GS. TSKH Nguyễn Duy Tiến – Một nhà giáo ưu tú, nhà khoa học lớn

Giáo sư, Tiến sĩ khoa học, Nhà giáo Ưu tú Nguyễn Duy Tiến, nguyên chủ nhiệm Khoa Toán - Cơ - Tin học, nguyên chủ nhiệm bộ môn xác suất thống kê, nguyên chủ nhiệm Khoa Quốc tế ĐHQGHN đã từ trần vào hồi 22 giờ 48 phút ngày 02 tháng 12 năm 2020 (tức ngày 18 tháng 10 năm Canh Tý), hưởng thọ 79 tuổi.

Giáo sư, Nguyễn Duy Tiến sinh ngày 1 tháng 11 năm 1942 tại Đô Lương (Nghệ An). Sau khi tốt nghiệp Khoa Toán, Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội năm 1965, ông được giữ lại làm giảng viên của Khoa Toán và tiếp tục giảng dạy. Năm 1971, ông sang Liên Xô làm nghiên cứu sinh và năm 1974 bảo vệ luận án tiến sĩ tại Tbilisi (nay thuộc Cộng hòa Grudia). Năm 1981, ông sang Balan làm thực tập sinh cao cấp và bảo vệ luận án tiến sĩ khoa học tại Viện Toán học Wroclap năm 1983. Năm 1991, ông được phong học hàm Giáo sư.

GS Nguyễn Duy Tiến là một trong những nhà toán học Việt Nam có uy tín trong lĩnh vực Xác suất - Thống kê. Ông là tác giả và đồng tác giả của 44 công trình khoa học có giá trị được đăng tải trên những tạp chí có uy tín trong nước và quốc tế. Ông đã hướng dẫn thành công nhiều luận án tiến sĩ (trong đó có một nghiên cứu sinh người Tây Ban Nha). Năm 2002, ông là Trưởng Ban tổ chức Hội nghị Xác suất - Thống kê toàn quốc lần thứ II và năm 2002 tại Hội nghị Toán học toàn quốc lần thứ VI ông lãnh trách nhiệm làm Trưởng tiểu ban Xác suất - Thống kê.

GS Nguyễn Duy Tiến là một nhà sư phạm tâm huyết với nghề. Ông đã giảng dạy ở nhiều trường đại học trên khắp ba miền Bắc, Trung, Nam của đất nước và một số trường đại học ở nước ngoài (Nga, Ba Lan, Tây Ban Nha).

Sau 40 năm đứng trên bục giảng đến nay ông đã có rất nhiều học trò. Họ là các sinh viên đại học, học viên cao học và nghiên cứu sinh. Ông có nhiều đóng góp trong công tác biên soạn, cải tiến chương trình, giáo trình, một khâu có ý nghĩa rất quan trọng trong công tác nâng cao chất lượng đào tạo. Cho đến nay, ông là tác giả và đồng tác giả của 9 cuốn sách về Giải tích, Lý thuyết độ đo và tích phân, Lý thuyết xác suất, quá trình ngẫu nhiên. Cuốn sách: "Lý thuyết xác suất và các kết luận thống kê" (viết chung) xuất bản lần đầu năm 1969 là cuốn sách Xác suất đầu tiên do các tác giả Việt Nam biên soạn.

Một đặc điểm nổi bật ở GS. Nguyễn Duy Tiến là ông rất quan tâm tới việc bồi dưỡng, giúp đỡ và khuyến khích các tài năng trẻ trong toán học. Năm 1965, lớp Toán đặc biệt đầu tiên (tiền thân của khối Chuyên Toán ngày nay) của nước ta được thành lập trong Khoa Toán, Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội.

Ông là một trong những người đầu tiên trực tiếp giảng dạy ở đó và một số học trò cũ của ông ở lớp Toán ấy sau này đã thành danh, như GS.TSKH Trần Văn Nhung, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, GS.TSKH Đào Trọng Thi, Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội.

Đến với ông, ngoài những hướng dẫn tận tình về nghiên cứu khoa học, họ còn nhận được từ ông những lời động viên, khuyên bảo chân tình, ân cần về các vấn đề khác nhau trong cuộc sống. Ông kinh qua nhiều chức vụ trong trường Đại học tổng hợp Hà Nội, Đại học Quốc gia Hà Nội. Ông tham viết và tham gia biên soạn hơn 10 đầu sách khoa học tự nhiên, toán và Xác suất. Ông thực hiện 4 đề tài Khoa học và chủ biên 2 cuốn sách nổi tiếng: Cuộc đời và sự nghiệp của một số nhà toán học nổi tiếng; Kể chuyện về toán và một số nhà toán học.

GS Nguyễn Duy Tiến có 11 bằng khen, huân chương, huy chương của ngành giáo dục và Nhà nước và các cấp trao tặng, trong đó có Huy chương kháng chiến hạng nhất; Huân cương lao động hạng 3. Cuộc đời và sự nghiệp của cố GS Nguyễn Duy Tiến là tấm giương sáng về tinh thần làm việc tận tụy vì sự nghiệp khoa học và sự nghiệp giáo dục.