‘Không đảng viên Cộng hòa nào ở Thượng viện nói thẳng định bỏ phiếu kết tội Trump’

Ông Trump là Tổng thống Mỹ duy nhất bị Hạ viện luận tội hai lần và là người đầu tiên phải đối mặt với phiên tòa sau khi rời bỏ quyền lực, với khả năng bị truất quyền công vụ trong tương lai nếu bị 100 thượng nghị sĩ ở Thượng viện làm bồi thẩm kết tội. Phiên luận tội ông Trump dự kiến ​​sẽ bắt đầu vào ngày 9.2.

Thượng nghị sĩ Rand Paul, đồng minh của ông Trump, nhấn mạnh buộc phải bỏ phiếu về việc liệu Hiến pháp có cho phép Thượng viện xét xử cựu tổng thống hiện là công dân bình thường hay không. Ông Trump rời nhiệm sở vào ngày 20.1.

Hạ viện đã phê chuẩn một bài luận tội duy nhất, tương đương với bản cáo trạng trong phiên tòa hình sự, vào ngày 13.1, cáo buộc ông Trump kích động cuộc nổi dậy với bài phát biểu kích động những người ủng hộ ông trước khi họ xông vào Điện Capitol vào ngày 6.1. Một cảnh sát và bốn người khác chết trong trận hỗn chiến.

“Tôi sẽ buộc một cuộc bỏ phiếu về việc liệu Thượng viện có thể tổ chức phiên tòa xét xử một công dân bình thường hay không”, Rand Paul viết trên Twitter cuối ngày 25.1.

Rand Paul dự kiến ​​sẽ phát biểu trên sàn Thượng viện vào khoảng giữa trưa 26.1 (giờ Mỹ).

Có cuộc tranh luận giữa các học giả về việc liệu Thượng viện có thể tổ chức một phiên tòa xét xử Trump khi ông đã rời nhiệm sở hay không. Nhiều chuyên gia đã nói rằng "luận tội muộn" là hợp hiến, lập luận rằng các tổng thống có hành vi sai trái khi mãn nhiệm kỳ sẽ không được miễn trừ khỏi chính quy trình được quy định trong Hiến pháp vì buộc họ phải chịu trách nhiệm.

Hiến pháp nêu rõ rằng các thủ tục luận tội có thể dẫn đến việc ông Trump không đủ tư cách giữ chức vụ trong tương lai nên vẫn còn một vấn đề để Thượng viện giải quyết, các học giả này cho biết.

Để kết tội ông Trump thì ít nhất 17 đảng viên Cộng hòa phải tham gia cùng tất cả 50 đảng viên Dân chủ trong Thượng viện để đạt ngưỡng 2/3, song điều này dường như khó xảy ra. Trump vẫn là thế lực với đảng viên Cộng hòa và những người ủng hộ ông thề sẽ đưa ra thách thức về bầu cử trong tương lai với các nhà lập pháp trong đảng này ủng hộ kết tội cựu tổng thống.

Một số đảng viên Cộng hòa đã chỉ trích những tuyên bố sai trái của Trump về gian lận bỏ phiếu và những nỗ lực thất bại của ông trong việc lật đổ chiến thắng bầu cử trước Biden. Thế nhưng, theo Reuters, không có đảng viên Cộng hòa nào ở Thượng viện nói dứt khoát rằng họ định bỏ phiếu kết tội ông Trump.

Hôm 25.1, Tổng thống Joe Biden cho biết không tin rằng sẽ có đủ số phiếu để kết tội Donald Trump tại phiên tòa luận tội cựu Tổng thống Mỹ, CNN đưa tin. Cụ thể hơn, ông Biden không nghĩ rằng 17 thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa sẽ bỏ phiếu để kết tội Trump, con số cần thiết nếu tất cả 50 thành viên Đảng Dân chủ bỏ phiếu để kết tội.

Một cuộc bỏ phiếu về phản đối xét xử ông Trump của Rand Paul có thể diễn ra vào chiều 26.1 (giờ Mỹ) khi 100 thượng nghị sĩ dự kiến ​​sẽ tuyên thệ cho vai trò bồi thẩm viên của họ.

Rand Paul cũng phản đối kế hoạch để Thượng nghị sĩ Dân chủ - Patrick Leahy làm chủ tọa phiên tòa. Chánh án John Roberts từng chủ trì phiên tòa luận tội Trump đầu tiên vì tội lạm dụng quyền lực và cản trở Quốc hội khi yêu cầu Tổng thống Ukraine điều tra cha con Biden. Kết quả là ông Trump trắng án vào tháng 2.2020.

Rand Paul đã trích dẫn ngôn ngữ trong Hiến pháp rằng: "Khi Tổng thống Mỹ bị xét xử, Chánh án sẽ chủ tọa".

Một nguồn tin của Thượng viện cho biết, dù Hiến pháp nói chánh án chủ trì các phiên tòa luận tội tổng thống, nhưng một thượng nghị sĩ sẽ chủ tọa khi người bị luận tội không phải là tổng thống đương nhiệm.

Lần đầu được bầu vào Thượng viện năm 1974, Patrick Leahy (80 tuổi) hiện giữ chức Chủ tịch Thượng viện tạm quyền.

9 thành viên đảng Dân chủ ở Hạ viện, những người sẽ giữ vai trò công tố viên, đã khởi động phiên xét xử Trump bằng cách gửi bài luận tội ông lên Thượng viện hôm 25.1.