Kéo dài kỳ học đến giữa hè có thể làm bệnh tay chân miệng bùng phát

Bệnh tay chân miệng bùng phát dễ thành ổ dịch

Theo báo cáo mới nhất của Sở Y tế Hà Nội, hiện nay thành phố đã ghi nhận 201 trường hợp mắc tay chân miệng. Số ca mắc giảm so với cùng kỳ năm 2019 nhưng bệnh nhân bắt đầu gia tăng nhanh trong hai tuần gần đây. Hiện đã ghi nhận ổ dịch tại các trường mầm non và các khu chung cư. Sở Y tế Hà Nội nhận định nguy cơ bùng phát dịch trên địa bàn thành phố là khó tránh nếu không có sự vào cuộc của các cấp chính quyền, sự phối hợp của các ban ngành đoàn thể với ngành y tế để triển khai đồng bộ những biện pháp phòng chống dịch.

Theo TS-BS Nguyễn Văn Lâm, Giám đốc Trung tâm Y học lâm sàng các bệnh nhiệt đới (Bệnh viện Nhi trung ương), trung tâm đang điều trị cho hai bệnh nhân (ở Bắc Ninh) mắc bệnh tay chân miệng. Đây là bệnh xuất hiện nhiều trong mùa hè, đặc biệt là có nguy cơ lây lan cao trong trường học. Riêng chỉ trong đầu tháng 7, bệnh viện đã ghi nhận có tới 4 trường hợp trẻ em mắc bệnh, còn ở các bệnh viện khác theo báo cáo của Sở Y tế cũng từ 4-5 cháu mắc bệnh ở cấp độ 2. "Đa số các cháu mắc bệnh tay chân miệng độ tuổi từ 13-17 tháng có chung các biểu hiện như sốt cao 39-40 độ, nổi phỏng nước trên da và giật mình. Trong đó, một bệnh nhi có tình trạng giật mình 10 phút/lần trong đêm. Sau thời gian điều trị, sức khỏe của các bé đã ổn định, tỉnh táo, hạ sốt và hết hiện tượng giật mình", bác sĩ Lâm cho hay.

Theo bác sĩ Lâm, mùa hè là mùa cao điểm của bệnh tay chân miệng, đặc biệt khi trẻ đi học vào khoảng thời gian giữa hè này. Tính từ đầu năm đến nay bệnh viện ghi nhận gần 20 ca mắc bệnh tay chân miệng, nguồn lây của bệnh này đa số là ở các trường học và dễ lây qua đường tiêu hóa. Chính vì thế cha mẹ và các thầy cô giáo cần luôn giữ vệ sinh cho con mình sạch sẽ. Đồ chơi của trẻ ở nhà hay trường học thường xuyên phải rửa sạch để tránh trẻ lây bệnh. Gia đình thấy trẻ có biểu hiện tay chân miệng phải cho trẻ nghỉ ở nhà theo dõi và báo với nhà trường, sau đó cho trẻ đến cơ sở y tế thăm khám. "Trẻ không thể tự tạo ra miễn dịch đối với bệnh tay chân miệng do cơ thể có thể mắc nhiều chủng vi rút tay chân miệng khác nhau qua mỗi năm. Vì vậy, trẻ mắc bệnh này có thể tái mắc sau đó. Hiện nay, bệnh tay chân miệng chưa có vắc xin phòng bệnh và chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, nên cha mẹ cần chú ý".

Bệnh tay chân miệng rất dễ biến chứng

TS Nguyễn Văn Lâm cho biết bệnh tay chân miệng lây rất nhanh qua đồ chơi cũng như tiếp xúc của các em nhỏ với nhau. Vi rút có thể phát tán từ cơ thể người bệnh ra môi trường bên ngoài qua đường phân, các nốt phỏng như bỏng nước hay dịch tiết ra từ đường hô hấp. Khác với bệnh sởi, trẻ không thể tự tạo ra miễn dịch đối với tay chân miệng do cơ thể có thể mắc nhiều loại vi rút khác nhau qua mỗi năm. Hiện nay, tay chân miệng chưa có vắc xin và thuốc đặc trị. Tay chân miệng dễ lây lan với tốc độ rất nhanh. Đây có thể là vấn đề đáng lo ngại nếu mọi người chủ quan và không có cái nhìn toàn diện.

