đầu tư tuyến này khổ 1.435mm sau năm 2030). Khi đó, sẽ kết nối được các tỉnh duyên hải phía bắc với đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, tăng hiệu quả khai thác vận tải.

Ngoài ra, ga Nam Định trên tuyến đường sắt hiện tại có vai trò quan trọng để kết nối hành lang Bắc - Nam với khu vực đồng bằng sông Hồng.

Theo tính toán của Bộ GTVT, phương án hướng tuyến kết nối trung tâm thành phố Nam Định khiến chi phí đầu tư tăng thêm khoảng 476,33 triệu USD và chi phí vận hành khoảng 20,36 triệu USD (xét cả chu kỳ dự án khoảng 30 năm).

Nhưng nếu không đầu tư xây dựng ga khách này, chi phí tiêu tốn cho việc di chuyển từ trung tâm thành phố đến vị trí ga Phủ Lý hoặc ga Ninh Bình sẽ tăng thêm khoảng 1,6 tỉ USD.

Trước đó, ngày 14.10, UBND tỉnh Nam Định đã có văn bản gửi Bộ KH-ĐT (cơ quan thường trực Hội đồng Thẩm định Nhà nước) để nêu ý kiến về vị trí ga Nam Định trong hướng tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam.

Địa phương này cho biết Quy hoạch vùng đồng bằng sông Hồng tầm nhìn 2050 đã xác định TP.Nam Định là trung tâm tiểu vùng phía nam, gắn với hành lang kinh tế ven biển Quảng Ninh - Hải Phòng - Thái Bình - Nam Định - Ninh Bình, là đầu mối liên kết vùng về đường sắt Bắc - Nam và đường sắt kết nối Nam Định - Thái Bình - Hải Phòng - Quảng Ninh.

"Việc điều chỉnh hướng tuyến và vị trí nhà ga sẽ không chỉ phá vỡ hệ thống quy hoạch của tỉnh Nam Định mà còn ảnh hưởng đến chiến lược phát triển kinh tế xã hội và đời sống nhân dân của địa phương và khu vực các tỉnh lân cận như Thái Bình, Hưng Yên, Hà Nam, Ninh Bình…", UBND tỉnh Nam Định nêu vấn đề.

Do đó, địa phương đề nghị giữ nguyên hướng tuyến và vị trí nhà ga đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam qua tỉnh Nam Định tại địa bàn phường Hưng Lộc như đã nêu trong báo cáo tiền khả thi.

Bài liên quan
Tàu hàng trật bánh, đường sắt qua đèo Hải Vân bị ách tắc
Ngành đường sắt đang nỗ lực để thông tuyến đường sắt Bắc - Nam sau sự cố tàu hàng trật bánh trên đoạn vào ga Hải Vân Nam (TP.Đà Nẵng) vào đêm 1.11.

(0) Bình luận
Nổi bật Một thế giới
Bài viết của Tổng Bí thư Tô Lâm: 'Tinh - Gọn - Mạnh - Hiệu năng - Hiệu lực - Hiệu quả'
3 giờ trước Theo dòng thời sự
Một Thế Giới trân trọng giới thiệu bài viết của Tổng Bí thư Tô Lâm được đăng tải trên Quochoi.vn ngày 5.11 về xây dựng hệ thống chính trị với tiêu đề: "Tinh - Gọn - Mạnh - Hiệu năng - Hiệu lực - Hiệu quả".
Đừng bỏ lỡ
Mới nhất
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO
Đường sắt cao tốc Bắc - Nam phải ‘thẳng nhất có thể’, vì sao lại ‘vòng’ qua Nam Định?