Hiện nay các bác sĩ đã phân loại dịch bệnh tay chân miệng ở trẻ em 4 mức độ để xác định bệnh nhi có cần nhập viện điều trị hay không. Mức độ 1, trẻ có các dấu hiệu ở da, niêm mạc bao gồm phỏng nước lòng bàn tay bàn chân hay ở các chỗ gấp như khuỷu tay, đầu gối, mông, kèm theo nốt ở miệng. Ở mức độ 1, bệnh nhi có thể điều trị tại nhà.

Bệnh nhân mắc bệnh tay chân miệng ở mức độ 2 bắt đầu có biến chứng trên thần kinh và biến chứng tim mạch nhẹ. Độ 2 được phân chia thành 2 phân độ nhỏ: Độ 2A, trẻ có một trong các dấu hiệu: Giật mình dưới 2 lần/30 phút và không ghi nhận lúc khám bệnh, sốt trên 2 ngày hoặc sốt trên 39 độ C kèm theo nôn, lừ đừ, khó ngủ, quấy khóc vô cớ.

Độ 2B, trẻ có dấu hiệu được phân ra nhóm 1 hoặc nhóm 2: Nhóm 1: Trẻ giật mình hơn 2 lần/30 phút hoặc bệnh sử có giật mình kèm theo dấu hiệu: Ngủ gà, nhịp tim nhanh, sốt cao trên 39 độ C không đáp ứng với thuốc hạ sốt. Nhóm 2: Trẻ có triệu chứng thất điều như run chi, run người, ngồi không vững, đi loạng choạng.

Ở mức độ 3, bệnh tay chân miệng trẻ em có biến chứng thần kinh, tim mạch, hô hấp nặng, vã mồ hôi, lạnh toàn thân hoặc khu trú. Bệnh nhân có nhịp thở nhanh, thở bất thường: có cơn ngưng thở, trẻ thở bụng, thở nông, xuất hiện rút lõm ngực, khò khè, thở rít thanh quản, xuất hiện rối loạn tri giác, tăng trương lực cơ.

Mức độ 4: Bệnh tay chân miệng xuất hiện triệu chứng sốc, phù phổi cấp, tím tái hoặc ngưng thở, thở nấc.

Khi trẻ em mắc bệnh, phụ huynh không nên bôi các loại thuốc dân gian không rõ nguồn gốc lên các mụn nước hay vết lở loét của trẻ bởi có thể trẻ không những bị dị ứng, ngộ độc thuốc khiến bệnh nặng thêm mà công tác chẩn đoán bệnh trở nên khó khăn hơn, dễ trở thành dịch. "Tùy vào mức độ, bệnh nhân có thể bị các biến chứng khác nhau như khó thở, suy hô hấp, tổn thương trung tâm hô hấp, yếu cơ và liệt cơ. Với những biến chứng nặng hơn, bệnh nhân còn bị tổn thương đa cơ quan, trong đó có tổn thương và phù phổi dẫn đến suy hô hấp, thậm chí tử vong", bác sĩ Lâm cho hay.

• Để kiểm soát bệnh tay chân miệng không cho bùng phát thành các ổ dịch ngay trong tháng 7 này, Sở Y tế Hà Nội chỉ đạo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP phối hợp với ngành giáo dục tổ chức tốt các biện pháp phòng chống dịch bệnh trong trường học, đặc biệt là công tác phòng chống bệnh tay chân miệng tại các trường mầm non, mẫu giáo.

Dạ Thảo